شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا
پایان دوران کاپیتولاسیون
بخصوص كه پس از فوت مرحوم آیت‌الله بروجردی، رژیم تصور می‌كرد كه نیروی روحانیت از نظر مرجعیت سیاسی رو به ضعف رفته است. از این رو در سال ۱۳۴۳ دولت ایران بدون اینكه در برابر ملت احساس مسئولیت كند بار دیگر در احیای كاپیتولاسیون قدم برداشت و قانونی جدید را از مجلس گذراند تا مستشاران نظامی امریكا و اعضای خانواده و خدمه آنها از شمول قوانین قضایی ایران معاف شوند. كاپیتولاسیون جدید جریانی بود كه در دولت علم آغاز شده بود و در دولت حسنعلی منصور به اتمام رسید.
این دو سعی داشتند موضوع در ابهام باقی بماند و انتشار نیابد تا مردم اطلاعی حاصل نكنند و در مرحله بعد آن را چیزی غیر از كاپیتولاسیون معرفی كنند، به همین دلیل در سال‌های ۴۲ و ۴۳ كوچكترین مطلبی در روزنامه‌ها در این خصوص انتشار نیافت و حتی مذاكرات مجلس هم منعكس نشد. در مورد نحوه اطلاع امام خمینی(ره) از متن لایحه با استناد به گفته های شهید حاج مهدی عراقی امام قبل از تصویب لایحه در مجلس از متن آن آگاه شده بودند. همچنین در مورد نحوه دستیابی به اسنادی در رابطه با این قضیه آقای هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود می‌نویسد: «باخبر شدیم كه در مجلس رژیم لایحه‌یی در مسیر تصویب است كه در آن به مستشاران امریكایی امتیازاتی داده می‌شد، در پیگیری این خبر، زمینه جدیدی فراهم شد برای مبارزه امام(ره).
امام چند نفری را مامور تحقیق در مورد جزییات این خبر كردند كه یكی از آنها من بودم، رفتم پیش آقایان فلسفی و تولیت و سیدجعفر بهبهانی، پیام امام را رساندم و گفتم ما اخبار پشت پرده این جریان را هر چه بیشتر و دقیق‌تر می‌خواهیم. آقای بهبهانی از طریق یكی از نمایندگان مجلس سنا متن لایحه و اسناد مربوطه را به دست آورد و به من داد، من دو روز در تهران ماندم و متن مذاكرات مجلس و جزوه كنوانسیون وین را تهیه كردم... مجموعا با اطلاعات كاملی بردم خدمت امام(ره).» (هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه، ص ۱۹۷)
امام با مطالعه آن دریافت كه رژیم بار دیگر چه ضربه خانمانسوزی بر پایه استقلال ایران زده و چه خیانت بزرگی به ملت این كشور كرده است. پیش از هر كار به منظور آگاه ساختن علما و روحانیون مركز و شهرستان‌ها پیك‌هایی همراه نامه به اطراف روانه كرد و خود نیز با مقامات روحانی قم به گفت‌وگو نشست و اقدام به آگاه كردن آنها كرد و بدین ترتیب محدوده اعتراضات را در سطح كشور گسترش داد.
رژیم شاه بی‌درنگ دست به كار شد كه امام خمینی را از تحریك افكار عمومی علیه امریكا باز دارد و چون به تجربه دریافته بود كه امام را با تهدید و ارعاب نمی‌توان از كاری بازداشت بلكه موجب قاطعیت ایشان در انجام آن خواهد شد به ناچار در صدد برآمد از راه غیرمستقیم و به وسیله عناصر به ظاهر غیروابسته و به اسم اندرز خیرخواهانه ایشان را از این كار باز دارد كه این چنین نشد و امام در نطق تاریخی خود موضع قاطع خود را در برابر بلوك‌های شرق و غرب روشن ساخت، اهداف و آرمان‌های روحانیت را مشخص كرد و رهنمودهای ژرف و پرمحتوایی به نسل معاصرش داد.
این مساله شاه و ساواك را بشدت عصبانی كرد و تصمیم به دستگیری امام گرفتند. زیرا نبرد امام با آنها به مرحله حساسی رسیده بود و متوجه شده بودند كه امام این نبرد را شدیدتر از گذشته ادامه خواهد داد و كار به جاهای باریكی خواهد كشید. به علاوه متوجه شدند كه سازماندهی تشكیلات مبارزه بسیار قوی شده و احتمال اقدامات بیشتری در آینده می‌رود. به این ترتیب امام را دستگیر و به تركیه تبعید كردند. اما امام خمینی در همان نخستین لحظات ورود به تبعیدگاه بر آن شد كه مبارزات خود را به صورت نوینی پی بگیرد.
تبعید امام خروشی دیگر را به دنبال داشت و بازتاب وسیعی در محافل مذهبی و بازار و جامعه داشت، به همین منظور آیت‌الله سید مصطفی خمینی نیز در راستای افشای ماهیت رژیم و روشنگری مردم بیش از پیش وارد صحنه شد. او در پاسخ به حملات رژیم اعلام كرد كه امام به وظیفه خود عمل كرده و هیچ‌چیزی نمی‌تواند ایشان را در اجرای وظیفه و رسالتی كه به عهده دارد به تجدید نظر وا دارد. به دنبال موضع‌گیری سیدمصطفی خمینی رژیم، دستور دستگیری وی را نیز صادر كرد. او در بازجویی خود اعلام داشت كه كاپیتولاسیون مساله‌یی است كه تحمیل به ملت است و تقریبا به حكم حیثیت فروشی و آزادگی فروشی است و این خود دلیلی است كه بیگانگان چنین چیزی را می‌خواستند. ترور حسنعلی منصور، تشكیل هیات‌های موتلفه، حزب‌ملل اسلامی، حادثه ۲۱ فروردین كاخ مرمر از نتایج این جریان تاریخی (كاپیتولاسیون) بود. در نهایت اینكه كاپیتولاسیون تا سقوط رژیم پهلوی در ایران اعتبار داشت تا اینكه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۵۸ بطور رسمی ملغی شد.
منبع : روزنامه اعتماد
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
اسرائیل ایران اصفهان انفجار ایران و اسرائیل استان اصفهان حمله ایران به اسرائیل حسین امیرعبداللهیان سفر استانی ارتش جمهوری اسلامی ایران وعده صادق جنگ ایران و اسرائیل
فراجا طرح نور پلیس سیل تهران هواشناسی قتل فضای مجازی قوه قضاییه سیلاب شهرداری تهران سازمان هواشناسی
بانک مرکزی قیمت خودرو واردات فرودگاه قیمت طلا دولت خودرو بازار خودرو قیمت دلار ایران خودرو حقوق بازنشستگان قیمت سکه
تلویزیون سینمای ایران احسان علیخانی کتاب دفاع مقدس موسیقی تئاتر
اینترنت
رژیم صهیونیستی فلسطین غزه آمریکا عراق جنگ غزه سازمان ملل امیرعبداللهیان اتحادیه اروپا چین اسراییل حماس
استقلال فوتبال شمس آذر قزوین پرسپولیس باشگاه استقلال لیگ برتر صنعت نفت آبادان لیگ قهرمانان اروپا رئال مادرید بازی بارسلونا لیگ برتر فوتبال ایران
هوش مصنوعی گوگل تلگرام فناوری سامسونگ ناسا اپل وزیر ارتباطات عیسی زارع پور
خواب گیاهان دارویی