خرافات غذایی

ما برای زنده ماندن باید غذا بخوریم اما تعداد كمی از ما به مزارع كه محل تولید مواد غذایی هستند دسترسی داریم. اغلب ما مواد خوراكی را در سوپرماركت ها، میوه فروشی، پروتئینی ها یا رستوران می بینیم و كم پیش می آید كه به محل تولید آنها فكر كنیم. تمدن سیستمی است كه انواع مواد غذایی را به بازار عرضه می كند تا ما در سلامت كامل باشیم اما در بعضی موارد هم شكست خورده است. آگهی های مواد غذایی با انگیزه سود بیشتر به نوعی هیپنوتیزم دسته جمعی درباره مواد غذایی منجر شده است كه من و شما هم تحت تاثیر آن قرار گرفته ایم. ظاهراً ما در انتخاب مواد غذایی فرصت فكر كردن درباره نیازهای خود نداریم مگر اینكه این رنج را به جان بخریم، خرافات را دور بریزیم و براساس آموزش های علمی خودمان را دوباره برنامه ریزی كنیم.موارد زیر مفاهیم كلی هستند و اطلاعاتی به دست می دهند كه بتوانید به خودتان فكر كنید:
● خرافه اول: اگر چیزی در فروشگاه عرضه شده پس مشكلی ندارد
تا به حال هیچ آگهی تبلیغاتی درباره مواد غذایی پخش نشده كه آن ماده غذایی را برای سلامتی مضر بداند. همه آنها به خواص سالم و مغذی غذاها اشاره می كنند حتی درباره شیر، نوشابه ها، شكلات و آب نبات. پس از یك عمر گوش دادن، نگاه كردن و خواندن آگهی های بازرگانی همه ما انبار بزرگی از پیش فرض ها در مورد مواد غذایی داریم كه هیچ ربطی به خواص واقعی آنها ندارد. بنابراین وقتی برای خرید به سوپرماركت می روید نه تنها احساس امنیت می كنید بلكه فكر می كنید به محیط صمیمانه ای وارد شده اید كه به تغذیه و سلامت شما اهمیت می دهد. اما هیچ چیز گویاتر از حقیقت نیست. به چشم فروشندگان موادغذایی یا رستوران دارها شما یك كیف پر از پول هستید. مسئله این است كه آنجا را با كمترین پول باقی مانده در كیفتان ترك كنید. بنابراین مناسب ترین عمل همان رفتاری است كه سرباز باید در میدان مین در پیش بگیرد. اگر انتخاب صحیح داشته باشید سالم بیرون می آیید و اگر اشتباه كنید می میرید. آدم در میدان مین سریع می میرد ولی در سوپرماركت یا رستوران به تدریج، طوری خرید كنید كه انگار سوپرماركت میدان مین است.
‌● خرافه دوم: فست فود خوب است
رستوران فست فود زنجیره ای جدیدی را تصور كنید كه وقتی وارد می شوید و پول می پردازید، یك كیسه غذا (مثل اسب) به گردنتان می اندازند. گنجایش آن زیاد است و هر وقت خواستید بیشتر غذا بخورید كافی است آن را تكان بدهید. حتی می توانید همین طور كه غذا می خورید به سراغ كارتان بروید چون دست هایتان آزاد است. غذای داخل كیسه هم مخلوطی از بافت های چربی با مقدار زیادی نمك و شكر است. می توانید با آن نوشابه هم بخورید. در این رستوران كم و بیش همان غذایی سرو می شود كه سایر فست فودها به خورد مردم می دهند، فقط سریع تر است.
چطور است؟ فست فود هم مثل همین است. شما هیچ نظارتی بر روش آماده سازی آن ندارید. فست فود پر از چیزهایی است كه آدم را معتاد می كند و خوشمزه است: چربی، شكر و نمك كه منجر به بروز ناراحتی های گوارشی هم می شود.
غذا خوردن در فست فودها را به حداقل برسانید.
● خرافه سوم: مواد غذایی فرآوری شده سالم و خوشمزه هستند
این روزها در تمام خواروبارفروشی ها غذاهای آماده و نیمه آماده به وفور یافت می شوند. اما بعضی از آنها دیگر شبیه غذا نیستند مثل كیك های مربایی. بعضی دیگر هنوز اصالت خود را حفظ كرده اند با این حال به برچسب محتویات آن نگاه و بعد خون گریه كنید. با خوردن غذاهای آماده نه تنها ماده غذایی اصلی را می خورید بلكه مواد دیگری را هم كه برای مزه بهتر و ماندگاری طولانی تر به آن زده اند را نوش جان می كنید. برچسب ها معمولاً بهترین تاریخ مصرف را هم اعلام می كنند كه هر چه طولانی تر باشد مشخص می كند چقدر بیشتر مواد نگهدارنده و افزودنی های شیمیایی در آن هست. این مواد غذایی در كوتاه مدت بی دردسر و مناسب به نظر می آیند اما آیا به نظر شما جوانمرگ شدن یا ابتلا به بیماری های حاد در سال های آینده هم همین قدر خوب است؟ هشدار كبری!
خرید و مصرف مواد غذایی فرآوری شده را به حداقل برسانید.
● خرافه چهارم: پختن غذا به هضم آن كمك می كند
ما در دورانی زندگی می كنیم كه تقریباً هرچه می خوریم پخته است. وقتی كه همه چیز به جز سالاد پخته می شود پرسش از خرد پخت غذا سخت است. خرد عمومی پخت غذا این است كه قابلیت هضم را افزایش می دهد و باعث می شود رایحه دل انگیز غذاها آزاد شود. واقعیت این است كه پختن در بیشتر غذاها باعث شكسته شدن مواد مغذی آنها می شود بنابراین بیشتر مواد مغذی آن در طول پخت از بین می رود.
بعضی مواد غذایی هم هستند كه باید حتماً پخته شوند چون پیش از پختن آنقدر سفت هستند كه نمی شود آنها را خورد. البته این دسته بخش بسیار كوچكی از آنچه می خوریم را تشكیل می دهند. گوشت هم حتماً باید خوب پخته شود. در مورد عطر غذا هم همه چیز به عادت برمی گردد. اگر خودتان را به غذای پخته عادت بدهید طبیعتاً به نظرتان خوشمزه تر هم می آیند.اگر می توانید چیزی را خام بخورید، همین كار را بكنید.
● خرافه پنجم: خوردن سه وعده غذا در روز بهترین روش است
حتماً این یكی را از مادرتان زیاد شنیده اید. مادران زود گول تبلیغات كاذب غذایی را می خورند. البته همه ما همین طور هستیم. به علاوه برای مادران راحت تر است كه هر روز به بچه ها در سه موقع منظم غذا بدهند. باور كنید بدن شما در غیاب اعتیاد غذایی بهتر از هر كس دیگری می داند باید غذا بخورید یا نه. با این حال از گرسنگی اعتیادگونه به ماده غذایی خاص بترسید. اگر گرسنه هستید اما فقط شیرینی می خواهید، مواظب باشید شما واقعاً گرسنه نیستید بلكه در وضعیت اشتیاق اعتیادگونه قرار گرفته اید.فقط وقتی غذا بخورید كه گرسنه اید.
● خرافه ششم: شیر و فرآورده های آن مواد غذایی خیلی خوبی هستند
این یكی نتیجه قضیه كلی گوشت است. «رژیم غذایی وقتی متعادل است كه هر روز شیر، ماست، كره، پنیر و خامه بخورید» یا «فقط شیر می تواند كلسیم مورد نیاز بدن را تامین كند». درحالی كه كلسیم با خوردن مقدار كافی از سبزیجات هم تامین می شود. از طرفی در شیر و فرآورده های آن كازئینات كلسیم هم هست كه ماده اصلی چسب چوب است.لبنیات را به اندازه بخورید.
● خرافه هفتم: اگر غذایی طبیعی است، پس هر چه می خواهید از آن بخورید
این خرافه پیشرفته ای است كه كسانی كه چند سال رژیم غذایی سالمی را دنبال كرده اند القا می كنند. مثلاً می گویند چون عسل، سیب، پرتقال (یا هر چیز دیگر طبیعی) مستقیماً از طبیعت به دست آمده اند می توانید برای رفع گرسنگی هر چه قدر كه می خواهید از آن بخورید.اما این طور ها هم نیست. معمولاً عسل پیش از بسته بندی فرآوری می شود و محصول به دست آمده ۷۵ درصد شكر دارد. از طرفی سایر مواد مغذی آن هم در طول فرآیند از بین می رود كه جایگزینی برای آن نیست. سیب ها كم شیرین تر شده اند با این حال می توان آنها را به معتادان به قند خوراند. پرتقال ها هم بیش از حد فروكتوز دارند (كه بهتر از ساكاروز نیست) و وقتی آنها را آب می گیرند مقدار زیادی شكر به آن می زنند درحالی كه فیبر موجود در پرتقال كامل هم در آن نیست. تقریباً هر ماده غذایی كه بی رویه خورده شود برای سلامتی مضر است.
وقتی كه در رژیم غذایی خود مواد طبیعی متنوع بگنجانید، فقط وقتی غذا بخورید كه گرسنه هستید و تمرینات ورزشی منظم انجام دهید و به فكر دستگاه گوارش خود باشید و البته به غذا خوردن هم معتاد نباشید اشتهایتان خود به خود تنظیم می شود.اگر به غذا خوردن معتاد شوید هر چه بیشتر و بیشتر غذاهای طبیعی می خورید. كسی كه به غذا خوردن معتاد شود معده اش چند برابر آنچه باید باشد كشیده می شود. چنین معده ای تا وقتی كه مقدار زیادی غذا وارد آن نشود احساس پر شدن و سیری نمی كند. بنابراین رعایت تعادل در مقدار، بخش مهمی از استراتژی جنگی شما برای سالم غذا خوردن است. اگر در مقدار غذا مشكل دارید هر روز صبح كه از خواب بیدار می شوید، غذایی را كه آن روز می توانید بخورید كنار بگذارید كه بسته به مقدار فعالیت تان نباید بین ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ كالری باشد. فرد متوسطی كه كار نشسته انجام می دهد حدود ۱۵۰۰ كالری و كسی كه فعالیت بدنی شدید دارد حدود ۳۰۰۰ كالری غذا نیاز دارد. فرض بر این است كه شما در حال آماده شدن برای مسابقات مردان آهنین یا چیزی شبیه به آن نیستید. اگر چند هفته به این ترتیب عمل كنید وضعیت گرسنه شد ن شما به حالت طبیعی بازمی گردد چرا كه معده دوباره به اندازه طبیعی خود جمع می شود و نیازی نیست به مقدار زیاد غذا بخورید.
مواد غذایی طبیعی و فرآوری نشده را با تنوع گسترده و نه در مقدار زیاد بخورید.
● خرافه هشتم: بهترین روش كم كردن وزن رژیم گرفتن است
هر سال در سراسر جهان مردمی كه با این شعار هیپنوتیزم شده اند میلیاردها دلار پول خرج می كنند. با این روش چندین میلیون تن چربی آب می شود. اما از طرف دیگر كسانی كه قبلاً با این رژیم ها وزن كم كرده اند چند میلیون تن چربی بیشتر جذب می كنند. رژیم گرفتن مشكل اصلی را حل نمی كند. مشكل اصلی كیفیت پایین مواد غذایی، اعتیاد به مواد غذایی به خصوص و عادات غذایی ناكارآمد است. تحقیقات نشان داده است كسانی كه رژیم های غذایی سخت می گیرند بیش از ۹۵ درصد بیش از قبل اضافه وزن پیدا می كنند.هیچ وقت رژیم نگیرید.
● خرافه نهم: باید همیشه تمام غذایی كه در بشقابتان هست را بخورید
این خرافه را هم پدر و مادرهایی درست كرده اند كه دلشان نمی خواسته بعد از اینكه فرزندشان سیر شد و دست از غذا خوردن كشید بشقاب او را تمیز كنند. البته این به معنی اسراف كردن نیست، هر بار مقدار كمی غذا در بشقاب خود بكشید و پس از تمام شدن آن از خود بپرسید آیا هنوز گرسنه هستم، اگر جواب منفی بود دیگر غذا نخورید. تنها رازی كه آدم های همیشه لاغر دارند همین است. اگر هنوز غذا در بشقابتان مانده آن را برای وعده بعد كنار بگذارید.
وقتی سیر شدید دست از غذا خوردن بكشید.
● خرافه دهم: ته بندی بین وعده های غذایی خوب است به شرط آنكه آنچه می خورید سالم باشد
خیلی از مردم در طول روز مدام دهانشان می جنبد. وقتی هم كه كمی درباره تغذیه اطلاعات به دست می آورند سعی می كنند بین وعده ها فقط مواد غذایی سالم بخورند. وظیفه اصلی معده و روده كوچك هضم غذا است. مرحله نخست هضم ترشح تپیالین از غدد بزاقی است. هضم نشاسته از اینجا شروع می شود. مرحله بعد اسیدی كردن غذا در معده است كه باعث شكستن پروتئین ها و آماده شدن آن برای هضم بیشتر در روده كوچك می شود. غذا تقریباً دو ساعت در معده تحت شكست اسیدی قرار می گیرد. پس از آن به روده كوچك می رود. معده حداقل دو ساعت پس از آخرین غذا آمادگی ورود غذای بعد را دارد. اگر قبل از دو ساعت لازم باز هم غذا بخورید غذای جدید با قبلی مخلوط می شود و یا غذای قبلی بیش از دو ساعت در معده می ماند یا غذای بعدی زودتر وارد روده كوچك می شود. به هر حال به ضرر شما است. در حالت اول غذا بیش از حد اسیدی می شود و ارزش غذایی خود را از دست می دهد و در حالت دوم غذا كامل هضم نمی شود چون بخشی از مرحله اسیدی شدن را رد می كند.
بین زمان خوردن تان حداقل سه ساعت فاصله بگذارید.

ران كندی دكتر تغذیه
ترجمه: نوشین دیانتی

منبع : روزنامه شرق