روزی روزگاری پنجاه قرن دیگر

اشاره:ماهواره كوچكKEO قرار است حامل پیام انسان های معاصر به انسان های سال ها بعد باشد تا از فرهنگ و تمدن اجدادشان اطلا عات به دست بیاورندKEO یك ماهواره كروی شكل است كه با قطر ۸۰ سانتی متر در مداری در ارتفاع ۱۸۰۰ كیومتر از سطح زمین، به دور زمین خواهد چرخید و پس از ۵۰ هزار سال همراه با اطلاعاتی كه درونش ذخیره شده به زمین برخواهد گشت اگر به شما بگویند كه می توانید نامه ای برای انسان های چند هزار سال بعد بنویسید، چه احساسی خواهید داشت؟ نامه ای كه به فضا فرستاده می شود و بعد از هزاران سال یا دقیق تر بگوییم، بعد از پنجاه هزار سال به زمین بازمی گردد. راست می گویید، خیلی شبیه داستان های علمی- تخیلی است، اما همان قدر كه شما در حال خواندن این مقاله واقعیت دارید، این داستان هم واقعی است.
● هدیه ای برای نوه های ۵۰ هزار ساله
KEO نام ماهواره ای است كه قرار است این رویا را به حقیقت بدل كند. بشر همیشه در این فكر بوده است كه آیا موجودات هوشمند دیگری در عالم وجود دارند یا نه، و همیشه در فكر فرستادن پیام ها و نشانه هایی برای موجودات هوشمند آن سوی كیهان بوده است، اما كم تر كسی به فكر زمینی های چند هزار سال بعد بوده است. ژان مارك فیلیپ، دانشمند فرانسوی و مبتكر طرحKEO از آن دسته افرادی است كه پیش رفت های علم و تكنولوژی را از دیدگاه انسانی نگاه می كند.
KEO ماهواره كوچكی است كه قرار است حامل پیام انسان های معاصر به انسان های ۵۰ هزار سال بعد باشد. تك تك ساكنان زمین می توانند برای نوادگان خود نامه بنویسند؛ از كودك و پیر و جوان و فقیر و ثروتمند، و هر كس با زبان مادری خودشKEO . این ظرفیت را دارد كه از ۶ هر میلیارد نفر ساكن این سیاره، نامه ای حداكثر چهار صفحه ای شامل ۶۰۰۰ حرف یا تقریبا ۹۰۰ كلمه است با خود حمل كند. این نامه ها به آن ها كمك خواهد كرد تا از فرهنگ و تمدن پیشینیان خود مطلع شوند و زمین را در ۵۰ هزار سال قبل تصور كنند.
● همه چیز دربارهKEO
وقتی ژان مارك فیلیپ در سال ۱۹۹۷ فكر فرستادن ماهواره ای برای آیندگان به سرش زد، قرار بود این ماهواره در سال ۲۰۰۱ به مدار زمین پرتاب شود، اما به دلیل مشكلات فنی این سفر تا سال ۲۰۰۶ به تعویق افتاد و شانس فرستادن نامه برای آن هایی كه هنوز نامه ای ننوشته بودند به وجود آمد. قرار است زمانی در سال ۲۰۰۶ كه به طور دقیق اعلام خواهد شد، این ماهواره كوچك از طریق آژانس فضایی اروپا و توسط موشك آریان به مدار زمین پرتاب شودKEO . یك ماهواره كروی شكل است كه با قطر ۸۰ سانتی متر در مداری در ارتفاع ۱۸۰۰ كیومتر از سطح زمین، به دور زمین خواهد چرخید و پس از ۵۰ هزار سال همراه با اطلاعاتی كه درونش ذخیره شده به زمین برخواهد گشت. این اطلاعات - یعنی همان نامه ها - بر رویDVD هایی از جنس شیشه های مقاوم در برابر اشعه ذخیره می شودDVD . ها طوری ساخته شده اند كه در برابر حرارت و پرتوهای كیهانی و پرتوهای ناشی از انفجار های هسته ای مقاوم هستند و اطلاعات شان آسیبی نمی بیند، اما كسانی كهKEO را پیدا می كنند، چطور می فهمند كهDVD ها حاوی چه اطلاعاتی هستند؟ سازندگان نمی توانند دستگاهDVD خوان را داخل ماهواره قرار دهند، چرا كه اندازه اش بزرگ است و معلوم نیست این سفر پنجاه هزار ساله را سالم پشت سر بگذارد، اما سازندگان، راهنمای ساخت دستگاهDVD خوان را برای كاشفان این هدیه فضایی درون ماهواره قرار خواهند داد كه با ساختن آن بتوانند اطلاعات را بخوانند.
یكی دیگر از این فعالیت ها ارسال پیام هایی از طریق رادیو تلسكوپ هاست تا شاید در زمانی نامعلوم موجودی در آن سوی كیهان آن را دریافت كند
KEO حاوی الماسی است كه نقشه DNA انسان بر روی آن حك شده است و داخل آن قطره ای از خون انسان، نمونه ای از آب دریا، نمونه ای از هوای جو و همچنین خاك زمین قرار دارد. به جز این اطلاعات، عكس هایی از مردمان تمامی اقوام و فرهنگ ها و دایره المعارفی شامل تمامی دانش بشری با نام كتاب خانه اسكندریه داخل ماهواره گذاشته خواهد شد. برای آگاهی كاشفان آینده ماهواره و از زمان آغاز سفر نیز یك ساعت نجومی در آن می گذارند. كروی بودن شكل ماهواره هم دست سازندگان را برای كشیدن نقشه كره زمین بر روی آن باز گذاشته است.
KEO به جز یك قسمت مركزی كروی شكل، دو صفحه خورشیدی بال مانند دارد كه از یك آلیاژ حافظه دار ساخته شده است. یعنی با هر گونه تغییر شكل، دوباره به شكل اولیه برمی گردد و این ویژگی باعث می شود كه با قرار گرفتن متناوب در سایه زمین و نور خورشید درست مانند بال عمل كند و انرژی حركتی ماهواره را برای ماندن در مدار زمین تامین كند، اما این بال ها پس از چند سال از ماهواره جدا می شوند و از آن به بعد به دلیل نبودن منبع انرژی ماهواره دیگر در همان مدار قبلی نمی ماند و به تدریج به مدارهای پایین تر می آید. در واقع ماهواره به سمت زمین سقوط می كند، اما این سقوط به طور مارپیچی انجام می شود و طبق محاسبات انجام شده پس از ۵۰ هزار سال به زمین می رسد. وقتیKEO به جو زمین رسید، با ایجاد شفق مصنوعی كه شبیه شفق قطبی است، ساكنان زمین را از فرود خود مطلع می كند. سطح داخلی ماهواره طوری ساخته شده است تا در برابر حرارت و شوك ناشی از برخورد با جو زمین مقاوم باشد. ضمن این كه این ماهواره آن قدر سبك طراحی شده است كه اگر روی سطح آب فرود بیاید، غرق نمی شود. پوسته ماهواره هم از جنس تیتانیوم و تنگستن است تا از خطرات احتمالی در طول این همه سال محافظت شود.
● KEO مخفف چیست؟
سعی نكنید با كنار هم چیدن كلماتی كه با این حروف شروع می شوند،KEO را كشف رمز كنید و معنی این كلمه عجیب را كه شاید هم یك عبارت چند كلمه ای باشد پیدا كنید KEO . مخفف هیچ چیز نیست و هیچ معنایی ندارد، اما با دقت و مطالعه زیاد برای این ماهواره انتخاب شده است. پژوهشگران زیادی در طرحKEO درگیر هستند و تعدادی از آن ها زبان شناسانی هستند كه با تحقیق بر روی زبان های زنده دنیا به این نتیجه رسیده اند كه حروف این كلمه از تمام حروف دیگر بیشتر در زبان های بشر استفاده می شود و در ضمن در تمامی زبان ها همین طور( كئو) تلفظ می شود. كار جالب دیگری كه انجام شده این است كه احیانا این چند حرف در كنار هم معنای بدی در هر كدام از زبان ها ندهد. جالب است كه این واژه در چند زبان دارای معنا نیز هست، مثلا در زبان سنگالی به معنی سفر خوبی داشته باشید و در زبان تایوانی اسم خاص زنانه و در یك زبان آسیایی به معنای الماس است.
▪ این چیزها كه آب و نان نمی شود
حالا به فرض كه برای انسان های آینده هم نامه نوشتیم، اصلا كه چه بشود؟ اما یونسكوKEO را طرح منتخب قرن ۲۱ نام گذاری كرده و یكی از برنامه هایش این است كه این طرح به درد انسان های امروز هم بخورد. یونسكو در اهدافش برای حمایت از این طرح، به جنبه آموزشی آن اشاره كرده است كه یكی از اهداف آن دانش آموزان تمامی كشورهای دنیا هستند. با كمك و علاقه مندی معلمان، دانش آموزان می توانند نامه های خود را برای انسان های آینده بنویسند و از این راه خلاقیت خود را پرورش دهند و مطالب جدیدی یاد بگیرند. نامه برای انسان های ۵۰۰ قرن دیگر از بهترین موضوعات انشایی است كه می شود به دانش آموزان داد و به این ترتیب پدر و مادران آن ها هم با این طرح آشنا می شوند. هدف این است كهKEO زمان پرتابش نامه های درصد قابل توجهی از ساكنان زمین را همراه خود ببرد. پس از پرتاب ماهواره هم این نامه ها بدون ذكر نام فرستنده، روی شبكه اینترنت منتشر خواهند شد. همین فایده های عملی است كه علاوه بر جذابیت كل ماجرا باعث شده تا خیلی ها حامی این طرح باشند، از كمیته بین المللی المپیك گرفته تا سفارت های فرانسه در تمامی كشورهای دنیا و البته سازمان ملل متحد.
تا ۵۰ هزار سال دیگر كی مرده و كی زنده؟ یا رویای جاودانگی
حتی فكرش هم مو بر تن آدم سیخ می كند، پنجاه هزار سال بعد! ما حتی نمی توانیم دویست سال دیگر را تصور كنیم، چه برسد به این كه برای آدم های پنجاه هزار سال بعد نامه بنویسیم و بگوییم ما در این روزگار حال مان خوب است و فقط نگران آن ها هستیم، اما انتخاب این عدد هم برای خودش حكایتی دارد. می دانید پنجاه هزار سال قبل در زمین چه خبر بوده است؟ این تاریخ به زمانی برمی گردد كه انسان های اولیه نقش های دیوار غارها را برای ما به یادگار گذاشته اند. درست مثل ما كه برای آیندگان خودKEO را به یادگار می گذاریم، اما انسان های آینده از ما خوش شانس تر خواهند بود، چرا كه ما حالا اطلاعات كاملی در مورد آن غارنشینان نداریم و همه چیز را از روی شواهد و قراین فهمیده ایم، ولی آن ها نامه های ما را خواهند خواند و تصاویر ما را خواهند دید. ما به نوادگان پانصد قرن بعدمان این شانس را می دهیم تا بفهمند پنجاه هزارسال گذر زمان چه معنایی دارد، چیزی كه خودمان هم آرزوی دانستنش را داریم.
اما آیاKEO سفرش را به سلامت به پایان خواهد رساند؟ آیا نوادگان ما پیغام هایی را كه ما برایشان گذاشته ایم خواهند خواند؟ آیا اصلا نژاد بشر در پنجاه هزار سال دیگر وجود خواهد داشت؟ ما هیچ وقت این چیزها را نخواهیم فهمید، اما برای كسی كه دوست دارد نامه ای برای ۱۵۰۰ نسل بعد بفرستد، KEO تنها وسیله ای است كه ممكن است این كار را انجام دهد.
▪ چطور برایKEO نامه بنویسید
مهم ترین و اصلی ترین روش برای این كه نامه تان را بهKEO بسپارید تا آن را به زمینی های پنجاه هزار سال بعد برساند، ارسال اینترنتی است. اگر به اینترنت دست رسی دارید و پست الكترونیكی هم دارید می توانید به سایت http://www.keo.org بروید و نامه تان را در حداكثر ۴ صفحه یا تقریبا ۹۰۰ كلمه و به زبان فارسی بفرستید. اگر به این سایت سر بزنید، می توانید روی پرچم ایران كلیك كنید و علاوه بر فرستادن پیغام، از اطلاعاتی كه به زبان فارسی روی این سایت قرار داده شده است استفاده كنید. یادتان باشد كه در نامه تان جنسیت، تاریخ تولد، زبان مادری و كشور خود را هم ذكر كنید تا آن موجودات بیچاره بدانند با چه كسی طرف هستند. تا آخر سال ۲۰۰۵ میلادی هم برای فرستادن پیغام خود فرصت دارید.
اما اگر به هیچ وجه به اینترنت دست رسی ندارید، یعنی حتی كافی نت هم دور و برتان پیدا نمی شود می توانید از پست معمولی استفاده كنید. نشانیKEO قبل از این كه ماهواره زمین شود این است:
۷۵۲۶۲ -۱۰۰Programme KEO -BP
, France۶Paris Cedex
▪ خالقKEO در ایران
حدود یك ماه پیش ژان مارك فیلیپ، مبتكر طرحKEO به ایران آمد. او دانشمندی فرانسوی است كه عضو آكادمی علوم، هنر و فرهنگ اروپاست، اما ضمن این كه در دانشگاه پاریس در زمینه ژئوفیزیك پژوهش و تدریس می كند، به هنر و علوم انسانی - به ویژه نقاشی - هم علاقه مند است و نمایشگاه هایی هم از آثار خود برگزار كرده است. هدف ژان مارك فیلیپ این است كه كشورهای در حال توسعه هم به اندازه كشورهای پیش رفته پیغام هایی به ماهوارهKEO بفرستند. و او برای تبلیغ این طرح و رسیدن به هدف خود به كشورهای زیادی سفر كرده است؛ چین، هند، ایران و مصر نیز به دلیل پیشینه تاریخی كهن شان اهمیت ویژه ای در سفرهای وی داشته اند. وقتی ژان مارك فیلیپ در اسفند ۸۳ به ایران آمد، خیلی ها او را نمی شناختند و خیلی ها هم از قبل و از طریق مصاحبه ای كه ماهنامه شبكه با او ترتیب داده بود، با خالقKEO آشنا شده بودند. اما سایت شخصی ژان مارك فیلیپ بهترین جا برای آشنایی با این دانشمند هنرمند استwww.jmphilippe.net :
▪ خویشاوندانKEO
این اولین باری نیست كه انسان پیغام هایی را برای دیگر موجودات می فرستد. در سفرهای فضایی یكی از مهم ترین آرزوهای بشر ارتباط برقرار كردن با موجودات هوشمند دیگر است. برای همین در سفینه هایی كه به اعماق فضا و خارج از منظومه شمسی فرستاده شده اند - مثل وویجر۱و ۲- نشانه ها و پیام هایی برای موجودات هوشمندی كه احتمالا این سفینه ها را پیدا می كنند فرستاده شد. یكی دیگر از این فعالیت ها ارسال پیام هایی از طریق رادیو تلسكوپ هاست تا شاید در زمانی نامعلوم موجودی در آن سوی كیهان آن را دریافت كند، اما در مورد زمینی های آینده همKEO اولین كپسول زمان نبوده است. اولین كپسول زمان توسط شركت وستینگ هاوس برای نمایشگاه بین المللی نیویورك ساخته شد. آن ها این كپسول را كه حاوی وقایع تاریخی، آمار، پیام ها و نماد مشهور آن روزگار بود، در سال ۱۹۳۹ در محوطه نمایشگاه دفن كردند تا ۵۰۰۰ سال بعد با حفاری از زیر خاك بیرون بیاید.

نوشته شده توسط:مریم جعفر اقدمی