پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

تپلی‌! برای‌ شکلات‌ نمیر!


تپلی‌! برای‌ شکلات‌ نمیر!
كودك‌ چاق‌ بویژه‌ در فرهنگ‌ ایرانی‌ دوست‌ داشتنی‌ و زیبا تلقی‌ می‌شود. مادران‌ باردار با دیدن‌ عكس‌ كودكان‌ چاق‌ آرزو می‌كنند چنین‌ كودكی‌ داشته‌ باشند اما آیا این‌ باور درست‌ است؟ حقیقت‌ این‌ است‌ كه‌ خطرات‌ زیادی‌ سلامتی‌ كودكان‌ چاق‌ را تهدید می‌كند.
افزایش‌ آمار چاقی‌ در كودكان‌ یكی‌ از مشكلات‌ بهداشتی‌ دنیا شناخته‌ شده‌ است‌. از سال‌ ۱۹۸۶ تاكنون‌، آمار كودكان‌ چاق‌ دو برابر افزایش‌ نشان‌ می‌دهد. بیشتر كودكانی‌ كه‌ در سنین‌ كم‌ بویژه‌ زیر هفت‌ سال‌ مبتلا به‌ چاقی‌ می‌شوند، در نوجوانی‌ و بزرگسالی‌ افرادی‌ چاق‌ خواهند بود. دلیل‌ افزایش‌ چشمگیر چاقی‌ كودكان‌، غذا خوردن‌ زیاد نیست‌. تحقیقات‌ نشان‌ داده‌ است‌، میزان‌ انرژی‌ مصرفی‌ كودكان‌ در ۲۰ سال‌ گذشته‌، تغییر چندانی‌ نداشته‌ و دلیل‌ افزایش‌ چاقی‌ كودكان‌، تحرك‌ كمتر آنها است‌.
زندگی‌ در خانه‌های‌ آپارتمانی‌ و كوچك‌، مجال‌ دویدن‌ و بازی‌ كردن‌ را از كودكان‌ گرفته‌ است‌. آنان‌ زمان‌ فعالیتشان‌ را پای‌ تلویزیون‌ یا كامپیوتر می‌گذرانند. از این‌ رو یا خیلی‌ كم‌ اشتها و كم‌ خوراك‌ می‌شوند، یا پرخور و چاق‌. تبلیغات‌ تلویزیونی‌، در دسترس‌ بودن‌ شیرینی‌ و تنقلات‌ فراوان‌ و علاقه‌ شدید به‌ خوردن‌ نوشیدنی‌های‌ گازدار و پركالری‌ دلایل‌ مهمی‌ برای‌ چاقی‌ كودكان‌ است‌. از عواقب‌ چاقی‌ دوران‌ كودكی‌، افزایش‌ آمار بیماری‌های‌ دوران‌ كودكی‌ مرتبط‌ با تغذیه‌ است‌. فشار خون‌، چربی‌ بالا، میزان‌ قند خون‌ بالاتر از حد نرمال‌ همه‌ از عوارض‌ چاقی‌ در سنین‌ كم‌ و ادامه‌ این‌ مشكلات‌ تا سنین‌ بالاتر است‌. در ۲۰ ساله‌ اخیر به‌ دلیل‌ مشكلات‌ ناشی‌ از چاقی‌ آمار كودكان‌ دیابتی‌ بستری‌ دو برابر، سنگ‌های‌ صفراوی‌ سه‌ برابر و خفگی‌ حین‌ خواب‌ پنج‌ برابر افزایش‌ داشته‌ است‌. از عواقب‌ دیگر چاقی‌، گوشه‌گیر شدن‌ كودك‌ است‌. او احساس‌ می‌كند با دیگران‌ فرق‌ دارد و تصویر نادرستی‌ از وضعیتش‌ در ذهن‌ دارد. كودكان‌ دیگر نیز بعضا او را در جمعشان‌ راه‌ نمی‌دهند كه‌ در نهایت‌ مشكلات‌ ویژه‌یی‌ به‌ دنبال‌ خواهد داشت‌.
● راه‌ درمان‌ چاقی‌ كودكان‌ چیست‌؟
▪ درمان‌ عارضه‌ چاقی‌ از چند جنبه‌ مورد بررسی‌ است‌:
۱. تغییر عادت‌ و رفتار: رفتار والدین‌ و عادت‌ خانوادگی‌ از عوامل‌ تعیین‌ كننده‌ تمایل‌ كودك‌ به‌ غذا خوردن‌ است‌. كودكان‌ آنچه‌ می‌بینند اجرا می‌كنند. پس‌ اگر به‌ فكر سلامت‌ كودكمان‌ هستیم‌ ابتدا باید از خود شروع‌ كنیم‌ تا بدین‌ وسیله‌ به‌ او بیاموزیم‌ كه‌ راه‌ سالم‌ زیستن‌ چیست‌؟ كدام‌ غذاها مفیدتر است‌ و باید بیشتر خورده‌ شود؟ یا اینكه‌ غذا خوردن‌ زمان‌ خاصی‌ دارد و خوردن‌ زیاد شكلات‌ و شیرینی‌ مضر است‌ و...
۲. تامین‌ نیازهای‌ غذایی‌ كودك‌ و رژیم‌ درمانی‌: سنین‌ كودكی‌، زمان‌ رشد است‌ و تامین‌ نیازهای‌ غذایی‌ كودك‌ به‌ رشد متناسب‌ و سلامتی‌ كامل‌ بدن‌ می‌انجامد. نیاز كودك‌ با افزایش‌ سن‌ تغییر می‌كند. یك‌ كودك‌ پیش‌دبستانی‌ رشدی‌ كند و آرام‌ دارد و نیاز او نسبت‌ به‌ دوران‌ بلوغ‌ بسیار كمتر است‌. میانه‌روی‌ و رعایت‌ تنوع‌ غذایی‌، اصول‌ تغذیه‌ كودكان‌ است‌. او باید از همه‌ گروه‌ های‌ غذایی‌ و در هر گروه‌ از مواد غذایی‌ مختلف‌ تغذیه‌ كند.
برای‌ رژیم‌ درمانی‌ كودكان‌ چاق‌ در صورتیكه‌ كمتر از هفت‌ سال‌ داشته‌ باشند، نیاز به‌ اجرای‌ یك‌ رژیم‌ غذایی‌ لاغری‌ نیست‌ بلكه‌ باید سعی‌ كنیم‌ وزن‌ كودك‌ را برای‌ مدت‌ طولانی‌ ثابت‌ نگه‌ داریم‌ چرا كه‌ با افزایش‌ قد، خود به‌ خود وزن‌ كودك‌ نرمال‌ خواهد شد. ولی‌ در صورتی‌ كه‌ كودك‌ بیش‌ از هفت‌ سال‌ داشت‌ نیاز به‌ یك‌ رژیم‌ لاغری‌ دارد. در رژیم‌ غذایی‌ كودكان‌، قندهای‌ ساده‌، چربی‌ و كربوهیدرات‌، بیش‌ از اندازه‌ محدود می‌شود. بهترین‌ سرعت‌ كاهش‌ وزن‌ در كودكان‌، هر ماه‌ ۴۵۰ گرم‌ است‌. در این‌ صورت‌ رشد او هیچ‌ لطمه‌یی‌ نمی‌بیند، از رژیم‌ فعلی‌ كودك‌ چیزی‌ حذف‌ نمی‌شود، زیرا محدودیت‌ شدید موجب‌ تمایل‌ بیشتر كودك‌ به‌ خوردن‌ خواهد شد. برای‌ رژیم‌ درمانی‌ كودك‌ ابتدا سن‌، قد و وزن‌ او تعیین‌ شده‌، سپس‌ برنامه‌ غذایی‌ مناسب‌ او مشخص می‌شود.
۳. فعالیت‌: سعی‌ در كاهش‌ كارهای‌ نشستنی‌ و تشویق‌ كودك‌ به‌ فعالیت‌ بیشتر و بازی‌ با همسالانش‌ به‌ سوخت‌ انرژی‌ در بدن‌ او كمك‌ می‌كند. تماشای‌ زیاد تلویزیون‌ و كامپیوتر متابولیسم‌ بدن‌ كودك‌ را كاهش‌ داده‌ و كودك‌ راحت‌تر چاق‌ می‌ شود. پس‌ بهتر است‌ او را به‌ پارك‌ ببریم‌، تشویق‌ به‌ دوچرخه‌سواری‌ و توپ‌ بازی‌ كنیم‌ و زمینه‌های‌ فعالیت‌ را برایش‌ فراهم‌ آوریم‌.
۴. رفع‌ مشكلات‌ روحی‌: والدین‌ می‌توانند با توجه‌ به‌ كودك‌ و فراهم‌ كردن‌ شرایط‌ مناسب‌ روحی‌ برای‌ او، به‌ بهبود روند درمان‌ كمك‌ كنند. طبق‌ آخرین‌ و جدیدترین‌ آمار، از هر پنج‌ كودك‌ امریكایی‌ یك‌ نفر اضافه‌ وزن‌ داشته‌ و از هر ۱۰ كودك‌ یكی‌ چاق‌ است‌.
● نگذاریم‌ كودكان‌ چاق‌ شوند
اشتهای‌ كودك‌ را در نظر بگیریم؛ لازم‌ نیست‌ حتما غذایش‌ را تا آخر بخورد، پس‌ به‌ اجبار به‌ او چیزی‌ نخورانیم‌.
سعی‌ كنیم‌ خوراكی‌ها و شیرینی‌های‌ پركالری‌ برایش‌ فراهم‌ نكنیم‌.
چربی‌ غذای‌ كودك‌ باید در حد طبیعی‌، یعنی‌ ۳۰ درصد كالری‌ مصرفی‌ یا كمتر باشد. او را به‌ خوردن‌ شیرینی‌ها و خوراكی‌های‌ پرچرب‌ عادت‌ ندهیم‌.
سبزیجات‌ تازه‌ و میوه‌ها را در اختیار او قرار دهیم‌ و دقت‌ كنیم‌ كه‌ حداقلی‌ را كه‌ نیاز دارد، مصرف‌ كند.
با او بازی‌ كنیم‌، راه‌ برویم‌ و بدویم‌ تا از بودن‌ در كنار خانواده‌ و فعالیت‌ كردن‌ لذت‌ ببرد. همچنین‌ او را به‌ شركت‌ در بازی‌های‌ كودكانه‌ و فعالیت‌های‌ گروهی‌ تشویق‌ كنیم‌.
به‌ عنوان‌ جایزه‌، شكلات‌ و شیرینی‌ به‌ او ندهیم‌.
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید