جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

علل کم شنوایی کودکان


علل کم شنوایی کودکان
در این مقاله سه علت مهم كم شنوایی كودكان را مورد بررسی قرار خواهیم داد: ۱- اوتیت میانی (عفونت های گوش)۲،- علل مادرزادی ، ۳- علل اكتسابی.امید است، مورد استفاده خوانندگان گرامی، به ویژه پدران و مادران و مربیان دوره های پیش دبستانی قرار گیرد.
● اوتیت میانی
اوتیت میانی التهاب در گوش میانی (ناحیه پشت پرده گوش) است كه معمولاً همراه با ترشح مایع در آن ناحیه می باشد. این مایع ممكن است عفونی باشد (یا نباشد).
علائم، شدت، میزان تكرارپذیری و طول مدت بیماری متفاوت است. ممكن است از مایع غیرعفونی، روشن و رقیق بدون درد و تب و تنها كمی كاهش شنوایی تا حمله های تكرار شونده همراه با مایع چسبنده غلیظ در گوش و برخی شكایات دیگر نظیر كم شنوایی دائمی متغیر باشد.
تقریباً همه انواع اوتیت همراه با كم شنوایی نوسانی انتقالی اند. در حقیقت اوتیت میانی، شایع ترین علت كم شنوایی در كودكان خردسال است.
▪ میزان شیوع اوتیت میانی تا چه حد است؟
اوتیت میانی غالباً در كودكان ایجاد می شود. درحقیقت، اوتیت میانی، پس از سرماخوردگی معمول، دومین بیماری شایع كودكان پیش دبستانی است. ۵۰درصد از كودكان تا سن یك سالگی حداقل یك بار دچار این بیماری شده اند.
۳۵ درصد كودكان در سنین بین یك تا سه سالگی دوره های تكرار شونده ای از اوتیت میانی داشته اند. در كودكان مدرسه رو، تخمین زده می شود سالیانه ۵ میلیون روز تحصیلی به دلیل ابتلاء كودكان به این بیماری از دست داده می شود.
▪ به چه دلیل اوتیت میانی تا این حد در كودكان شایع است؟
شیپور استاش مجرایی است كه از یك سو به گوش میانی و از سوی دیگر به پشت حلق راه دارد. این مجرا در كودكان كوچكتر و نسبتاً افقی تر از بزرگسالان است. از این رو در شرایطی نظیر عفونتها و لوزه سوم بزرگ، به سادگی بسته می شود. تا زمانی كه كودك بزرگتر نشود و زاویه و اندازه شیپور استاش تغییر نكند، كودك نسبت به اوتیت میانی آسیب پذیرتر از افراد بزرگسال است.
▪ اوتیت میانی به چه ترتیب ممكن است منجر به كم شنوایی شود؟
سه استخوان بسیار ریز درون گوش میانی، ارتعاشات صوت را از پرده گوش به گوش میانی منتقل می كنند. در صورت وجود مایع در گوش میانی، انتقال ارتعاشات به صورتی كارآ صورت نمی گیرد و انرژی صوتی از بین می رود در نتیجه كم شنوایی ملایم یا حتی متوسط ایجاد می شود. بنابراین اصوات گفتاری گنگ و غیرقابل شنیدن می شوند.
معمولاً این نوع كم شنوایی، از نوع انتقالی و موقت است. اما در صورتی كه اوتیت میانی مرتباً تكرار شود، صدماتی به پرده گوش، استخوانهای گوش یا حتی عصب شنوایی وارد شده و ممكن است منجر به كم شنوایی حسی و عصبی و دائمی شود.
▪ آیا كم شنوایی ناشی از اوتیت میانی می تواند سبب اختلال در زبان و گفتار كودك شود؟
كودكان، زبان و گفتار را از طریق گوش دادن به صحبتهای دیگر افراد می آموزند. در این روند چند سال نخست زندگی هر كودك، حائز اهمیت حیاتی است.
در صورت وجود كم شنوایی، كودك از تجربیات آموزشی زبانی، بهره كامل نمی برد. در نتیجه، ممكن است در رشد زبان و گفتار خود دچار تأخیر چشمگیری شود.
اوتیت میانی غیرعفونی، مشكل ویژه ای به همراه دارد زیرا معمولاً علائم درد و تب وجود ندارد. از این رو، ممكن است هفته ها و ماهها بگذرد و والدین شكی به وجود این مشكل نبرند. در طی این زمان ممكن است كودك به دلیل از دست دادن شنوایی، دچار اختلال در رشد هنجار زبان و گفتار شود.
ممكن است كودك به دلیل از دست دادن شنوایی، دچار اختلال در رشد هنجار زبان و گفتار شود.
▪ از كجا می توان متوجه شد كودك دچار اوتیت میانی شده است یا خیر؟
حتی در صورت عدم وجود تب و درد، علائم دیگری وجود دارد كه حاكی از وجود مایع مزمن یا تكرار شونده در گوش كودك است:
ـ بی توجهی
ـ بلند كردن غیرمعمول صدای رادیو و تلویزیون
ـ متوجه جهت اصوات نشدن
ـ بی حال و بی توجه بودن
ـ تند خویی بی دلیل
ـ كشیدن و خاراندن گوشها.
▪ در صورتی كه تصور كنیم اوتیت میانی سبب اختلالی در شنوایی، زبان یا گفتار فرزندمان شده است، باید چه كار كنیم؟
عفونتهای گوش نیاز به توجه فوری به ویژه از سوی پزشك متخصص كودكان یا گوش و حلق و بینی دارد. اگر كودك شما دچار عفونت گوش می شود و یا مایع مزمنی در گوش وی ایجاد می شود، با دو متخصص دیگر نیز باید مشورت كنید: شنوایی شناس و آسیب شناس گفتار و زبان.
شنوایی شناس شدت هر گونه ضایعه شنوایی را- حتی در كودكان خیلی كوچك و یا كودكان مشكل دار- ارزیابی می كند و مشخص می كند آیا ضایعه ای در گوش میانی كودك وجود دارد یا خیر.
آسیب شناس گفتار و زبان مهارتهای ویژه زبانی و گفتاری كودك را تعیین و در صورت نیاز برنامه های اصلاحی ضروری را پیشنهاد می كند.▪ آیا پزشك كودك، او را به این متخصصین ارجاع خواهد داد؟
شما به عنوان والدین كودكتان، بهترین فردی هستید كه متوجه شنوایی ضعیف وی می شوید. به گفته انجمن پزشكان اطفال آمریكا: «هر كودكی كه والدینش در مورد توانایی شنیدن وی ابراز نگرانی می كنند، باید بدون هیچ گونه تأخیری برای ارزیابی شنوایی شناسی رفتاری ارجاع داده شود.» هنگامی كه والدین خود نسبت به سلامت و رشد كودك خود حساس می شوند نباید واهمه ای داشته باشند كه خواستار ارزیابی های دقیق تر توانایی های وی شوند.
● كم شنوایی های مادرزادی
(كم شنوایی هایی كه به هنگام تولد یا از آن زمان به بعد وجود دارند)
اصطلاح «كم شنوایی مادرزاد» آن دسته از كم شنوایی هایی است كه به هنگام تولد وجود دارند و شامل كم شنوایی های ارثی یا كم شنوایی هایی می شود كه ناشی از دیگر عوامل- پیش از تولد یا به هنگام تولد-اند.
● عوامل ژنتیكی
به نظر می رسد بیش از۵۰ درصد از تمامی كم شنوایی های مادرزادی كودكان مربوط به عوامل ژنتیكی باشد. كم شنوایی های ژنتیكی ممكن است اتوزوم غالب، اتوزوم مغلوب یا وابسته به جنس باشند. در كم شنوایی های اتوزوم غالب، یكی از والدین كه حامل ژن كم شنوایی و خود، كم شنواست، آن را به كودك خود منتقل می كند. در این موارد حداقل۵۰ درصد احتمال دارد كودك نیز كم شنوا شود. این احتمال زمانی بیشتر می شود كه هر دو والد دارای ژن غالب (كم شنوا) باشند و یا پدر بزرگ و مادر بزرگ یكی از والدین كم شنوایی ژنتیكی داشته باشند. از آنجا كه معمولاً حداقل یكی از والدین كم شنواست، انتظار می رود كودك دچار كم شنوایی باشد.
در كم شنوایی های اتوزوم مغلوب هر دو والد كه نوعاً دارای شنوایی هنجاراند، حامل ژن مغلوب می باشند. در این موارد احتمال كم شنوا شدن كودك، ۲۵% است. از آنجا كه هر دو والد شنوایی هنجار دارند و هیچ یك از اعضای خانواده كم شنوا نیستند، هیچ انتظاری نمی رود كه كودك كم شنوایی داشته باشد. تقریباً ۸۰% از كم شنوایی های ارثی، اتوزوم مغلوب اند.
در كم شنوایی های وابسته به جنس، مادر حامل ژن مغلوب كم شنوایی بر روی كروموزوم جنسی است و آن را به پسران خود- و نه دخترانش- منتقل می كند. این نوع كم شنوایی نادر است و تنها در ۲درصد كم شنوایی های ارثی وجود دارد.
كم شنوایی یكی از علائم مشخصه برخی از انواع سندرم های ژنتیكی است. مثال هایی از این سندرم ها عبارتند از: سندرم داون (وجود ناهنجاری در یكی از ژن ها)، سندرم آشر( اتوزوم مغلوب)، سندرم تریچر كولنیز( اتوزوم غالب)، سندرم الكل نوزادی (ناهنجاری ژنتیكی)، سندرم كروزون (اتوزوم غالب) و سندرم آلپورت (وابسته به جنس).
▪ دیگر علل كم شنوایی های مادرزادی
این گونه كم شنوایی ها كه ارثی نیستند شامل بیماری ها، عفونتها و شرایط خاص پیش از تولد هستند كه به هنگام تولد یا به فاصله اندكی پس از آن ایجاد می شوند. این شرایط منجر به كم شنوایی های حسی عصبی ملایم تا عمیق می شوند. مثال هایی از این دست عبارتند از:
- عفونتهای داخل رحمی شامل سرخجه، سیتومگالوویروس، ویروس هرپس
- مشكلات مربوط به عامل Rh خون
- نارس بودن
- دیابت مادرزاد
- توكسمی در طول بارداری
- فقدان اكسیژن (آنوكسی)
- سیفلیس
- بدشكلی های ساختارهای گوش
● كم شنوایی های اكتسابی
كم شنوایی های اكتسابی، كم شنوایی هایی است كه پس از تولد- در هر زمانی در طول زندگی فرد- ایجاد شوند و علت آن بیماری ها، صدمات و شرایط خاص اند. مثال هایی از شرایط ایجاد كننده كم شنوایی در كودكان عبارتند از:
- عفونت های گوش (اوتیت میانی)
ـ داروهای اتوتوكسیك(صدمه به سیستم شنیداری)
- مننژیت
- سرخك
- انفسفالیت
- آبله مرغان
- آنفلوانزا
- سرخجه
- ضربه به سر
- قرار گرفتن در معرض اصوات بلند.

ترجمه: گیتا موللی
منبع : www.ASHA.org
منبع : ادیولوژی


همچنین مشاهده کنید