شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

قدرشناسی‌ از درس‌هایی‌ که‌ مرگ‌ می‌دهد


قدرشناسی‌ از درس‌هایی‌ که‌ مرگ‌ می‌دهد
● مسیحیان‌
آیین‌ تشییع‌ جنازه‌ مسیحیان‌ در فرقه‌های‌ مختلف‌ این‌ مذهب‌ متفاوت‌ است‌. با این‌ حال‌ شباهت‌هایی‌ هم‌ در این‌ میان‌ دیده‌ می‌شود. معمولا آیین‌ پیروان‌ پروتستان‌ صورت‌ ساده‌ شده‌ آیین‌ کاتولیک‌ها است‌.
● پروتستان‌
یک‌ کشیش‌ بر بستر فرد در حال‌ مرگ‌ حضور می‌یابد و با خواندن‌ دعا، برای‌ او طلب‌ آمرزش‌ می‌کند. در اولین‌ یکشنبه‌ پس‌ از مرگ‌ هم‌ مراسم‌ مختصری‌ برای‌ متوفی‌ در کلیسا برگزار می‌شود. مراسم‌ عزاداری‌ شامل‌ سخنرانی‌ و خواندن‌ کتاب‌ مقدس‌ توسط‌ بستگان‌ و دوستان‌ نزدیک‌ فرد تازه‌ در گذشته‌ است‌.
● کاتولیک‌های‌ رومی‌
در زمان‌ مرگ‌ کشیش‌ فراخوانده‌ می‌شود تا اعترافات‌ فرد را بشنوند، برای‌ او طلب‌ عفو و آمرزش‌ کند و آیین‌ عشای‌ ربانی‌ را به‌ جا آورد. سپس‌ فرد را با روغنی‌ که‌ توسط‌ اسقف‌ متبرک‌ شده‌ تدهین‌ می‌کنند. مراسم‌ با خواندن‌ دعای‌ آمرزش‌ آغاز می‌شود و جسد در تابوتی‌ که‌ با عود معطر شده‌ قرار می‌گیرد.
● کلیسای‌ ارتدوکس‌ یونانی‌
کلیسای‌ ارتدوکس‌ معتقد است‌ مرگ‌ جدایی‌ روح‌ بعد غیرمادی‌ هر انسان‌ از جسم‌ بعد مادی‌ است‌ و انسان‌ بلافاصله‌ پس‌ از مرگ‌ بهشت‌ و جهنم‌ را تجربه‌ می‌کند.
در مراسم‌ تشییع‌ جنازه‌ ارتدوکس‌های‌ یونانی‌ که‌ ۳۰ تا ۶۰ دقیقه‌ به‌ طول‌ می‌انجامد، برای‌ خانواده‌ داغدیده‌ طلب‌ طول‌ عمر و برای‌ فرد در گذشته‌ طلب‌ آمرزش‌ می‌کنند. معمولا در این‌ مراسم‌ در تابوت‌ را باز می‌گذارند. طبق‌ سنت‌ ارتدوکس‌ها در مقابل‌ جسد تعظیم‌ کرده‌ و تمثال‌ حضرت‌ مسیح‌ یا صلیبی‌ که‌ روی‌ سینه‌ فرد قرار دارد را می‌بوسند. سپس‌ بر سر مزار مراسم‌ دعایی‌ برگزار می‌شود که‌ در آن‌ هرکدام‌ از شرکت‌کنندگان‌ یک‌ شاخه‌ گل‌ نثار متوفی‌ می‌کند.
● کواکرها
کواکرها عضو فرقه‌یی‌ مذهبی‌ به‌ نام‌ «انجمن‌ دوستان‌» هستند و در میان‌ آنها نظرات‌ مختلفی‌ درباره‌ امکان‌ زندگی‌ پس‌ از مرگ‌ وجود دارد. دیدگاه‌ آنها در این‌ زمینه‌ به‌ سه‌ حوزه‌ عمده‌ تقسیم‌ می‌شود:
۱. همه‌ فانی‌اند، اما اعمال‌ نیک‌ و بد انسان‌ در زندگی‌ افرادی‌ که‌ پس‌ از او می‌آیند، باقی‌ می‌ماند.
۲. روح‌ انسان‌ فانی‌ نیست‌. این‌ عقیده‌ به‌ هیچ‌وجه‌ به‌ تفکر سنتی‌ ؤنویت‌ بهشت‌ یا جهنم‌ یا نظریه‌ نجات‌ و رستگاری‌ توسط‌ منجی‌ مربوط‌ نیست‌ بلکه‌ آنها بقای‌ روح‌ را پس‌ از مرگ‌ به‌ عنوان‌ تداوم‌ زندگی‌ این‌ دنیا تلقی‌ می‌کنند که‌ با عبور از یک‌ مرحله‌ به‌ مرحله‌ دیگر صورت‌ می‌پذیرد. در این‌ بین‌ برخی‌ از کواکرها به‌ نظریه‌ تولد دیگر و تناسخ‌ معتقدند.
۳. این‌ نظریه‌ به‌ دیدگاه‌ سنتی‌ مسیحیان‌ نزدیک‌ است‌. برطبق‌ این‌ عقیده‌، بهشت‌ و جهنم‌ جایی‌ است‌ که‌ روح‌ پس‌ از مرگ‌ جسم‌ به‌ آنجا می‌رود و سرنوشت‌ هرکس‌ با توجه‌ به‌ زندگی‌ دنیوی‌ او رقم‌ می‌خورد.
مراسم‌ یادبود کواکرها گاه‌ با برنامه‌ریزی‌ و گاه‌ بدون‌ برنامه‌ریزی‌ قبلی‌ صورت‌ می‌گیرد. مراسمی‌ که‌ از پیش‌ برنامه‌ریزی‌ شده‌، معمولا شامل‌ خواندن‌ دعا، کتاب‌ مقدس‌، سرودهای‌ مذهبی‌ و سخنرانی‌ است‌ که‌ در بسیاری‌ از موارد توسط‌ کشیش‌ اداره‌ می‌شود. کشیش‌ انجام‌ برخی‌ برنامه‌های‌ مذهبی‌ دیگر را نیز به‌ عهده‌ دارد. اما در مراسمی‌ که‌ بدون‌ برنامه‌ریزی‌ قبلی‌ و البته‌ به‌ شیوه‌یی‌ سنتی‌ برگزار می‌شود، دوستان‌ و اقوام‌ در سکوت‌ به‌ سخنرانی‌ کشیش‌ گوش‌ فرا می‌دهند. هرکدام‌ از این‌ دو نوع‌ مراسم‌ بطور معمول‌ یک‌ ساعت‌ به‌ طول‌ می‌انجامد.
● مراسم‌ تشییع‌ جنازه‌ در تایلند و کشورهای‌ آسیای‌ جنوب‌ شرقی‌
شخصی‌ که‌ در حال‌ مرگ‌ است‌ می‌بایست‌ یکی‌ از اسامی‌ بودا را تکرار کند و اگر حال‌ شخص وخیم‌ باشد، این‌ اسم‌ در گوش‌ او گفته‌ می‌شود. در مراسم‌ تشییع‌ جنازه‌ اقوام‌ و دوستان‌ بر روی‌ مرده‌ آب‌ می‌ریزند و سپس‌ جسد را در تابوت‌ می‌گذارند و دورتادور آن‌ را با شمع‌ و عود و حلقه‌های‌ گل‌ می‌پوشانند و در اطراف‌ تابوت‌ چراغ‌های‌ رنگی‌ آویزان‌ می‌کنند. گاه‌ مراسم‌ سوزاندن‌ مرده‌ یک‌ هفته‌ به‌ تعویق‌ می‌افتد تا اقوام‌ شخص که‌ در نقاط‌ دورتر زندگی‌ می‌کنند بتوانند در مراسم‌ حضور یابند. غالبا در مراسم‌ سوگواری‌ افراد برجسته‌ و متمول‌، تعالیم‌ بودا در قالب‌ کتاب‌، جزوه‌ و رساله‌ در اختیار شرکت‌کنندگان‌ قرار می‌گیرد. این‌ کتاب‌ها که‌ تیراژ نسبتا بالایی‌ دارند، به‌ منظور تجلیل‌ و تکریم‌ فرد متوفی‌ به‌ چاپ‌ می‌رسند.
● آیین‌ بودا
بودایی‌ها معتقدند هر فرد از صورت‌های‌ تناسخ‌ یافته‌ زیادی‌ عبور می‌کند تا سرانجام‌ از توهمات‌، افکار باطل‌ و هیجانات‌ دنیوی‌ رها می‌شود.
مراسم‌ تشییع‌ جنازه‌ برخی‌ ژاپنی‌های‌ پیرو بودا به‌ مراسم‌ مسیحیان‌ در غرب‌ شباهت‌ دارد که‌ با دعا و نیایش‌ و سرودخوانی‌ همراه‌ است‌. این‌ آیین‌ در کامبوج‌، سریلانکا و تایلند شامل‌ ۳ مراسم‌ است‌ که‌ هرکدام‌ چهل‌ و پنج‌ دقیقه‌ به‌ طول‌ می‌انجامد. مراسم‌ اول‌، ۲ روز پس‌ از مرگ‌ در منزل‌ خانواده‌ عزادار، مراسم‌ دوم‌، ۲ تا ۵ روز بعد از مرگ‌ در قبرستان‌ و مراسم‌ سوم‌، ۷ روز پس‌ از تدفین‌ یا سوزاندن‌ جسد در خانه‌ یا معبد برگزار می‌شود. در مراسم‌ اصلی‌ جسد در یک‌ تابوت‌ روباز قرار می‌گیرد. میهمان‌ها می‌بایست‌ جسد را ببینند و به‌ آن‌ تعظیم‌ کنند. پیروان‌ بودا معتقدند تماشای‌ جسد یادآور گذرا بودن‌ زندگی‌ و تعظیم‌ در برابر آن‌ نشانه‌ قدرشناسی‌ از درس‌هایی‌ است‌ که‌ مرگ‌ او به‌ آنها داده‌ است‌.

مهلا ابراهیمی‌
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید