ما، همه، از یک قبیله ایم

ای كاش آیینه ای جلوی رویش بود و گهگاه صورت خود را در آن می دید! البته اگر كمی دقیق تر به آنچه برایش پیش می آمد توجه داشت ، آن آیینه را می دید. آیینه ای كه همیشه درست جلوی چشمانش نصب شده بود. در حقیقت می توانست چهره خود را در رفتاری كه از دیگران سر می زد، ببیند. هر وقت كسی به طرف او می آمد و دوستانه و با محبت لبخندی می زد و سلام و احوالپرسی! با نهایت بی حوصلگی و بدون كوچكترین احساسی پاسخ می داد و در شروع مكالمه امكان هر ارتباطی را از بین می برد! همكاران، همكلاسی های دانشگاه و حتی فامیل و همسایه و اعضای خانواده از رفتار سرد و بی روح او خسته شده بودند!
حتماً شما هم با اینگونه اشخاص برخورد داشته اید، كسانی كه با شور و اشتیاق آنها سلام می كنیدو نشان می دهید تمایل دارید سر صحبت را باز كنید، اما در كمال تعجب درست مانند یك شیء بی جان با شما برخورد می كنند!
از طرفی هستند افرادی كه چاشنی لبخند را به پاسخ سلام خود اضافه می كنند و چه خوشایند است ادامه هم صحبتی با این افراد.
اگر كمی دقیق تر به ارتباطات روزانه خود نگاه كرده ، آنها را مرور كنیم می توانیم حتی از یك سلام ساده هم به شخصیت افراد پی برد.
سلام كردن، در آغاز ارتباطات دیداری، شنیداری و نوشتاری در تمام دنیا معمول و مرسوم است. آنچه آداب و رسوم و فرهنگ كشورها را از هم متمایز می كند نوع انجام آن است.
در تحقیقی كه بین ۲۹ نفر جوان، پیر، زن و مرد از كشورهای آمریكا، كانادا، ایتالیا، كلمبیا، ژاپن و ... انجام شد، دریافتند كه معمول ترین حركت در شروع ملاقاتها و سلام كردن حضوری دست دادن با طرف مقابل و پس از آن ابراز خوشحالی از دیدار صورت گرفته است كه اگر این ملاقات برای نخستین بار باشد ذكر جمله «از آشنایی با شما خوشحالم» در بین بیشتر مردم دیده می شود.
و اگر این ملاقات بین دو دوست انجام گیرد و جنبه رسمی آن كمتر باشد پس از سلامی دوستانه جملاتی چون چطوری؟ چه خبر؟ حال و اوضاع چطوره؟ و ... را با لبخند رد و بدل می كنند.
در اكثر كشورهایی كه مطالعه انجام شد ارتباط با اشخاص مسن تر و سلام و احوالپرسی با ایشان همراه با ادب و احترام است (و البته در بسیاری از مواقع با دست دادن).
اما این وضعیت و عادات تقریباً آشنا و تكراری ، در بین ژاپنی ها كمتر از سایر مردم دیده می شود و نكته مهم در سلام واحوالپرسی آنها این است كه كمتر دست به بدن یكدیگر می زنند. (مثلاً در آغوش گرفتن هم ، دست دادن، دست برشانه یكدیگر زدن و ... كمتر دیده می شود.)
در بین این مردم خم كردن سر و تعظیم در ملاقات با شخصی برای نخستین بار و یا دیدار فردی مسن نشانه بالاترین حد ادب است و به همین دلیل می توان گفت به رسمی ترین شكل سلام می كنند.
یكی دیگر از انواع سلام و شروع صحبت ، در آغوش گرفتن فرد مقابل است. نوعی ابراز علاقه و دوستی كه انسان از كودكی تجربه می كند.البته در بسیاری از كشورها این روش چندان مورد قبول و پسندیده نیست.
آنچه مسلم است ، تنها در آغوش كشیدن، دست دادن، دست به شانه كوبیدن و یا حتی بوسیدن شخصی كه با او سلام می كنیم در تعیین میزان اشتیاق و علاقه ما به ادامه صحبت كافی نیست! تا به حال برای شما پیش آمده است كه در یك جلسه یا كلاس درس رسمی با دیدن همكلاسی یا دوستی كه چند صندلی با شما فاصله دارد ، دزدكی و بدون توجه استاد یا گرداننده جلسه سلامی بكنید یا حتی سری تكان دهید و احساس شادی و رضایت خود را از دیدار دوستانتان نشان دهید. حالا اگر او با بی حوصلگی، درست مانند كسی كه تا به حال او را ندیده اید و نمی شناسید پاسخ دهد، چه حالی خواهید داشت؟ یا برعكس اگر شادی حاصل از این دیدار را در چهره او هم ببینید چه حسی به شمادست می دهد؟
آیا برای تمام شدن كلاس و درس و جلسه (در شرایط دوم) لحظه شماری نمی كنید؟ آیا پس از اتمام جلسه با همان اشتیاق اولیه به سراغ نفر اول می روید؟ ! توجه به آهنگ و بار عاطفی و احساسی ارتباطات در عمیق تر شدن روابط دوستانه بسیار مؤثر است. البته آغاز ارتباط صحیح و دوستانه با سایرین تنها به ارتباطات حضوری خلاصه نمی شود، بلكه در مكالمات تلفنی و مكاتبات هم جایگاه و ارزش خاص خود را دارد.
اگر به شخصی تلفن بزنیدو با سردی جواب سلام و احوالپرسی شما را بدهد و پس از آن سكوت كند و صحبت را ادامه ندهد، آیا از او نخواهید پرسید: «بی موقع مزاحم شدم؟» ، «خواب بودی؟» ، «كار داشتی و...؟»
● نامه و email
یكی از مؤثرترین ، منحصر به فردترین و راحت ترین روشهای ارتباطی استفاده از email است . گرچه استفاده از email از برخی جنبه ها به نامه نگاری های معمول و قدیمی شباهت دارد اما از بسیاری جهات ساده تر به نظر می رسد. مثلاً شمامجبور نیستید پاكتی تهیه كنید و بر روی آن آدرس بنویسید و به پست خانه رفته مدتی معطل شوید و نامه تان را ارسال كنید و ... (اصلاً به اتفاقات بعد از تحویل نامه نمی پردازم!)
بنابراین با توجه به استفاده روزافزون از این شیوه و ضرورت جایگزین كردن آن، بطور مختصر به انواع روشهای شروع یك نامه الكترونیكی می پردازیم.
سلام و احوالپرسی به شیوه كنونی!
اگر قصد دارید برای شخصی email بزنید و حداقل می خواهید بدانید حد و مرز یك نامه رسمی و غیررسمی چیست به چند نكته ساده زیر توجه كنید:
دراین جا نیز مانند ملاقات یك دوست در خیابان، مكالمه تلفنی و یا نامه نگاری ساده و قدیمی شروع ارتباط با سلام كردن آغاز می شود. سلامی كه خاص این نوع ارتباط است ! استفاده از برخی كلمات یا علائم ساده در نامه ارسالی معنا و فحوای نامه شما را رسمی یا غیررسمی می كند:
۱- (نام شخص) Dear
اگر بعد از عنوان كردن كلمه Dear (عزیز) نام شخص را ذكر كنید روشی است كه بیشتر به نامه نگاری ساده و معمولی شباهت دارد و شاید بتوان آن را در بین كسانی دید كه تازه شروع به نامه نگاری از طریق نوین كرده اند و در email افرادی كه تجربه دارند كمتر این شروع دیده می شود.
۲- (نام شخص) Hello
این مورد كمی غیررسمی تر و دوستانه تر است اما در عین حال نسبت به استفاده از Hi و سپس ذكر نام گیرنده محترمانه تر و قابل استفاده تر است.
۳ - (نام شخص) Hi
همانطور كه ذكر شد دوستانه تر از حالت قبل است ، البته چندان مناسب نخستین email نیست (برای یك غریبه)
اگر پس از Hello و Hi نام گیرنده را آورید و علامت تعجب بگذارید نشان دهنده نوعی اشتیاق و خوشحالی در ادامه ارتباط با گیرنده است.
- حتی برخی افراد فقط نام گیرنده را ذكر می كنند و چند علامت تعجب را كنار آن می گذارند. كه با این عمل میزان بیشتری از اشتیاق و علاقه مندی را نشان می دهند.
- در شیوه ای دیگر حتی نام فرد را ذكر می كنند و پس از آن ویرگول یا كاما(،) می گذارند و قصد دارند نشان دهند كه به سرعت به موضوع مورد نظر می پردازند! كه چندان خوشایند نیست و گیرنده انتظار نوعی بحث و صحبت ناخوشایند و نامطلوب را خواهد داشت.
البته نگاهی دیگر به email و شیوه جدید مكاتبات، نگاه اشخاصی است كه دائمی و به شكل حرفه ای این كار را انجام می دهند و معتقدند كه فردی كه به بحث و مناظره ای دعوت شده و هركس مشغول طرح نظر خود است ، ناگهان درمیان جلسه سلام نمی كند، آنها می گویند در دنیای ارتباطات اینترنتی هم وضعیت به همین شكل است . گرچه هر پیام الكترونیكی به نظر نامه ای ساده می آید و باید با سلامی آغاز شود اما در حقیقت بخشی از یك بحث و مناظره ادامه دار است كه نمی توان آن را شروعی درنظر گرفت و نیازی به سلام نیست!
البته حتی اگر در مكاتبات و ارتباطات امروزی ، نامه نگاری ها و ... اصول خاصی در نظر گرفته نشود نباید فراموش كرد كه:
سلام گرم ما در دیدار با كسانی كه علاقه مند به ارتباط با آنها هستیم ، كلمه ای است كه در حد یك كتاب معنا دارد!

پردیس شكیبا

منبع : روزنامه ایران