بهترین فیلم های ۲۰۰۵ به انتخاب منتقدان سینمایی

‌● از میان آن همه تصویر
به سیاق دو سال اخیر فیلم های برگزیده سال ۲۰۰۵ به انتخاب منتقدان برگزیده(!) تقدیمتان می شود.باید دوباره اشاره كنم كه برخی از این فیلم ها اكرانی محدود داشته اند و طبعاً كمتر دیده شده اند و درست به همین دلیل این فهرست ها خیلی معیار عادلانه ای محسوب نمی شوند. بعضی منتقدان سعی كرده اند فیلم های مشهورتر را انتخاب كنند و برخی دیگر فیلم هایی را كه در سینماتك شهرشان دیده اند نیز لحاظ كرده اند. تعداد معدودی از فیلم ها متعلق به پیش از ۲۰۰۵ بوده اند و یك نفر هم دو فیلم تلویزیونی را در فهرستش آورده است. این منتقدان از میان نزدیك به ۲۰۰ منتقد حال حاضر دنیا انتخاب شده اند. در جدول اصلی و با محاسبه امتیازات فیلم ها، «كوهستان بروك بك» با فاصله زیادی از فیلم دوم بهترین است و «تاریخچه خشونت»، «كاپوتی» و «شب به خیر و موفق باشی» در رده های بعدی هستند. نكته جالب (و البته ناراحت كننده) غیبت فیلم های ایرانی در بالای جدول است (اولین فیلم ایرانی، «لاك پشت ها پرواز می كنند» در رده ۶۴ام فیلم های امسال قرار دارد). از میان فیلم هایی كه خود من امسال دیدم، به ترتیب «پنهان»، «كوهستان بروك بك»، «باغبان همیشگی»، «تصادف»، «تاریخچه خشونت»، «تابستان عشق من» و تا حدی «امتیاز نهایی» و «سه مرتبه خاكسپاری ملكیادس استرادا» را بیش از بقیه پسندیدم.
• راجر ایبرت (شیكاگو سان تایمز)
تصادف (پل هگیس)، سیریانا (استیون گیگان)، مونیخ (استیون اسپیلبرگ)، جونباگ (فیل موریسون)، كوهستان بروك بك (آنگ لی)، من و تو و هر كی می شناسیم (میراندا جولی)، نه زندگی (رودریگو گارسیا)، كینگ كنگ (پیتر جكسون)، بله (سالی پاتر)، میلیون ها (دنی بویل).
• پیتر تراورس (رولینگ استونز)
تاریخچه خشونت (دیوید كراننبرگ)، كوهستان بروك بك، سیریانا، شب به خیر و موفق باشی (جرج كلونی)، مونیخ، كاپوتی (بنت میلر)، ماهی و نهنگ (نواه بامباچ)، باغبان همیشگی (فرناندو میری یس)، تصادف، كینگ كنگ/ عروسی خراب كن ها (دیوید دابكین).
• دیوید انسن (نیوزویك)
Head-on (فاتح اكین)، شب به خیر و موفق باشی، پادشاهان و ملكه ها (آرنو دپلشن)، كوهستان بروك بك، بهترین دوران جوانی (ماركو تولیو جوردانا)، كاپوتی، پنهان (میشائیل هانكه)، مونیخ، ماهی و نهنگ، تاریخچه خشونت.
• ریچارد شیكل (تایم)
مرد خرس دوست (Grizzly Man) (ورنر هرزوگ)، سقوط (الیور هیرش بیگل)، خاطرات یك قاتل (اریك فان لوی)، هوانورد (گور وربینسكی)، مونیخ، پنهان، تپشی كه قلبم ایستاد (ژاك اودیار)، تصادف، خاكسترنشین (ران هوارد)، باله روسی (دانیل گلر، دینا گلدفاین).
• ریچارد كورلیس (تایم)
الماس سفید (ورنر هرزوگ)، ساراباند (اینگمار برگمن)، ۲۰۴۶ (وانگ كاروای)، ماهی و نهنگ، پنهان، دنیای جدید (ترنس مالیك)، باغبان همیشگی، جوش وخروش كونگ فو (Kung Fu Hustle) (استیفن چو)، خاطرات یك گیشا (راب مارشال)، جوجه كوچولو (مارك دیندال)، والاس و گرومیت: تحت نفرین خرگوش آدم (استیو باكس، نیك پارك)، میلیون ها.
• لئونارد مالتین
برادرها (سوزان بیر)، سیریانا، اكنون بهشت (هانی ابواسد)، ماهی و نهنگ، قلعه متحرك هاول (هایائو میازاكی)، شب به خیر و موفق باشی، جنب و جوش (كرگ بروئر)، كینگ كنگ، بتمن شروع می كند (كریستوفر نولان)، شست مكنده (Thumbsucker) (مایك میلز).
• ایمی توبین (آرت فوروم، فیلم كامنت)
تاریخچه خشونت، ،۲۰۴۶ دختر مقدس (لوكرچا مارتل)، مزاحم (كلر دنی)، فیلم وقیح (اندی وارهول)، آخرین روزها (گاس ون سنت)، راهی به سوی خانه نیست (مارتین اسكورسیزی)، خنده دار ها (اندرو بویالسكی)، محل گشت پلیس (رابینسون دوور)، مروری بر آثار رابرت بیورز و اوون لند.
• مایكل ویلمینگتون (شیكاگو تریبون)
كینگ كنگ، ساراباند، بهترین دوران جوانی، تاریخچه خشونت، كوهستان بروك بك، الیور تویست (رومن پولانسكی)، چارلی و كارخانه شكلات سازی (تیم برتون)، قلعه متحرك هاول، دنیای جدید، مونیخ.
• دیوید استریت (كریسچن ساینس مانیتور)
ساراباند، پنهان، تاریخچه خشونت، كاپوتی، شب به خیر و موفق باشی، بهترین دوران جوانی، سیریانا، پالیندروم ها (تاد سولاندز)، مرد خرس دوست، سه مرتبه خاكسپاری ملكیادس استرادا (تامی لی جونز).
• ریچارد روپر (شیكاگو سان تایمز)
سیریانا، دنیای جدید، تصادف، مونیخ، نه زندگی، كاپوتی، كوهستان بروك بك، تاریخچه خشونت، سرت تو كار خودت باشه (جیمز منگولد)، باكره چهل ساله (جود آپاتو)
• منولا دارجیس (نیویورك تایمز) بدون ترتیب
تاریخچه خشونت، كوهستان بروك بك، پنهان، مونیخ، عشاق دائمی (فیلیپ گارل)، دنیای جدید، پادشاهان و ملكه ها، ،۲۰۴۶ آخرین روزها، شاهزاده راكون (سیجون سوزوكی).
• استفانی زاچرك (سالن) بدون ترتیب
تپشی كه قلبم ایستاد، بهترین دوران جوانی، شب به خیر و موفق باشی، Head-On، كینگ كنگ، پادشاهان و ملكه ها، پیر پسر (پارك چان ووك)، غرور و تعصب (جو رایت)، بیماری ناحیه گرمسیر (آپیچاتپونگ ویراستاكول)، والاس و گرومیت.
• چارلز تیلور (سالن)
،۲۰۴۶ پادشاهان و ملكه ها، بهترین دوران جوانی، غرور و تعصب، سرت تو كار خودت باشه، صبح به خیر، شب (ماركو بلوكیو)، بیماری ناحیه گرمسیر، كلید اسكلت (ایان سافتلی)، Throw Down (جانی تو)، جایزه بگیر چالش، اهایو.
• لیز براون (تورنتو سان)
دریای درون (الخاندرو آمه نابار)، تاجر ونیزی (مایكل رادفورد)، لایه كیك (ماتیو وان)، بهترین دوران جوانی، در جست وجوی مسیح با چشمان معیوب (اندرو داگلاس)، درو كردن یخ (هارولد رمیس)، Head-on، تصادف، كاپوتی، كینگ كنگ.
• جسیكا وینتر (ویلج وویس) _ بدون ترتیب
پنهان، زنجیر (جم كوهن)، دختر مقدس، كین (لاج كریگان)، پادشاهان و ملكه ها، آخرین روزها، تابستان عشق من (پاول پالیكوفسكی)، زمانی كه كشتیم (جنیفر تاد ریوز)، بیماری ناحیه گرمسیر، دنیا (جیا ژانگ كه).
• دنیس لیم (ویلج وویس)
كافه لومی یر (هوشیائو شین)، قدرت كابوس ها (ادام كورتیس)، تاریخچه خشونت، بیماری ناحیه گرمسیر، پنهان، قرن خود (ادام كورتیس)، آخرین روزها، پادشاهان و ملكه ها، مزاحم، كابوس داروین (هوبرت سوپر).
• جیم هوبرمن (ویلج وویس)
تاریخچه خشونت، آخرین روزها، كافه لومی یر، مرد خرس دوست، پادشاهان و ملكه ها، دنیا، ،۲۰۴۶ دختر مقدس، ماهی و نهنگ، بیماری ناحیه گرمسیر.
• كنت جونز (فیلم كامنت)
ساراباند، مزاحم، دنیای جدید، تاریخچه خشونت، دختر مقدس، پادشاهان و ملكه ها، ،۲۰۴۶ امتیاز نهایی (وودی آلن)، اكنون بهشت، گل های پژمرده (جیم جارموش).
• مایكل اتكینسون (ویلج وویس)
،۲۰۴۶ معصومیت (مامورو اوشی)، مرتع گریان (تئو آنجلوپولوس)، كوهستان بروك بك، بیماری ناحیه گرمسیر، پنهان، كین، لاك پشت ها پرواز می كنند (بهمن قبادی)، كافه لومی یر، دنیا.• اندرو ساریس (نیویورك آبزرور)
تاریخچه خشونت، ،۲۰۴۶ امتیاز نهایی، راهپیمایی امپراتور / رژه پنگوئن ها (لوك ژاكه)، ساراباند، اثبات (جان مدن)، ماهی و نهنگ، سین سیتی (رابرت رودریگز)، به من نگاه كن (انی یس ژائویی)، صبحانه در پلوتو (نیل جردن).
• گادفری چشایر
مونیخ، جونباگ، مرد خرس دوست، اكنون بهشت، پالیندروم ها، Head-on، جوش و خروش كونگ فو، لاك پشت ها پرواز می كنند، Loggerheads۲۰۴۶،.
• اسكات فانداس (سالن)
مزاحم، پنهان، صبح به خیر، شب، تاریخچه خشونت، پادشاهان و ملكه ها، شب به خیر و موفق باشی، سرزمین مردگان (جورج رومرو)، مونیخ، مرتع گریان، دنیا.
• اندرو اوهر (سالن)
پادشاهان و ملكه ها، معصومیت، تابستان عشق من، ساراباند، دنیا، قدرت كابوس ها، سرزمین نعمت (ویم وندرس)، عروس سوری (اران ریكلیس)، چهل سایه آبی (ایرا ساش)، سه اتاق مالیخولیا (پیریو هونكالاسو).
• جاناتان رزنبام (شیكاگو ریدر)
دنیا، تاریخچه خشونت، قلعه متحرك هاول، بله، كاپوتی، چارلی و كارخانه شكلات سازی، امتیاز نهایی، ساراباند، من و تو و هركسی می شناسیم، گل های پژمرده.
• جف پویر (تورنتو استار) بدون ترتیب
كوهستان بروك بك، كاپوتی، مرد خرس دوست، تاریخچه خشونت، دختر مقدس، به من نگاه كن، لس آنجلس خود را می نوازد (تام اندرسن)، هیچ كس نمی داند (هیروكازو كوریدا)، ماهی و نهنگ، دنیا.
• استیفن هانتر (واشینگتن پست)
كاپوتی، مردربال (هنری الكس روبین، دانا ادام شاپیرو)، باغبان همیشگی، تصادف، سقوط، غرور و تعصب، كینگ كنگ، هجوم عظیم (جان دال)، راهپیمایی امپراتور /رژه پنگوئن ها، سین سیتی.
• دسون تامسون (واشینگتن پست)
ماهی و نهنگ، سه مرتبه خاكسپاری ملكیادس استرادا، كوهستان بروك بك، كاپوتی، جنب و جوش، تاریخچه خشونت، مرد خرس دوست، امتیاز نهایی، جوش و خروش كونگ فو، خارج نقشه (كمپبل اسكات).
• الا تیلور (ال ای ویكلی)
تاریخچه خشونت، قلعه متحرك هاول _ والاس و گرومیت _ هری پاتر (مایك نیوئل) _ سه اتاق مالیخولیا، تصادف، پادشاهان و ملكه ها، تپشی كه قلبم ایستاد، كوهستان بروك بك، ،۲۰۴۶ دنیا، بیماری ناحیه گرمسیر، جونباگ.
• كلودیا پوییگ (یو اس ای تودی)
شب به خیر و موفق باشی، كوهستان بروك بك، باغبان همیشگی، مونیخ، غرور و تعصب، كاپوتی، تصادف، ماهی و نهنگ، راهپیمایی امپراتور / رژه پنگوئن ها، صداهای معصوم (لوییس مندوكی).
• مایك كلارك (یو اس ای تودی)
ساراباند، كوهستان بروك بك، شب به خیر و موفق باشی، مرد خرس دوست، تاریخچه خشونت، خاكسترنشین، انرون: باهوش ترین آدم های اتاق (الكس گیبنی)، امتیاز نهایی، غرور و تعصب.
• كنت توران (لس آنجلس تایمز)
بهترین دوران جوانی، دوما (كارول بالارد)، اكنون بهشت، سیریانا، ماهی و نهنگ، كوهستان بروك بك، قلعه متحرك هاول، والاس و گرومیت، تاریخچه خشونت، مونیخ، لوس آنجلس خود را می نوازد، كاپوتی، شب به خیر و موفق باشی، بتمن شروع می كند، كینگ كنگ، Head-On، باغبان همیشگی.
• جاناتان رامنی (سایت اند ساند) _ بدون ترتیب
نبرد در ملكوت (كارلوس ریگاداس)، تپشی كه قلبم ایستاد، گل های پژمرده، فستیوال (آنی گریفین)، جمعه یا روز دیگری (ایوان لو موان)، پنهان، تاریخچه خشونت، كین۲،&۳ Pusher (نیكلاس ویندینگ رفن)، سین سیتی.

مهدی مصطفوی

منبع : روزنامه شرق