حاشیه فوتبال و سیاست

۱- زین الدین زیدان بازیكن تیم ملی فرانسه یك بار دیگر بهانه ای شد برای گره خوردن ورزش و سیاست.در این سال ها چند اتفاق رخ داده بود كه سیاستمداران ایرانی یا مستقیماً و یا در حاشیه به حوزه فوتبال ورود كرده و درباره آن اظهارات شگفت انگیزی داشته اند. چند سال پیش، هنگامی كه ایران و ایرلند جنوبی یك بازی حساس را در تهران انجام می دادند، سیدمحمد خاتمی رئیس جمهور پیشین ایران در یك كشور خارجی در حال سخنرانی بود. همراهان او روایت می كنند كه رئیس جمهور سریع تر از پیش سخنان خود را بیان كرد و ناگهان به پشت صحنه رفت و بی مقدمه پرسید نتیجه بازی ایرلند و ایران چه شد كه خبر باخت ایران را به او دادند. حتی می توان ورود احمدی نژاد رئیس جمهور كنونی را نیز به این میدان مثال آورد. چه آن زمان كه در تبلیغات انتخاباتی خود در تلویزیون ایران تاكید كرد كه فوتبالیست است و چه زمانی كه لباس ورزش به تن كرد و به میدان رفت و همچون حدادعادل رئیس مجلس هفتم پا به توپ شد و روپایی زد تا هنر خود را به نمایش گذاشته باشد.
۲- عجیب ترین اتفاق در فوتبال طبیعی ترین است. ضمن آنكه در ایران فوتبال قواعد را بر هم زده است. دو برادر كه یكی دبیركل حزب است و دیگری رئیس جمهور، هر دو در دو جبهه متضاد قرار می گیرند. یكی طرفدار قرمزها می شود و دیگری طرفدار آبی ها.از آن سو، دو رقیب سیاسی، در یك مدیریت باشگاه قرار می گیرند بی هیچ انگیزه سیاسی، به تیم آبی خود می اندیشند و تلاش می كنند بهترین بازیكن و بودجه و... را برای این تیم آبی یا قرمز فراهم كنند. پس عجیب نیست كه نام «علی آقامحمدی» اصولگرا را در كنار نام علی تاجرنیا عضو مشاركت ببینیم و در یك خط و هدف.فوتبال توانسته است مرز سیاست و جناح بندی ها را به هم بریزد و رقیبان را در زیر یك سقف و یك زمین سبز گرد آورد تا با ایجاد همگرایی های جدید، اتفاقات جدید را شاهد باشیم.شاید بتوان از همین زاویه رفتار برخی از اصولگرایان را تعبیر كرد. دفاع روزنامه اصولگرای چاپ تهران از رفتار زین الدین زیدان، چاپ دو عكس از او در حال كوبیدن سر خود به «ماركو ماتراتزی» ایتالیایی در صفحه اول و انتخاب تیتر «بهترین بازیكن جام جهانی از هویت اسلامی خود دفاع كرد» را می توان در همین راستا ارزیابی كرد.امتداد این خط نیز نامه تشكرآمیز علاءالدین بروجردی رئیس كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به زیدان است. نامه ای كه در آن از زیدان به خاطر دفاع از «حیثیت انسانی و اسلامی» خود در برابر توهین ظالمانه و تهمت به ناحق تقدیر شده است.
۳- برای اولین بار روزنامه گاردین چاپ فرانسه در یك خبر كوتاه و به نقل از برخی افراد، خبر داد كه بازیكن ایتالیایی زیدان را «تروریست» نامیده است و او در دفاع از خود چنین كرده است.كسی در این خصوص حاضر به اظهارنظر نشد. نه زیدان سخنی گفت و نه ماركو ماتراتزی. بازیكن ایتالیایی فقط تاكید كرد كه به زیدان توهین كرده و این در زمین بازی امری «عادی»! است.یك روز بعد كه جنجال زیدان جهانگیر شد، خبرگزاری فرانسه خبر داد كه یك لب خوان آورده اند و بازی را با دقت بررسی كرده اند. هیچ كلمه ای مبنی بر «تروریست» ردوبدل نشده است. تنها موضوع پیراهن زیدان بوده است. بازیكن ایتالیایی پیراهن زیدان را می كشد و زیدان به او به طنز می گوید اگر پیراهنم را می خواهید پایان بازی تقدیم می كنم. ماركو ماتراتزی نیز اهانت ناموسی می كند كه زیدان غیرتی می شود و آن رفتار را انجام می دهد. اما «دیلی میرر» روزنامه دیگر فرانسوی تاكید دارد كه بازیكن ایتالیایی به زیدان گفته است «تروریست بدكاره» یا «تروریست كثیف» و تاكید می كند كه این توهین، هویت الجزایری او را نشانه گرفته است. كشوری كه سال ها مستعمره فرانسه بود و وطن زیدان محسوب می شود. فراتر از این تفاسیر، در مطبوعات فرانسه زبان نكته ای نیامده است. در ایران اما اعلام شد كه «ماركو ماتراتزی» به زیدان گفته است «تروریست مسلمان» و او نیز با سر خود به سینه حریف ایتالیایی كوبیده است.
۴- پیش از این در مطبوعات ایران اخبار و گزارشاتی منتشر شده كه به علت شتابزدگی، دقت لازم در انتشار آنها صورت نگرفته بود. گرچه در كار مطبوعاتی، شتابزدگی آفت آن است، اما آن هنگام كه این شتابزدگی به سیاست آمیخته می شود، رنگ بیشتری به خود می گیرد. در جریان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری در سال گذشته، «شان پن» ستاره هالیوودی به ایران آمد تا گزارشی از جامعه امروز ایران تهیه و در نشریات آمریكایی منتشر كند. حضور او در نماز جمعه تهران نظرها را جلب كرد و دیدارش با سیاستمداران عكس و اخبار روزنامه ها بود.زمانی پس از خروج او از ایران، ناگهان برخی خبرگزاری ها و روزنامه ها گزارشی را منتشر كردند كه حاوی نگاشته های شان پن از ایران بود. در حالی كه چند روز بعد مشخص شد گزارش منتشر شده در برخی از نشریات واقعیت ماجرا نبود و شان پن تا آن زمان گزارش ننوشته بود.به همین علت به نظر می رسد كه لازم است در انتشار مطالبی كه آمیخته به سیاست می شود، اندكی صبر كرد تا «ماه» آن كامل شود و ابهام زدایی شود. استقبال از رفتار زیدان، اگر آن طور كه گفته می شود در دفاع از هویت خود باشد، زیبنده است گرچه آن نیز در جایگاه خود باید بررسی شود اما اگر اعلام شد كه این اتفاق به دلیل دیگر بوده است، چه پاسخی برای آن خواهیم داشت؟

اكبر منتجبی

منبع : روزنامه شرق