جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


هیچ کس مقصر نیست


هیچ کس مقصر نیست
● داستان فیلم
مارال كه در زلزله رودبار خانواده اش را از دست داده سرپناهی ندارد. یكی از معتمدین محل او را به خانه می برد تا از او نگهداری كند. او به اصرار همسرش مارال را صیغه می كند تا از نظر شرعی و عرفی مشكلی به وجود نیاید. اما با پا گرفتن علاقه میان او و مارال كار به جاهای باریك می كشد و...
▪ نویسنده و كارگردان: مهدی صباغ زاده
▪ بازیگران: فرامرز صدیقی، ثریا قاسمی، حدیث فولادوند
بعضی فیلمسازها هستند كه با وجود انبوه فیلم هایی كه ساخته اند، وقتی نگاهی به كارنامه شان می اندازیم با یك اثر شاخص روبه رو می شویم كه به نوعی بقیه فیلم هایشان را تحت الشعاع قرار داده است. تا به حال چنین نگاهی به آثار یك فیلمساز داشته اید؟ به نظر می رسد در سینمای ما از این دست كارگردان ها كم نیستند و ناامیدانه ترین كنكاش در این مسئله بررسی علت این موضوع است.
واقعاً چطور ممكن است میان یك فیلم یك كارگردان با دیگر آثارش این قدر فاصله وجود داشته باشد؟ البته بررسی این موضوع در این مجال نمی گنجد ولی با كمی دقت می توان به انبوهی از این فیلمسازها برخورد كرد. مهدی صباغ زاده یكی از همین دست فیلمسازان است و هرگاه منتقدین در سینمایش به دنبال اثری شاخص می گردند بی شك «خانه خلوت» را از دیگر آثارش جدا كرده و حساب جداگانه ای برایش باز می كنند.
صباغ زاده سال ها است كه زیر سایه این فیلمش قرار گرفته و حتی به خاطر درخشش نسبی آن فیلم هایی كه قبل از آن ساخته هم به نوعی كم اهمیت جلوه می كنند. خانه خلوت فیلمی با دغدغه های شخصی بود كه درد نهفته در آن برای مخاطب فیلم های عامه پسند چندان قابل لمس نبود. مارال را هم می توان از نظر مضمون در محدوده چنین فیلمی بررسی كرد. مفاهیم جاری در آن اگرچه ارتباطی به خانه خلوت ندارد اما بالقوه می تواند برای مخاطب عام هم جذابیت برانگیز جلوه كند اما با این حال هرگز فیلمی نیست كه صرفاً بخواهد به موضوع ازدواج موقت بپردازد و مركز ثقل داستان به چگونگی شكل گیری و به ثمر نشستن چنین رابطه ای اختصاص پیدا كند. صباغ زاده در مارال بیشتر به دنبال برآیند این مسئله و تبعاتی است كه ایجاد می كند و كیفیت شكل گیری آن به موضوعی فراتر از این ارتباط پیدا می كند.
كاراكتری كه فرامرز صدیقی به نحو مطلوبی از ایفای نقش اش برآمده در ابتدا نگاهی از سر دلسوزی به مارال است و ما می توانیم با اشاره ای به واقعه دلخراش زلزله رودبار هم مواجه شویم. دختری زیبا اما تنها كه همه خانواده اش را از دست داده و بیشتر نیازمند یك سرپناه است تا اینكه بخواهد زندگی مرد و زنی را دچار تشتت كند.
نگاه نسبتاً مترقی فیلم به نسبت دیگر فیلم های با این مضمون هم در اصرار همسرش به صیغه كردن مارال به بار می نشیند. او برای اینكه سرپناهی برای دختر فراهم كند و در مقابل به حدود قوانین شرعی هم وفادار بماند دست به این اصرار می زند و تا زمانی كه علاقه ای میان شوهرش و مارال ایجاد نمی شود همچنان در مسیر همین نگاه مترقی گام برمی دارد. اما مشكل اصلی از همین علاقه شروع می شود و ما می توانیم از این رهگذر تفاوت برداشت های منطقی از زندگی با آن دسته از مفاهیم پیچیده مواجه شویم كه چندان بر مبنای منطق و حسابگری نیست. صباغ زاده در مارال اگرچه چندان از موضوعی بكر سود نمی جوید (با كمی اغماض می توانیم به فیلم «شوهر آهو خانم» در سال های دهه ۴۰ اشاره كنیم كه تقریباً چنین مضمونی را به چالش می كشید) اما تلاش فراوانی در باورپذیر كردن آن نزد مخاطب دارد.
شما می توانید بدون اینكه بخواهید در جست وجوی تماشای ظرایف هنری اثری شاخص باشید، از داستان سر راست فیلم لذت ببرید. ضمن اینكه بازی های فیلم هم قابل توجه و باورپذیر به نظر می رسند.
منبع : روزنامه شرق


همچنین مشاهده کنید