? و تا جامعه ای دموکراتیک

سده ها است همراه با تعریف دموكراسی به منزله تاكتیكی جهان گستر، از تكنیك های گوناگونی بهره می برند در جهت تقویت ساختارهای دموكراتیك و انسجام هر چه بیشتر میان نهاد دموكراسی و جامعه انسانی كنشگر پیرامون آن همچون دموكراسی مستقیم، دموكراسی نخبگان، دموكراسی پارلمانی، دموكراسی سوسیالیستی و... كه مترادف است با نفی هرگونه رویت بت انگارانه به دموكراسی.
دموكراسی در جهان معاصر و نظام بین الملل آن اندازه نفوذ یافته است كه اكثریت نظام های سیاسی حداقل در فرم و آرایش شكلی بنا به ضرورت های زمانه سرسختانه متمایلند به تدوین قواعدی شبه دموكرات با ارائه پیشوندها و پسوندهای دموكراتیك منتسب به خود و البته دقیقا در تضاد با انبوه معضلاتی كه ماهیت این گونه نظام ها را به زیر سئوال برده است مانند: دگماتیسم، تبعیض، تمركزگرایی، خودكامگی، میلیتاریسم، نفی مطلق اپوزیسیون و...
تغییرات در راه تحقق فرهنگ دموكراتیك صددرصد می بایست از خود من، از خود ما و از خود مردم آغاز شود چرا كه دموكراسی ایده آل را نه حاكمیت ها و نه سایر ممالك به جامعه نسبتا ایستای ایران هدیه نخواهند داد و كالای وزینی به نام دموكراسی در هیچ بازار مكاره ای به مزایده و مناقصه گذاشته نخواهد شد. كمااینكه اصلاحاتی ریشه ای و نه بادبنیان چنین حكمی دارد
یك سوی عالم با ۳۰۰ ۲۰۰ سال تقدم زمانی ناشی از تكوین و تاسیس ذهنیتی مدرن نقاد و پویا، دموكراسی را نهادینه كرده آن را با پلورالیسم كثرت گرایی تركیب كرده و حال در تعقیب پروسه جهانی شدن است و به پروژه غربی سازی جهان نگاهی چندسویه دارد. سوی دیگر عالم مثلا اینجا در ایران از مشروطه تاكنون جامعه چه له لهی می زند كه بنا است نهال دموكراسی غرس شود، جوانه بزند و... كه نهاد دموكراسی را پاس بداریم چرا و چرا و چرا
جدا از اصطكاك دائمی مردم با ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... دیرزمانی است كه در اقلیم عقیم همرنگی با جماعت، افت فاجعه بار فردیت ها و گم گشتگی ها یكی پس از دیگری، افول فرهنگ اجتماعی ایران در كلیه زمینه ها را دربر داشته است. به یقین نیاز اساسی جامعه ایران نوزایی رستاخیزی است فرهنگی در تلفیقی راستین و نه جعلی میان مدرنیته و ریشه ها و مواریث فرهنگ ایرانی تا به مدد یك زلزله صدها ریشتری در ذهن جامعه كه حال با مثبت اندیشی تنها می توان مفهوم مدرنی از همان توده را در آن به تماشا نشست جهت حركتی نو و موثر به سوی دموكراسی، انسان هایی نوگرا را كه به نظر دانیل لرنر دارای مشخصاتی این چنینند پدیدار ساخت:
جهت گسترش و نهادینه شدن دموكراسی در طول عرض و عمق جامعه، از ذهنیت قوی تر و غنی تر جامعه ایرانی در تقابل با ساختارهای مبهم و فرسوده، محیط انتظار می رود رفتارها و حركاتی فعالانه و نه منفعلانه، جست وجوگر شكل گیرد.
در سال های اخیر كه برداشت های سطحی از فرهنگ و تمدن غرب باب شده و به جای كار سخت تر و عمیق تر یعنی آشنایی با اندیشه ها و معرفت یافتن بن مایه ها و درونمایه های فرهنگ غرب، رویكرد سهل تر و صرفا ابزاری به جهان غرب و جهان مدرن رایج شده است. این رویه را باید نفی كنیم كه خود و پیرامون خود را با مصنوعات غربی آراستن، از خودبیگانگی نام دارد و نه مدرنیته و تكیه به ابزار غربی به جای تاكید بر اندیشه مدرن غربی تنها و تنها معرف نوعی مدرنیته سراپا تحریفی و جعلی شده است و فاصله میان شبه دموكراسی تا دموكراسی را تنها در گذر از این لایه های معرفتی می توان طی كرد.
از آنجا كه ما نیز چون تمامی ابنای بشر با نیازها، غرایز و اندیشه های خویش درگیریم، لازم است تمامی مفاهیم و مقولات از آسمان به زمین آمده و برای همین مردم و در همین جامعه جنبه مقبولیت و كاركردی بیابند. از یاد نبریم وظیفه محوری و كاركرد فوق تصور خانواده ها را در زمینه پرورش و تربیت فرزندان كه با توجه به ناهنجاری های موجود در سطح جامعه كه متاسفانه در آستانه تبدیل شدن به هنجار قرار دارند نظیر هوچی گری، هتاكی و... كه به نظر می رسد مورد غفلت واقع شده و در صورت توجه همه جانبه می تواند بستر ذهنی روانی مساعدی را برای القا و پذیرش وجوه فرهنگی و جامعه پذیری آتی كودكان فراهم آورد تا به پیوست یك رفرم اساسی در ساختار و كاركردهای آموزش و پرورش دانشگاه در گذر زمان نسلی ساخته شود پایبند به فرهنگ دموكراتیك كه همواره با احترام به حقوق خود و سایرین، احترام به روح جمعی یعنی قانون اساسی و اجرای اجتناب ناپذیرش را بدون هیچ تمایزی در سطوح خرد و كلان جامعه انتظار داشته باشد.

سروش ملت پرست
بندر انزلی

منبع : روزنامه شرق