ایجاد عادت خوب مطالعه در دانش آموزان

تمام دانش آموزان از بدو ورود به مدرسه یا حتی مدتی قبل از آن با مطالعه آشنا می شوند. برخی از آنها فقط وقتی در کلاس درس هستند و معلم به عنوان ناظر کار و فعالیت آنها را سرپرستی می کند موفق عمل کرده و چنانچه در منزل یا جایی باشند که معلم حضور ندارد نمی توانند کارایی کامل و مفیدی داشته باشند و از قابلیت های خود به طور مناسب بهره مند شوند.
این به دلیل نداشتن عادت خوب مطالعه به صورت انفرادی است .بسیاری از جهت گیریها و اقدامات آموزشی در سیستم های گوناگون به منظور توسعه این عادات طراحی شده اند که باید از جنبه های مختلف مورد ارزیابی قرار گیرند.
دانش آموزانی که عادات ضعیف مطالعه دارند اصولا بسیار سریع از مطالب می گذرند .نگاهی به درس انداخته و بدون توجه و تمرکز بر معانی بیان شده بسیاری از نکات اصلی و کلیدی را از دست می دهند .
به سرعت با هر محرکی توجهشان به مسئله دیگری معطوف می شود و مجبورند بارها و بارها به صفحه قبل باز گردند و دوباره مطالب را مرور نمایند .
ایجاد عادات خوب مطالعه مسئولیت دانش آموز -معلم و والدین محترم می باشد . همگی باید تلاش کنند تا دستاوردهای آموزشی متناسب با ذوق -استعداد و تواناییهای دانش آموز باشد و فضا برای مطالعه همراه با آرامش وی فراهم باشد.
● مهارت های مطالعه
مهارت های مطالعه وقتی توسعه می یابد که دانش آموز بتواند به طور فردی برای خود برنامه ریزی موثر داشته باشد و این توانایی و مهارت در گرو داشتن این عوامل است .اراده ،تمرکز ، توانایی سازماندهی و کنترل کار -استفاده مناسب از زمان و به منظور رسیدن به موارد فوق نیاز به تشویق و تمرین دارد.
● نقش تکالیف در ایجاد عادات خوب مطالعه
تکالیف یکی از ابزارهای با ارزش در پاسخ به کنجکاوی و افزایش توانایی خواندن و تفکر و تنظیم وقت می باشد و یکی دیگر از فواید تکالیف نیز تقویت عزت نفس است زیرا نوعی تمرین به منظور احاطه بیشتر دانش آموز به مطالب عنوان شده در کلاس می باشد ، چراکه هر آنچه توسط معلمان گرامی در کلاس درس بیان می شود به سرعت و به طور کامل در حافظه دانش آموزان جای نمی گیرد.از طرفی به منظور مهارت در هر کاری نیاز به تمرین است و انجام تکالیف نیز نوعی تمرین آموزشی محسوب می شود . اما آنچه از اهمیت قابل توجهی برخوردارست میزان تکالیف است که باید با توجه به استعداد و ویژگیهای دانش آموزان تعیین شود .در مورد دانش آموزانی که در کلاس مطالب را به سرعت یاد می گیرند و از حافظه خوبی نیز برخوردارند طبعا باید تکالیف کمتر از بقیه دانش آموزان باشد .در ضمن گاهی اوقات در تعیین تکالیف زیاده روی می شود. بدین صورت که بعضی اوقات برای مثال در درس ریاضی که نیاز به تمرین به صورت حل مسئله می باشد با حل کردن ده تا بیست مسئله نتیجه قابل قبول حاصل می شود اما دادن پنجاه مسئله برای حل کردن ارزش تکلیف را پایین می آورد زیرا صرفا دانش آموز را خسته می کند و باعث می شود تا بدون توجه و اشتیاق و فقط به منظور پایان تکالیف مسائل مورد نظر را حل کند. به ویژه اگر والدین نیز اصرار بر اتمام هر چه زودتر تکالیفش داشته باشند دچار استرس و اضطراب خواهد شد و نتیجه معکوس خواهد شد. شاید جالب باشد که بدانید نخستین گام در راه عادات خوب مطالعه خوب گوش کردن است .نخستین باری که والدین برای فرزند خود کتاب داستان می خوانند او یاد می گیرد که گوش کند و چنانچه این خوب گوش کردن تقویت شود موجب پیشرفت وی در این راه می شود .البته به شرطی که شرایط محیط از قبیل آرامش ، سکوت ، نور ، درجه حرارت ، داشتن فضای خاص برای مطالعه و ... مناسب باشد.
در ضمن برای کودکان زیر سن مدرسه بهتر است به منظور تقویت عادات از روزی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه کتاب خوانده شود و در مورد دانش آموزان دبستانی از روزی ۳۰ تا ۴۰ دقیقه که این امر نیز با توجه به آمادگی و شرایط دانش آموز متفاوت است .

منبع : مقاله " ایجاد عادت خوب مطالعه در دانش آموزان " - ترجمه : سحر کمالی نفر- برگرفته از سایت گوگل ( google ) -روزنامه جام جم -شنبه ۲۶ فروردین ۱۳۸۵

منبع : فکر نو