چند قلوزائی و مشکلات آن

معرفی داروهای تحریک تخمک گذاری جهت بیماران نابارور باعث افزایش تعداد حاملگی چند قلوئی در ۲ دهه اخیر گردیده است . در واقع این داروها با تحریک تخمدان جهت بدست آوردن چند تخمک به طور همزمان و در نتیجه افزایش شانس باروری ، شانس چندقلوزائی را نیز افزایش داده است .
حاملگی دوقلوئی به طور کلی خیلی شایع نیست و شیوع آن ۱ مورد از ۹۴ مورد حاملگی تخمین زده می شود . این شانس در درمان ناباروری و استفاده از داروهای تحریک تخمک گذاری به حدود۲۵-۲۰٪ می رسد حاملگی چندقلوئی از این نظر که با عوارض زیادی از جمله زایمان زودرس همراه است اهمیت زیادی دارد . بیشترین نوع چند قلوئی نیز حالت ۲ قلوئی می باشد .
گاهی علت دوقلوئی ،‌ آزاد شدن ۲ تخمک به طور همزمان و لقاح این تخمک ها با ۲ اسپرم می باشد . به این ترتیب در یک سیکل طبیعی ، ۲ حاملگی با تخمک ها و اسپرم های متفاوت و با ژنتیک متفاوت ( دوقلوئی های غیرهمسان ) خواهیم داشت . این نوع ۲ قلوئی ، ۶۶٪ موارد دوقلوئی را شامل می شود . گاهی در یک سیکل یک تخمک آزاد شده و با یک اسپرم لقاح پیدا می کند و پس از تقسیمات سلولی ، ۲ قسمت مجزا تقسیم می شود و ۲ جنین ابتدائی ، با ژنتیک واحد را بوجود خواهد آورد . ( دوقلوهای همسان ) این نوع دوقلوئی در ۳۳٪ موارد اتفاق می افتد .
● تشخیص چند قلوئی چگونه میسر می شود ؟
معمولاً سونوگرافی راه مطمئنی برای تشخیص می باشد . بهرصورت معمولاً توجه به تاریخچه دوقلوئی در مادر و پدر و استفاده از داروهای تحریک تخمک گذاری ما را مشکوک و جهت تخشیص دو یا چندقلوئی راهنمائی می کند .
بیش از اندازه شکم و متعدد بودن صدای قلب جنین نیز کمک کننده است . بهرصورت معمولاً تشخیص نهائی در موارد مشکوک با سونوگرافی داده می شود . بخصوص در موارد بیماران نازا که تحت درمان با داروهای تحریک تخمک گذاری قرار گرفته و با استفاده از تکنیک های کمک باروری ممکن است چند جنین به مادر منتقل شود .
● عوارض چند قلوئی
درحال حاضر با مامائی مدرن ،‌حاملگی های چندقلوئی با عوارض کمتری همراه است و با وجود کنترل های دقیق تر مادر و کودک ، عوارض ، شیوع بالائی ندارد . به هر صورت عوارض معمول حاملگی در چندقلوئی کمی بیشتر از حاملگی یک قلو دیده می شود . این عوارض شامل فشار خون حاملگی ( مسمومیت حاملگی ) ، سقط ، اختلالات مادرزادی ، زایمان زودرس ،‌ کاهش وزن جنین ها و انتقال نامناسب و نابجای خون از یک جنین به جنین دیگر می باشد ، این عارضه به دلیل این که خود باعث یک سلسله عوارض دیگر می شود اهمیت دارد که این عوارض شامل کم خونی و مرگ در یک جنین ،‌ پرخونی و بزرگ شدن قلب و کبد در یک جنین دیگر که هر ۲ منجر به مرگ جنین ها می شود ، آسیب مغزی ،‌میکروسفالی یا کوچک شدن سرجینن و فلج مغزی و ...از عوارض دیگر می باشند .
● سخن آخر
با توجه به پیشرفت علم تغذیه و وجود داروهای مناسب جهت جلوگیری از زایمان زودرس و عوارض مربوط به آن و هم چنین پیشرفت تکنولوژی در تشخیص زودرس عوارض و اختلالات ، حاملگی دوقلوئی خطر چندانی ندارد .
چه اینکه در حال حاضر چندقلوئی یکی از طبیعی ترین اتفاقاتی است که در پروسه درمان ناباروری صورت می گیرد .

منبع : پایگاه اطلاع رسانی پزشکی ایران سلامت