تغییرات بنیادی در امر ازدواج

تاثیر تغییرات بنیادی و اجتماعی در امر ازدواج به اندازه ای است که از این امر به عنوان کلیدی ترین مساله جامعه یاد می شود. ازدواج به عنوان پدیده ای اجتماعی - فرهنگی و به عنوان سنتی مقدس و حسنه از جنبه های مختلف قابل مطالعه وبررسی است. یکی از عوامل موثر در شناسایی تیپ های هر جامعه ای را به جرات می توان شیوه و طریقه ازدواج آنان دانست ، با این حال صاحبنظران می گویند که ازدواج های امروزی کمتر از همیشه از عشق های راستین بهره مند بوده و بیشتر گرفتار دغدغه های اقتصادی و مالی است.
انتخاب همسر در گذشته با مسائل زیادی و شرایط فراوانی همراه بود که در تمامی آنها سعادت و خوشبختی یک مفهوم خارج از بعد مادی داشت و معنویت بسیار برجسته به نظر می آمد ، اما در شرایط کنونی با مطالعه در رفتارو ایده آلهای جوانان در قبل از ازدواج برای تعیین همسر به راحتی می توان به تغییر الگو و گرایش به سوی مادیات در این باره پی برد .
"بهاره داوری"، ۱۷ ساله دانش آموز در این باره معتقد است که ازدواج در حالت ابتدایی یک قرارداد اقتصادی به حساب می آید که دو انسان زمانیکه به اوج هماهنگی در این مورد برسند به آن متعهد می شوند.
"آرزو لولایی" ، ۲۰ ساله در این باره می گوید : " در حال حاضر رابطه زنان و مردان در جامعه و زندگی خانوادگی با تغییرات فراوانی همراه بوده است . به طوری که با فعال شدن زنان در عرصه اجتماعی و سیاسی رفتار ، انتظارات و باورهای فرهنگی مردان با گذشته بسیار تغییر کرده است. یعنی ما امروزه شاهد هستیم مردان حل مشکلات اقتصادی توسط زنان را امری معمولی می دانند .
" حمیده طاعتی نیز معتقد است : " متاسفانه بزرگترین مشکل زنان در مورد ازدواج سیستم تفکر خانواده است ، وقتی به دختری از طفولیت گفته می شود که دست یابی به خوشبختی تنها از طریق ازدواج صورت می پذیرد باتوجه به مشکلات مادی و شرایط خاص ، پولدار بودن نه تنها به یک شرط تبدیل می شود بلکه یک ایده آل و آرمان به حساب می آید .
"یاسمین محمدی" ، ۱۹ ساله می گوید : " بخش عظیمی از ناخرسندی و نارضایتی و اضطراب پس از ازدواج ناشی از نا آگاهی در مسائل مربوط به اقتصاد خانواده است و این در حالی می باشد که اگر زن ومرد به اندازه کافی اطلاعات و آگاهی در باره زندگی زناشویی داشته باشد کمتر با مشکل مواجه خواهند شد .
"رویا یاراحمدی" کارشناس مسائل اجتماعی در این ارتباط می گوید : "با توجه به اینکه ارائه اطلاعات از سوی خانواده ها به فرزندان بسیار حائز اهمیت است و به عبارتی دیگر مهمترین بستر در نهادینه شدن سنت ها ، آداب و رسوم فرهنگی به حساب می آید بهترین جایگاه برای رشد و تربیت انسان و شناخت زمینه های مختلف برای ازدواج جوانان به خصوص دختران می باشد .اما باید اشاره شود که متاسفانه خانواده ها در این باره بسیار کم کاری کرده اند و به کندی پیش رفته اند . " وی اضافه کرد :" اولین مشکل و بزرگترین مسئله در ازدواج عدم شناخت ابعاد شخصیت زن و مرد جداگانه از بعد انسانی است . در حالیکه ازدواج به عنوان مهمترین و اساسی ترین تعبیر از زندگی همیشه بوده و خواهد بود ، اما در جامعه کنونی با توجه به شرایط ویژه اقتصادی و اجتماعی شکل دیگری به خود گرفته است .
" یار احمدی ادامه داد : " با مطالعاتی که در بین ۷۵۰ دانش آموز دوره متوسطه دختر در مرکزمشارکت زنان به انجام رسیده است حتی میزان فاصله سنی بین زن و مرد ارتباط نزدیکی با موقعیت اقتصادی - اجتماعی خانواده ها دارد . بدین معنی که هر چه از خانواده های با موقعیت پایین به سمت خانواده های با موقعیت بالا حرکت می کنیم فاصله سنی مطلوب بین زن و مرد از دیدگاه دختران و مادران آنان افزایش می یابد .
" وی افزود : " به عبارت دیگر دختران متعلق به سطوح بالای موقعیت اقتصادی - اجتماعی از یک طرف مایل هستند دیرتر ازدواج کنند و از سوی دیگر تمایل دارند فاصله سنی بیشتری بین آنان و همسر آینده شان وجود داشته باشد . در حالی که دختران متعلق به سطوح پایین اقتصادی - اجتماعی از یک طرف مایلند زودتر ازدواج کنند و از سوی دیگر تمایل دارند فاصله سنی کمتری بین آنان و همسر آینده شان وجود داشته باشد .
" این کارشناس در ادامه تصریح کرد : " سن ازدواج و فاصله سنی بین زن و شوهر در جامعه ایران برخلاف کشورهای غربی که از یک هنجار اجتماعی فراگیر تبعیت می کند ، پراکنده بوده و فاقد یک هنجار مشخص است که مهمترین عامل آن مشکلات اقتصادی می باشد ." دکتر "غلامعباس توسلی " جامعه شناس و استاد دانشگاه تهران با تاکید بر تغییر ایده آل ها برای انتخاب همسر در این باره گفت : " ما در جامعه ای زندگی می کنیم که ساختار فرهنگی پایه ای در فرهنگ اسلامی دارد اما در سالیان اخیر تغییرات چنان چشمگیر است که به سختی می توان آنها را توجیه کرد .
" وی اضافه کرد : " با توجه به دگرگونی هایی که در سطح کلی کشور به انجام رسیده به طور حتم آرمانهای تعیین ازدواج هم از سوی مردان و هم از جانب زنان شکل تازه ای به خود گرفته است و مسائل اقتصادی در این باره به شدت مطرح می باشد . به طوری که این عامل نقش بسیار تعیین کننده ای در ازدواج دارد و بیشتر فرو پاشی ها با در نظر گرفتن وجود کسری در رکن مهم زندگی یعنی اقتصاد صورت می گیرد . " این جامعه شناس در ادامه افزود : " در این رابطه باید تاکید کرد که در گذشته ازدواج ها خیلی رسمی و سنتی بوده است بنابراین طبیعی است که این گونه ازدواج کردن کارها را خیلی ساده تر از آن چیزی که فکر می شود به سرانجام می رساند ، اما امروز با گذشته بسیار متفاوت شده و ازدواج نه تنها به راحتی صورت نمی گیرد بلکه به یکی از مشکلات جوانان مبدل شده است .
" دکتر "امان الله قرین مقدم" ، آسیب شناس و استاد دانشگاه تربیت معلم گفت : " تغییر الگوهای همسر گزینی خاص ایران نیست بلکه در سراسر دنیا اتفاق افتاده است . اما آنچه به نظر می رسد این است که ارزش ها و هنجارهای اجتماعی در ایران به شدت در حال دگرگونی است .
" وی اضافه کرد : " مسئله دیگر این است که وضعیت معیشتی و اقتصادی باعث شده که الگوی همسر گزینی تغییر کند و به سمت مادیات پیش رود یعنی امروزه عشق های آتشین گذشته مورد انتقاد است و شغل ، درآمد ، نوع منزل شخصی و طیف اجتماعی در نظر بعضی از پسران و دختران بسیار سرنوشت ساز می باشد .
" این آسیب شناس معتقد است که ازدواج امروز به یک نوع معامله و مبادله سودآور مبدل شده است بنابراین به جرات می توان گفت که این نوعی از تغییرات نگران کننده در شرایط فوق می باشد . قرین مقدم ادامه داد :" البته ایجاد تغییرات در انتخاب همسر به عوامل بسیاری بستگی دارد که می توان اشاره کرد که دانشگاه در این مورد به خصوص بی تاثیر نبوده و از سوی دیگر سست شدن ارزشها و هنجارهای به نوعی سبب ایجاد تغییر الگو برای تعیین همسر آینده شده است. "

منبع : سازمان ملی جوانان