جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


کودکانی که از کتابخوانی بیزارند


کودکانی که از کتابخوانی بیزارند
بعدها در سن ۱۳ سالگی «جسی» در طرح مخصوصی که جهت شاگردان گریزان از کتابخوانی برنامه ریزی شده بود، نام نویسی کرد. مطابق مقررات ساده طرح یاد شده، وی ناچار نبود کتابی را که دوست ندارد، به پایان برساند و برای مطالعه آن نوع کتاب هایی که به دلش می نشست، محدودیت زمانی نداشت.
معجزه وقتی رخ داد که «جسی» فهمید جهان پهناور مطالعه از مرز درس نامه ها (کتاب های درسی و کمک درسی) فراتر رفته و سرگذشت نامه ها، کتاب های لطیفه، چیستان ها و داستان های علمی- تخیلی را نیز در بر می گیرد. او می افزاید: «هیچ گاه در خیالم نمی گنجید که این گونه کتاب های جالب وجود داشته باشد». فعلاً وی در ۱۶ سالگی در زمینه های گوناگون ادبیات از «فرانگشتاین» گرفته تا «آوای وحش» را می خواند. به گفته خانم لافرنای: «جسی در زمره آن گروه از بچه هایی بود که پدر و مادر و معلمشان امیدی به کتابخوان شدن شان نداشتند؛ گرایش به مطالعه او دلیلی بر این مدعاست که هر بچه ای با اندکی سعی می تواند فراگیرد که از کتابخوانی لذت ببرد» .
در زیر به بررسی چند روش ساده و در عین حال مؤثر می پردازیم که افراد بی میل به مطالعه را به خوانندگانی علاقه مند بدل کرده اند:
۱- از علاقه های آنان سود بجویید
چه بسا بچه هایی مانند «جسی» در جست وجوی جاذبه هایی هستند که دستیابی بدانها فقط به وسیله کتاب امکان پذیراست. همچون سفر به مریخ، حضور در پشت صحنه یک برنامه ساز و آواز (کنسرت) یا آشنایی با سامانه انتقال نیرو در خودرو. «مری لئونارد» - نویسنده اثر «نود و نه روش ایجاد علاقه به مطالعه در بچه ها و یکصد کتاب مورد توجه آنان» توصیه می کند: «تا آنجا که امکان دارد بکوشید آتش اشتیاق به خواندن در بچه ها شعله ور شود» .
اگر فرزندتان از مطالعه آثار شکسپیر خودداری می کند، کتاب های فکاهی، مجله های فراخور سن آنها یا کتاب «ثبت حد نصاب (رکوردها)» را به وی بدهید یا چنانچه دوستدار ورزش است، نشریات ورزشی یا زندگینامه بازیکن محبوبش را در اختیارش بگذارید.
۲- آنها را در انتخاب مطالب آزاد بگذارید
به گفته «لئون هارد» : «معمولاً پدران و مادران می خواهند اطمینان یابند که مبادا مواد خواندنی که در اختیار فرزندانشان قرار می گیرد، جنبه بدآموزی داشته باشد. ولی لذت ناشی از مطالعه، مفهومی بیش از اینها دارد. شاید ساده تر، این باشد که حق گزینش بین کتابی پرمحتوا و اثری پیش پا افتاده را به فرزندتان واگذار نمایید» .
باید در نظر داشت که بعضی از دانش آموزان ممتاز دبستانی «لئون هارد» بهتر آن می دانستند که آثار «بی محتوا» بخوانند، تا جایی که یکی از شاگردان برتر در دور و بر کتابفروشی ها پرسه می زد و صبر می کرد تا به محض نشر، بخش دیگری از همین مجموعه های بی ارزش را تهیه کند. بعدها همین دانش آموز برای ادامه تحصیل به دانشگاه آکسفورد رفت.
۳- خونسردی خود را حفظ کنید
چنانچه فرزندتان کتابی را تمام نکرد، ناراحت نشوید.به قول «لئون هارد» : «همین قدر که بچه ای شروع به خواندن کتابی بکند، ولو اینکه آن را به پایان نرساند، جای شکرش باقی است که حداقل کتابی به دست گرفته است» . شمار صفحه هایی را که باید در مدتی مشخص بخواند، معین کنید. همچنین از پاداش و تنبیه دوری گزینید. نظر «سوزان روزنویک» - استاد دانشکده علوم کتابداری و اطلاع رسانی- بر این است که چنانچه قصد بچه از مطالعه، جلب رضایت پدر و مادر باشد، این کار چندان طول نمی کشد. پس باید دانست که لذت مطالعه با امر و نهی به دست نمی آید.
۴- تمامی افراد خانواده را در مطالعه، مشارکت دهید
« روت گریدز»که رئیس پیشین سازمان غیرانتفاعی ادبی موسوم به «مطالعه عملی اساسی» است اعتقاد دارد: «خیلی از پدران ومادران پس از خوابیدن فرزندانشان مطالعه می کنند. نتیجه این می شود که کودکان فکر نمی کنند که والدینشان، کتابخوان باشند».
بگذارید فرزندانتان، شما را در حین خواندن کتاب ببینند. برخلاف بزرگ ترها که مطالعه را تلاشی انفرادی می انگارند، کودکان مایلند با دیگران به این مهم بپردازند. بچه های خردسال تر میل دارند کسی داستانی برایشان بخواند. آنان قصه گویی را بیشتر دوست دارند که بی هیچ مقدمه ای آن را شروع کرده، اغراق گویی کند و ایشان را در بطن داستان قرار دهد.
جمع زیادی از کودکان دوست دارند که داستان را با صدای بلند برای پدر و مادر یا برادر و خواهرشان بخوانند، چون امکان دارد بچه های بزرگ تر درباره آنچه که خوانده اند، با دیگران تبادل نظر کنند. نگریستن به کتاب های آنها ضروری است. بچه هایتان را به تماشای نمایشنامه یا فیلمی ببرید که درباره اش کتاب هایی خوانده اند. خانم «لئون هارد» می گوید:« هرچند ممکن است آهنگ پیشرفت به کندی گراید، ولی هیچ گاه کودکی را که عادت به مطالعه ندارد، به حال خود رها نسازید. عشق به مطالعه، بزرگ ترین ارمغانی است که می توانید به فرزند خویش ارزانی دارید؛ حتی بهتر از امکان تحصیل در یک آموزشگاه خصوصی، نیکوتر از خرید رایانه و حتی برتر از مدرکی که مثلاً دانشگاه هاروارد به وی اعطا می کند. عشق به کتابخوانی، همه چیز را دگرگون می سازد ».
منبع: Womanشs Day
مترجم: ا. امیر دیوانی
منبع : روزنامه همشهری


همچنین مشاهده کنید