شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا
نماد زندگی در پردیس
آیین سیزده بدر از مجموعه جشن هایی است كه سر آغاز آن چهار شنبه سوری بوده، با نوروز به اوج خود می رسد و از آنجا كه نوروز باید در جایی به اتمام برسد، در سیزدهم فروردین این جشنها به پایان میرسند.
در ادبیات كهن ایران زمین، اعداد و ارقام دارای مفاهیم خاصی بوده اند كه این مفاهیم هنوز در میان سنت های به جای مانده از آن زمان به چشم میخورند. اعداد سه، هفت و سیزده و بسیاری اعداد دیگر در ایران باستان مفاهیمی پیچیده از تاثیرات نجومی و پدیده های جاری در قرنها و دورهها به دنبال داشته اند.
تاثیر این اعداد بر روی سنت های كهن ایران به حدی بوده است كه جلوه برونی آن در هفت سین، هفت خان رستم، هفت شهر عشق، هفت اورنگ و سیزده بدر بطور روشن نمایان است.
سیزده بدر یكی از سنتهای رایج ایرانی است كه از قدمتی بسیار برخوردار است. این سنت با فراگیری خود در كل پیكره اجتماعی ایران یك اسطوره معنایی در سطح وسیع اجتماعی به وجود آورده است. در زمینه پیدایش نام سیزده بدر در میان آثار به جای مانده از گذشتگان اتفاق نظر محسوسی به چشم نمی خورد، ولی باید اذعان داشت كه روزسیزده بدر دارای جایگاه خاص تاریخی در میان اهالی ایران زمین بوده است. تا آنجا كه در زمینه تبار شناسی سیزده بدر باید به اساطیر قدیمی بر جای مانده در ایران رجوع كرد. در اساطیر ایران، عمر جهان هستی دوازده هزار سال آمده است و پس از این دوره جهان بسته می شود و انسانهایی كه وظیفه آنها در جهان هستی، جنگ علیه اهریمن است با سپری شدن این دوازده هزار سال و ظهور سوشیانس ناجی موعود سرانجام به پیروزی و ظفر میرسند و در هزاره سیزدهم تحت راهنمایی سوشیانس در بهشت به زندگی خود ادامه می دهند. به نظر می رسد عدد دوازده از بروج دوازده گانه گرفته شده باشد، كه آگاهی نسبت به آنها می تواند نشان از وسعت دانش ایرانیان در آن زمان به علم ستاره شناسی داشته باشد. به این ترتیب، در تقویم ایرانی، نخستین دوازده روز سال، جشن زایش انسانها ، تمثیلی از دوازده هزار سال زندگی و نبرد با اهریمن است و روز سیزدهم تمثیلی از هزاره سیزدهم و آغاز رهایش از جهان مادی است.
به همین دلیل نیز، روز سیزدهم كه در واقع نمادی از زندگی انسان در پردیس است، متعلق به ستاره باران انگاشته می شد، زیرا نزول باران بهاری باعث سرسبزی و طراوت زمین شده و نمایهیی از بهشت را به وجود می آورد. این اعتقاد در ایران باستان موجب می شد، سیزدهم نوروز، روز ویژه طلب باران بهاری برای كشتزارهای نومید، انگاشته شود. رسوم این روز در ایران باستان متنوع است.
در این روز، از دیر باز مردم ایران به دشت و صحرا می روند تا با شكست دیو خشكسالی، گوسفندی برای فرشته باران قربانی و بریان كنند تا این فرشته كشت های نومید را از باران سیراب كند. یا رسم بوده است كه سبزه سفره هفت سین را به نخستین رودی كه از روستا یا شهر می گذشت بسپارند تا با پیوستن به مزارع و كشتزارها به آنها رونق و بركت بخشد. در تهران قدیم در روز سیزده بدر، مردم نسبت به طبخ و مصرف دمی یا دمپختك باقالا كه غذای اصلی محسوب می شد و سپس بلغور یا آش رشته اقدام می كردند.
حبوبات و سبزیجات آش و بلغور در خانه پخته می شد و تنها در دشت و باغ، آب و رشته آن افزوده می شد. اما مرسوم بود كه از قابلمه بزرگ آش رشته، حتی شده به اندازه یك پیش دستی یا نعلبكی به اطرافیان بخشیده می شد. زیرا معتقد بودند كه ممكن است در آن میان، پسری نا بالغ، زنی حامله یا طفلی باشد كه هوس كرده باشد. خوردن كاهو سكنجبین و چاقاله بادام از رسومات عصر سیزده بدر است. در ایران كنونی، در این روز همه خانوادهها به گردشگاههای خارج از شهر میروند و به گردش در گلزارهای زیبا و باغها می پردازند.
كودكان و نوجوانان نیز با هم به بازی و ورزش های دسته جمعی می پردازند. در این روز پسرها و دخترهای جوان به امید برآورده شدن آرزوها برای یافتن همسری مناسب سبزهها را گره می زنند. اعتقاد بر این است كه وقتی گره سبزهها باز شوند تمامی مشكلات حل می شوند و آنها به آرزوی خود میرسند. مرسوم است كه هنگام گره زدن سبزه دخترها چنین زمزمه كنند: «سیزده به در، سال دگر، بچه بغل، خونه شوهر». در پایان روز، سبزه را به دور می اندازند، زیرا معتقدند كه این سبزه تمامی دردها و بیماریها را در خود جمع كرده است. بنابراین دست زدن به سبزه دیگران موجب انتقال این مشكلات به فرد میشود.
مژده اشرفی
منبع : روزنامه اعتماد
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
اسرائیل ایران اصفهان ایران و اسرائیل انفجار استان اصفهان حمله ایران به اسرائیل گشت ارشاد حجاب ارتش جمهوری اسلامی ایران وعده صادق جنگ ایران و اسرائیل
فراجا طرح نور سیل تهران زلزله هواشناسی قتل فضای مجازی قوه قضاییه سیلاب شهرداری تهران سازمان هواشناسی
بانک مرکزی قیمت خودرو قیمت طلا فرودگاه دولت بازار خودرو خودرو قیمت دلار ایران خودرو حقوق بازنشستگان قیمت سکه تورم
تلویزیون سینمای ایران احسان علیخانی کتاب دفاع مقدس موسیقی تئاتر
اینترنت
رژیم صهیونیستی فلسطین غزه آمریکا جنگ غزه سازمان ملل روسیه امیرعبداللهیان شورای امنیت حماس چین اسراییل
استقلال فوتبال شمس آذر قزوین پرسپولیس باشگاه استقلال لیگ برتر لیگ قهرمانان اروپا صنعت نفت آبادان رئال مادرید بازی بارسلونا لیگ برتر فوتبال ایران
هوش مصنوعی گوگل تلگرام ناسا فناوری سامسونگ ایلان ماسک اپل وزیر ارتباطات عیسی زارع پور
خواب گیاهان دارویی