جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا
مرزهای آزادی، ارتداد و توهین به مقدسات
قلمرو توهین به مقدسات از دیدگاه مذهب شیعه، سایر مذاهب اسلامی و كشورهای غربی از جمله مباحثی كه به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است.
این كتاب كه عنوان «ارتداد و آزادی» را بر پیشانی دارد در ادامه رابطه میان ارتداد و توهین به مقدسات را به بررسی می نشیند.
ارتداد و توهین به مقدسات اساسا از جمله عناوینی هستند كه در فقه اسلامی جرم انگاری شده است. این عناوین مجرمانه در ساختار دین اسلام مطرح است كه آموزه‌های آن در چارچوب اخلاق فردی و برخی عبارات منحصر نمی‌شود بلكه دامنه آن وسیع بوده و حوزه‌های حقوقی و اخلاقی، سیاسی و مدنی و فردی و اجتماعی را در بر می‌گیرد.
در این حال حجت‌الاسلام سیدحسین هاشمی در راستای بررسی زوایای ارتداد و توهین به مقدسات، تحقیقی را به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی روانه بازار نشر كرده كه در جشنواره دین‌پژوهان جوان، رتبه دوم را به خود اختصاص داده بود.
این تحقیق از چهار فصل تشكیل شده است. در فصل اول به ارایه تعاریف و مفاهیم مربوط به ارتداد پرداخته شده كه در مبحث اول از این فصل، معنای لغوی و اصطلاحی ارتداد و توهین به مقدسات و رابطه آن با یكدیگر مورد بررسی قرار گرفته است.
در فصل دوم كتاب با عنوان «ارتداد فكری و نظری» یك پرسش اساسی مورد بررسی قرار گرفته كه آیا صرف شك در ضرورت دین، موجب تحقق ارتداد است؟ و نیز انكار ضروری دین، در صورتی كه مبتنی بر یك پایه فكری و استدلال باشد مانند آنچه در آثار برخی از اهل فكر و فلاسفه مشاهده می‌شود، موجب تحقق ارتداد است یا خیر؟
فصل سوم به اجرای مجازات ارتداد و توهین به مقدسات اختصاص یافته است. یعنی آیا اجرای مجازات ارتداد و توهین به مقدسات از دیدگاه اسلام، از وظایف انحصاری دولت اسلامی است یا اشخاص حقیقی دیگر نیز مجاز به اجرای این مجازات هستند. در نهایت این نتیجه گرفته شده كه اجرای مجازات ارتداد و توهین به مقدسات در زمان تشكیل حكومت اسلامی از وظایف انحصاری حاكم اسلامی است.
سرانجام آنكه فصل چهارم كتاب به «فلسفه ارتداد و توهین به مقدسات» پرداخته و در آن ضمن بحث در مورد فلسفه فوق، این مساله مورد بررسی قرار گرفته است كه اگرچه ارتداد با صرف انكار محقق می‌شود ولی بررسی مصادیق آن در سیره معصومین این فرضیه را تقویت می‌كند كه در عمل، فقط ارتدادی كه از طریق اهانت به مقدسات محقق شود مورد حساسیت بوده است یا مواردی كه مجرمین با انكار ضروری دین در یك برنامه از پیش طراحی شده، قصد تبلیغ بر ضد دین را داشتند.
در نهایت نویسنده نتیجه‌گیری می‌كند كه فلسفه ارتداد عبارت است از تبلیغ علیه دین و در نتیجه تهدید نظم و اخلاق عمومی جامعه اسلامی.
ارتداد در لغت به معنای رجوع كردن و بازگشتن است اما از نظر فقهی تعریف دقیق‌تری نیاز دارد. كوتاه‌ترین تعریف فقهای شیعه در رابطه با ارتداد این است: ارتداد عبارت است از كفر بعد از ایمان.
علامه حلی البته تعریف دقیق‌تر و جزیی‌تری هم در این باره دارد: «مرتد كسی است كه پس از مسلمان بودن، كافر شود... و ارتداد به یكی از این راه‌ها محقق می‌شود: یا از طریق انجام عملی مانند سجده در مقابل بت، پرستش خورشید، انداختن قرآن در زباله‌ها و هر عملی كه به صراحت تمسخر تلقی شود. یا از طریق گفتار مانند به زبان‌آوردن كلمه‌یی كه به صراحت بر انكار واجب یا حرامی دلالت داشته باشد كه از ضروریات دین به شمار می‌رود، خواه این گفتار از سر ستیز باشد یا از روی باور و اعتقاد یا به منظور تمسخر».
در همین حال نویسنده كتاب ارتداد و آزادی در ادامه بحث خود به موضوع توهین به مقدسات اشاره كرده كه این روزها حرف و حدیث‌های زیادی را ایجاد كرده است. براین اساس از دیدگاه فقهای شیعه، جرم توهین به مقدسات آنگاه محقق می‌شود كه پیامبر گرامی اسلام یا ائمه معصومین مورد اهانت و استهزا قرار گیرند. در یك ضابطه كلی می‌توان گفت هر آنچه از دیدگاه اسلام در شمار مسائل ضروری و قطعی قرار گیرد توهین به آن جرم است، مانند توهین به قرآن، مسجدالحرام، كعبه و سایر شعایر الهی و مقدسات ضروری اسلام، اگرچه از نظر میزان مجازات با هم تفاوت دارند.
كتابی كه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر كرده در ادامه بحث، قلمرو ارتداد و توهین به مقدسات در حقوق كشورهای غربی را بررسی كرده و با اشاره به اینكه در دین یهود و مسیحیت، ارتداد جرم شناخته شده و برای آن مجازات اعدام مقرر گردیده اضافه كرده: در حقوق امریكا نیز تا سال ۱۹۷۰ توهین به مقدسات جرم شناخته می‌شد.
فصل پایانی این اثر، فلسفه ارتداد و توهین به مقدسات را مورد بررسی قرار داده و تعریفی از نظم و اخلاق عمومی ارایه می‌دهد.
سامان سعادت
منبع : روزنامه اعتماد
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
رئیسی تهران حجاب توماج صالحی گشت ارشاد پاکستان رهبر انقلاب سریلانکا کارگران مجلس شورای اسلامی دولت سید ابراهیم رئیسی
کنکور آتش سوزی سیل هواشناسی سازمان سنجش خراسان جنوبی شهرداری تهران سلامت پلیس فراجا قتل زنان
خودرو دلار قیمت خودرو قیمت دلار قیمت طلا بازار خودرو ایران خودرو بانک مرکزی ارز قیمت سکه مسکن سایپا
ترانه علیدوستی مهران مدیری تلویزیون فیلم سحر دولتشاهی سینمای ایران کتاب بازیگر تئاتر شعر سینما
کنکور ۱۴۰۳
ایران اسرائیل غزه آمریکا رژیم صهیونیستی فلسطین جنگ غزه روسیه حماس طوفان الاقصی اوکراین اتحادیه اروپا
فوتبال پرسپولیس استقلال بارسلونا بازی ژاوی باشگاه پرسپولیس باشگاه استقلال فوتسال تراکتور تیم ملی فوتسال ایران والیبال
هوش مصنوعی تیک تاک همراه اول فیلترینگ ناسا وزیر ارتباطات تبلیغات نخبگان عیسی زارع پور
مالاریا سلامت روان استرس کاهش وزن پیری داروخانه دوش گرفتن