کاهو

كاهو یكی از قدیمیترین سبزیجات دنیا است منشاء آن در هندوستان وآسیای مركزی می باشد . كاهو طبق مداركی كه بدست آمده از شش قرن قبل از میلاد در ایران مصرف می شده است و یك قرن قبل از میلاد به روم راه یافته و غذای مهمی برای رومیان بوده است . كریستف كلمب تخم كاهو را به دنیای جدید برد بطوریكه از اوائل قرن پانزدهم میلادی كاهو در هائیتی و باهاما كشت می شده است . كاهو گیاهی است یكساله كه دارای برگهای پهن و دراز و سبز روش می باشد و با طعم كمی شیرین .
انواع مختلف كاهو كه در حال حاضر در آمریكا كشت می شود حدود ۱۶ نوع می باشد كه در تمام طول سال وجود دارد رویهمرفته دو دسته كاهو وجود دارد :
۱-كاهوی پرورشی و اهلی كه در سالاد استفاده می شود كه كاهوی گرد Head Lettuce و كاهوی ایرانی Romano Lettuce از انواع مهم آن است .
۲- كاهوی وحشی یا كاهوی خودرو
كاهوی ایرانی از نظر مواد غذایی از كاهوی گرد بهتر است . كاهوی گرد ارزش غذایی چندانی ندارد زیرا دارای مقدر زیادی الیاف است كه تولید گاز و نفخ در معده می كند .
آهن ۱/۵ میلی گرم
چربی ۰/۲ گرم
كلسیم ۱۸ میلی گرم
سدیم ۱۰ میلی گرم
پتاسیم ۲۵۰ میلی گرم
ویتامین آ ۵۰۰ واحد
ویتامین ب ۱ ۰/۵ میلی گرم
ویتامین ب ۲ ۰/۰۸ میلی گرم
ویتامین ب ۳ ۰/۴ میلی گرم
ویتامین ث ۱۰ میلی گرم
ارسنیك ۰/۰۲ میلی گرم
اسید اگزالیك ۰/۰۰۳ میلی گرم
كاهو ضمنا دارای مواد معدنی مانند نیكل ، كبالت ، سولفور و مس می باشد .
مواد شیمیایی كاهو عبارتند از : لاكتوكاروم Lactucarum ( كه ماده ای است مخدر ) موم ، رزین ، مالیك اسید و سوكسی نیك اسید ، لاكتوم كاروم خواب آور و مسكن است .
از لاكتوم كاروم بعنوان داروی خواب آور و مسكن و نیز در چشم پزشكی برای گشاد كردن مردمك چشم استفاده میشود .
از كاهو همچنین ماده ای بنام تریداس Thridace گرفته می شود كه مسكن و ضد درد است . برای تهیه تریداس ساقه كاهو رسیده را تكه تكه كرده وشیره آنرا با فشار خارج می سازند . این شیره را سپس حرارت داده تا در اثر حرارت مواد آلومینی آن منعقد می شود در نتیجه مایعی صاف بدست می آید . این مایع را تحت درجه حرارت كم و در خلاء حرارت داده كه تریداس بدست می آید . این مایع را می توان خشك كرد و بصورت پودر درآورد .
● خواص داروئی:
▪ خواص گیاه كاهو
كاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و مرطوب است
۱)كاهو تمیز كننده خون است
۲)كاهو بعلت داشتن آهن خونساز است
۳)ضد تورم است
۴)كاهو خواب آور و آرام بخش است
۵)كاهو برای ضعف اعصاب مفید است
۶) كاهو ملین و ادرار آور است
۷)خوردن كاهو برای مالیخولیا مفید است
۸)كاهو زخم های مجاری ادرار و مثانه را درمان می كند
۹)اگر كاهو را با سكنجبین و یا سركه بخورند اشتها آور است
۱۰)كاهو اثر ضد تشنج درد
۱۱)درد معده را تسكین می دهد
۱۲)كاهو قوای جنسی را تقویت می كند
۱۳)برای برطرف كردن درد سینه كاهو را بپزید و بخورید
۱۴)زنان شیرده اگر می خواهند كه شیرشان زیاد شود باید كاهوی پخته بخورند
۱۵)ورم غدد لنفاوی را برطرف می كند
● خواص تخم كاهو
تخم كاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و خشك است
۱-تخم كاهو مخرب و خواب آور است
۲-خوردن تخم كاهو زكام را برطرف می كند
۳-تخم كاهو برای درد سینه مفید است
۴-خوردن تخم كاهو برای دستگاه ادراری نافع است و آنهائیكه قطره قطره ادرار می كنند باید تخم كاهو بخورند
( در حدود ۱۰ گرم روزانه ) تا این مرض برطرف شود .
● تركیبات شیمیایی:
در صد گرم كاهوی ایرانی مواد زیر موجود است :
آب ۹۴ گرم
انرژی ۱۸ كالری
پروتئین ۱/۲ گرم
موادنشاسته ای ۰/۱ گرم
كلسیم ۶۵ میلی گرم
فسفر ۲۵ میلی گرم
● مضرات :
اگر در خوردن كاهو افراط نكیند این گیاه بهیچوجه مضر نیست زیاده روی در خوردن كاهو باعث كم شدن قدرت جنسی ، فراموشی و كم شدن حافظه ، ضعف دید چشم و نفخ شكم میشود .
برای برطرف كردن این عوارض می توان كاهو را با نعناع ، كرفس و زیره میل كرد .

منبع : موسسه اطلاع‌رسانی طعام اسرار