سلامت دندانها و لثه در دوران بارداری

بسیاری از خانم ها اعتقاد دارند، بارداری دندانهایشان را از بین برده است و برای هر بارداری، یكی از دندانهایشان را از دست داده اند. بسیاری از خانم ها نیز در دوران بارداری دچار دردهای شدید دندانی می شوند و به دندانپزشك مراجعه می كنند، اما به دلیل شرایط خاص جنین و تاثیر داروها و اشعه بر روی او، معمولاً درمان اساسی برای مادران انجام نمی شود و در نهایت درد و ناراحتی با یك مسكن فراموش می شود، ولی چون همچنان مشكلات دندانی مادر درمان نشده باقی می مانند، مدتی بعد درد و ناراحتی با شدت بیشتر بازمی گردد.
●بارداری، بیماری نیست
بارداری، بیماری نیست ولی به علت آسیب پذیر بودن جنین در حال رشد، مراقبتهای خاصی چه از نظر بهداشت دهان و دندان و چه از نظر درمان مشكلات دندان و لثه در دوران بارداری لازم است.
اگر مادر پس از تولد نوزاد، از شیر خودش كودك را تغذیه می كند، چون امكان انتقال بسیاری از داروهای مصرف شده توسط مادر از طریق شیر به كودك وجود دارد، در این شرایط نیز توجهات ویژه ضروری است.
●مهمترین اصل در دوران بارداری
مهمترین اصل در دوران بارداری، رعایت بهداشت دهان است. لازم است مادران در دوران بارداری دندانهای خود را به روش صحیح حداقل یك بار در روز مسواك بزنند و نخ بكشند.در صورتی كه بر روی سطوح دندانها، جرم وجود دارد، جرم گیری انجام شود چون در این دوران به علت افزایش هورمونهای بدن، كوچكترین جرم و تجمع میكروبها بر روی دندان و در مجاورت لثه، موجب تحریك لثه شده و التهاب لثه ها را به وجود می آورد. لثه ها قرمز می شوند و تمایل زیادی به خونریزی نشان می دهند تا جایی كه با مسواك زدن، خون از لثه ها جاری می شود.این تغییرات لثه از ماه دوم بارداری شروع شده و تا پایان بارداری باقی می ماند. البته پس از زایمان، لثه ها به تدریج به حالت عادی بازمی گردند ولی برای به دست آوردن سلامت كامل لثه، اقدامات درمانی لازم است.با توجه به این مطالب لازم است قبل از شروع بارداری از سلامت لثه ها و دندانها مطمئن باشیم تا شانس این تغییرات را در دوران حاملگی كاهش دهیم.
●بیماری لثه و تولد نوزادان كم وزن
مطالعات نشان داده اند، اگر مادر در دوران بارداری بیماری لثه داشته باشد، امكان تولد كودكی با وزن كمتر از میزان طبیعی را دارد.
●مادران با دندانهای پوسیده، كودكانی با دندانهای پوسیده دارند
میكروبهایی كه موجب پوسیدگی دندان می شوند، مانند انتقال میكروب سرماخوردگی...، می توانند از مادر به نوزادش منتقل شوند. هنگامی كه مادری كه دندانهایش پوسیده است و این میكروب در دهانش وجود دارد كودكش را می بوسد، این میكروبها به دهان كودك منتقل می شوند و در شش ماهگی به بعد كه دندانهای كودك شروع به رویش می كنند، پوسیدگی دندانهای كودك را به وجود می آورند.بنابراین لازم است مادران قبل از رویش دندانهای نوزاد خود، به درمان دندانهای پوسیده خویش بپردازند.
●سه ماهه دوم بارداری، به دندانپزشكی بروید
در سه ماه اول بارداری كه اكثر قسمتهای اصلی بدن جنین مانند مغز و دستگاه های مختلف بدن شكل می گیرد و رشد جنین بخش اساسی خود را طی می كند، بهتر است هیچ درمان دندانی انجام نشود.در این دوران جنین بسیار آسیب پذیر است و داروها و اشعه رادیوگرافی آسیب های جبران ناپذیری را به دنبال دارد. بهتر است در این دوران فقط بهداشت و جرم گیری انجام شود.سه ماهه دوم بارداری بی خطرترین دوره برای درمان مشكلات دهان و دندان است. بنابراین بهتر است پوسیدگی ها و سایر دردهای دندانی در این دوران درمان شوند.
●عكس برداری با اشعه ایكس
در ۳ ماه اول بارداری بهتر است هیچ گونه عكسبرداری با اشعه X، از مادر انجام نشود. چون دراین دوران جنین با كوچكترین اشعه ای دچار آسیب می شود. در دوران حاملگی برای جلوگیری از رسیدن پرتوهای زیان آور به جنین، مادر هنگام عكسبرداری باید از پیش بندهای سربی خاصی استفاده كند كه میزان اشعه زیانبار رسیده به جنین را كاهش می دهند.
●داروها
اگر بخواهیم، از سلامت جنین خود صددرصد مطمئن باشیم، باید در دوران بارداری از هیچ دارویی استفاده نكنیم. در حالی كه درد دندانپزشكی از انواع مواد و داروها، از داروهای بی حسی گرفته تا مسكن ها استفاده می شود. بنابراین تقریباً غیرممكن است، اصلاً دارویی در طول بارداری مصرف نكنیم ولی باید تلاش كنیم تا حداقل در ۳ ماهه اول بارداری، از مصرف دارو اجتناب كنیم.
مصرف آنتی بیوتیك تتراسایكلین در دوران بارداری ممنوع است چون تغییر رنگهای قهوه ای و نازیبایی را در دندانهای كودك به وجود می آورد.اگر در دوران بارداری، نیاز به مصرف ضد درد (مسكن) داشتید، استامینوفن را انتخاب كنید.مصرف داروهای ضد دردی مثل بروفن در هنگام درد دندان، می تواند موجب خونریزی پس از زایمان و نیز تاخیر در زایمان شود.
●داروها و شیردهی
فقط ۲-۱درصد دارویی كه مادر مصرف كرده و در بدنش وجود دارد، به درون شیر او ترشح می شود. بنابراین امكان آسیب رسیدن به نوزاد از طریق داروهایی كه مادر مصرف می كند، بسیار كم است و اگر مادر دارویی مصرف كند، شیر او همچنان برای نوزاد سالم است.اما به هر حال برای این كه داروی كمتری از طریق شیر به نوزاد برسد، داروی خود را بلافاصله پس از شیر دادن به نوزاد مصرف كنید و تا ۴ ساعت پس از مصرف دارو به كودك شیر ندهید.
گلرخ ثریا

منبع : روزنامه همشهری