حسادت من به جام جهانی

ممكن است تعجب كنید از اینكه دبیركل سازمان ملل درباره فوتبال مقاله ای می نویسد. اما حقیقت امر این است كه جام جهانی موجب شده حسادت ما در سازمان ملل به شدت برانگیخته شود. به عنوان نقطه اوج تنها مسابقه واقعاً جهانی، كه در تمامی كشورها به وسیله تمامی نژادها و مذاهب بازی های مربوط به آن انجام شده است. جام جهانی یكی از چند پدیده نادری است كه مانند ملل متحد جنبه جهانشمولی دارد. حتی می توانید بگویید كه جهانشمول تر است زیرا فدراسیون بین المللی فوتبال (فیفا) ۲۰۷ عضو دارد و اعضای ملل متحد تنها ۱۹۱ است. اما دلایل بسیار بهتری نیز برای برانگیخته شدن حسادت وجود دارد.
نخست اینكه، جام جهانی مناسبتی است كه در آن هركس از جایگاه تیم خود و اینكه چگونه آن را كسب كرده، آگاه است. می دانند كه چه كسی، چگونه و در دقیقه چندم از بازی امتیاز داده است، می دانند چه كسی دروازه خالی را از دست داده است، می دانند چه كسی نگذاشته پنالتی تبدیل به گل شود. آرزو می كنم از این گونه مسابقات در خانواده ملل بیشتر داشته باشیم. ممالك آشكارا بر سر بالاترین جایگاه در مراتب احترام به حقوق بشر با یكدیگر رقابت و تلاش كنند از یكدیگر در افزایش ارقام بقای كودك یا ثبت نام در آموزش متوسطه پیشی بگیرند. كشورها چگونگی عملكرد خود را برای تمامی جهان به نمایش بگذارند. دولت ها درباره اینكه چه حركت هایی آنان را به چنان نتیجه ای رهنمون شده پاسخگو باشند. دوم اینكه، جام جهانی مناسبتی است كه همه كس روی كره ارض علاقه مند است درباره آن صحبت كند. به دقت بررسی كنند تیم آنان چه حركات درستی انجام داده و می توانست چه حركات متفاوتی انجام دهد. بدون آنكه ذكری از تیم مقابل نمایند.
مردم در هر كجا از بوئنوس آیرس گرفته تا پكن در حالی كه در رستوران ها نشسته اند مدت مدیدی درباره امتیازات بهتر بازی ها با یكدیگر بحث می كنند.
دانش عمیقی نه تنها از تیم ملی خود بلكه همچنین از بسیاری تیم های دیگر ابراز می دارند و مطالبشان را درباره موضوع با روشنی و اشتیاق مطرح می سازند. نوجوانانی كه معمولاً حرف نمی زنند به ناگهان با فصاحت و اعتماد به نفس به گونه ای خیره كننده به متخصصانی تحلیلگر تبدیل می شوند. ای كاش از این گونه گفت وگوها در سراسر جهان بیشتر داشته باشیم. شهروندان به این موضوع بپردازند كه چگونه كشورشان می تواند روی شاخص توسعه انسانی، یا كاهش میزان انتشار كربن یا عفونت های جدید ناشی از ویروس ایدز عملكرد بهتری داشته باشد.
سومین نكته اینكه، جام جهانی مناسبتی است كه در آن سطح میدان بازی به گونه ای است كه تمام كشورها با شرایط برابر فرصت شركت در آن را دارند. تنها رعایت دو عامل در بازی مهم است: استعداد و كار گروهی. ای كاش در عرصه جهانی نیز مساوات طلبان بیشتری به همین گونه داشتیم. مبادلات آزادانه و منصفانه بدون دخالت دادن سوبسیدها، موانع یا تعرفه ها. به دست آوردن فرصتی واقعی برای هر كشور به منظور اینكه توان خود را در صحنه جهانی به میدان آورد. چهارم اینكه، جام جهانی مناسبتی است كه منافع چندقطبی بودن بین مردم و كشورها را به تصویر می كشد. تیم های ملی بیشتر و بیشتری در حال حاضر از مربی هایی از دیگر كشورها كه شیوه های جدید تفكر و بازی را ارائه می دهد، استقبال می كنند.
همین امر درباره تعداد بیشتر بازیكنانی صحت دارد كه در فاصله جام های جهانی نماینده باشگاه هایی هستند كه دور از كشورشان است. آنان كیفیت جدید به تیم جدید خود تزریق می كنند، از این تجربه رشد می كنند و قادرند هنگامی كه به كشور خود بازمی گردند تشریك مساعی بیشتری بنمایند. در این روند معمولاً در كشوری كه در آن پرورش یافته اند، به قهرمانانی تبدیل می شوند و به گشودن دل ها و گستردگی افكار مدد می دهند.
ای كاش نگریستن به موضوع مهاجرت انسان و این امر كه در مجموع می تواند سه عامل برنده ایجاد كند نیز برای همه به همین سادگی بود؛ یعنی برنده بودن برای مهاجران، برای كشوری كه از آن آمده اند و برای جوامعی كه به آن پیوسته اند. آن مهاجران نه تنها برای خود زندگی بهتر می سازند، بلكه عوامل توسعه، اقتصاد، جامعه و فرهنگ در كشورهایی هستند كه به آن جا رفته و در آن كار می كنند و همچنین در كشور خودشان به هنگام بازگشت برانگیزاننده افكار جدید و دانش فنی خواهند بود. برای هر كشور، بازی در جام جهانی موضوعی است كه به گونه ای مطلق به غرور ملی ربط دارد. برای كشورهایی كه برای نخستین بار به جام جهانی راه یافته اند، مانند كشور من غنا، این موجب افتخار است.
برای آنان كه پس از سال های توام با ناملایمات در جام جهانی شركت می كنند مانند آنگولا، حسی همراه با نوسازی ملی به ارمغان می آورد و برای آنها كه در حال حاضر درگیر نبرد هستند، اما تیم جام جهانی شان یك سمبل منحصر به فرد و قدرتمند از وحدت ملی است، مانند ساحل عاج، چیزی كمتر از امید به تجدید تولد ملی را القا نمی كند. آنچه شاید بیش از همه برای تمامی ما در سازمان ملل نسبت به جام جهانی حسادت برانگیز است اینكه، جام جهانی مناسبتی است كه در آن عملاً می بینیم هدف ها جامه عمل می پوشند. تنها درباره گل هایی كه به حساب كشوری گذاشته می شود صحبت نمی كنم. منظورم مهم ترین هدف است یعنی حضور در آنجا به عنوان بخشی از خانواده ملل و مردمان، بزرگداشت بشریت مشتركمان است. تلاش می كنم هنگامی كه غنا با ایتالیا در هانوفر در ۱۲ ژوئن بازی می كند همه چیز را به خاطر بسپارم. البته نمی توانم قول بدهم كه موفق خواهم بود.

كوفی عنان
دبیركل سازمان ملل

منبع : روزنامه شرق