جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

سالم و ایمن کار کنیم


سالم و ایمن کار کنیم
برو كار می كن مگو چیست كار كه سرمایه جاودانی است كار. هدفم از آوردن این بیت ملك الشعرا، یادآوری مزایای كار كردن و پول درآوردن و بهتر زیستن نیست كه برعكس می خواهم در باب خطرات كار كردن صحبت كنم. این سرمایه جاودانی اگر در شرایط طاقت فرسا و نامناسب صورت گیرد، سرمایه كه نخواهد بود هیچ، آدم را از هرچه نان درآوردن می اندازد. بیماری ها و عوارضی كه در اثر كار كردن در شرایط نامناسب و سخت بروز می كند، در چند سال اخیر به یكی از مهم ترین مباحث پزشكی بدل شده است كه متاسفانه كمتر توجهی به آن می شود. روزبه روز تعداد افرادی كه بر اثر كمردرد در بیمارستان بستری و از محیط شغلی خود دور می شوند، افزایش می یابد. بررسی هایی كه سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۰ در ۹۱ كشور انجام داد، نشان می دهد ۳۱ درصد كارخانجات و ۵۰ درصد ادارات و شركت ها به دلیل عدم برخورداری از ایمنی، محل مناسبی برای كارمندان و كارگران نیستند. در این پژوهش همچنین آمده كه ۸۵۰ هزار نفر در سال بر اثر مشكلات و آسیب های كاری جان خود را از دست می دهند. ۳۷ درصد به بیماری های مزمن ریوی، ۲۶ درصد آسم و آلرژی و ۳۷ درصد كمردرد و بیماری های اسكلتی مبتلا می شوند. ۱۶ درصد شنوایی خود را از دست می دهند و ۴۰ درصد نیز به هپاتیت B یا C دچار می شوند. در این میان تعداد افرادی كه به دلیل از دست دادن دست یا انگشت دیگر قادر به كار كردن نیستند از همه بیشتر است، به طوری كه قطع عضو به یكی از شایع ترین دلایل محرومیت از كار تبدیل شده است.
آسم شغلی یكی از بیماری های تنفسی است كه در افرادی كه با محصولات شیمیایی و پا ك كننده سروكار دارند نظیر كشاورزان و یا افرادی كه در صنایع نساجی و غذایی فعالیت می كنند، بسیار دیده می شود.
آسم شغلی در كسانی كه زمینه ابتلا به آسم را دارند تقریبا ۳ تا ۷ برابر بیشتر از سایرین است لذا شناسایی فاكتورهای تشدید كننده آسم و مكان های آسموژن كه قرارگیری در آنها بلافاصله موجب عود آسم می شود بسیار مهم بوده و بایستی در صدر فعالیت های ایمنی كارخانجات قرار گیرد.
یكی دیگر از مشكلات تهدید كننده كارمندان كمردرد است كه به دلیل نامناسب بودن وضعیت نشستن فرد پشت میز كار و كشیدگی عضلات كه در تایپیست ها بسیار دیده می شود، بروز می كند. كمردرد ممكن است ناگهانی شروع شود یا تدریجی باشد ولی به طور كلی علائمی به شرح زیر دارد:
درد تیز در یك ناحیه از كمر، درد ناحیه كمر و باسن كه با نشستن و ایستادن شدید می شود. درد هنگام خم شدن و درد پاها كه با كرختی و سستی همراه است. در بسیاری از موارد كمردرد با اصلاح وضعیت نامناسب درمان می شود. آموزش شیوه صحیح نشستن پشت میز كار در راس این اصلاحات قرار دارد. باید توجه داشت نشستن روی صندلی باید طوری باشد كه كمر حالت قوس رو به بیرون داشته باشد. اگر كمر در یك ناحیه فرو رود، فشار بیشتری به آن وارد می شود كه در درازمدت به كمردرد می انجامد.
موقع نشستن روی صندلی برای ایجاد قوس مناسب در كمر یك پا را روی پای دیگر بیندازید تا قوس مناسب در كمر شكل گیرد. اگر مجبور به نشستن در وضعیت طولانی هستید، چند قدم راه بروید و تغییر وضعیت دهید. در ایستادن های طولانی نیز هر چند وقت یك بار پای خود را جابه جا كنید تا با انتقال نیرو و فشار وزن بدن از یك پا به پای دیگر از كمردرد جلوگیری شود. در حین كارهای طولانی از پوشیدن كفش پاشنه بلند خودداری كنید. این نوع كفش ها وزن بدن را به سمت قدام و جلوی بدن منحرف كرده و با پخش شدن فشار به طور غیریكسان در پا موجب كمردرد می شود. بهترین و موثرترین راه برای رهایی از درد كمر، یادگیری صحیح نشستن، ایستادن و بلند كردن اشیا از زمین است. گاهی حركات ورزشی نیز به كاهش دردهای ناحیه كمر كمك می كند. در زمانی كه مجبور به نشستن طولانی مدت هستید، در همان حال كه روی صندلی قرار گرفته اید، پاها را به داخل شكم برده و دراز كنید و سپس یك در میان پاها را عقب و جلو ببرید. این حركت به بهبود عضلات كمر كمك كرده و از بروز درد در این ناحیه تا حد زیادی جلوگیری می كند.
از رایانه در محیط كار نیز نباید غافل شد. بیشترین میزان خستگی در كار به استفاده از رایانه در شرایط نامناسب برمی گردد. سردرد، خستگی، سوزش چشم، درد ناحیه كتف، بازوها و مچ دست از عوارضی است كه فعالیت طولانی با رایانه به همراه می آورد. به همین دلیل قرار دادن مانیتور در محیط مناسب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مانیتور باید روبه روی شما و در امتداد خط وسط بدن باشد در غیر این صورت باعث درد شانه و گردن می شود. مانیتور باید به اندازه طول یك بازو از شانه شما فاصله داشته باشد كه از خستگی چشم جلوگیری شود و دقیقا باید در امتداد چشم قرار بگیرد تا از درد شانه و گردن در امان بود. از آنجا كه انعكاس نور بر صفحه مانیتور باعث آزار چشم می شود، مانیتور را در زاویه ای قرار دهید تا انعكاس نور از لامپ یا پنجره باعث قرمزی، اشك ریزش و آزار چشمان شما نشود. روشنایی مانیتور را تنظیم كنید. این عمل باعث حذف كنتر است بین مانیتور و محیط پشت شده و با ایجاد حالت یكنواخت مانع از سردرد، خستگی و ناراحتی چشم می شود. ضمنا به اندازه فونت ها نیز توجه كنید تا فشار وارد بر چشم به حداقل كاهش یابد.
گذشته از عوامل فیزیكی، وضعیت های غیرعادی هنگام كار، فشارهای روحی، تغییر در نوبت های كاری، مواجهه با سموم صنعتی و عادات غذایی نامناسب نیز در افت بازده كاری تاثیر می گذارد. خوردن غذاهای ناسالم و سر وقت غذا نخوردن دو عاملی هستند كه با ایجاد سوءهاضمه بر كارایی فرد تاثیر می گذارند.
بهاره مهرنژاد
منبع : روزنامه شرق


همچنین مشاهده کنید