جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


رضایت‌مندی و ارزشیابی مشاغل


رضایت‌مندی و ارزشیابی مشاغل
تعریف شغل:
-کاری که یک فرد در سن فعالیت خود، برای تحصیل درآمد و گذران زندگی بر عهده گیرد و انجام دهد. این کار بنابر ماهیت خود می تواند یدی یا فکری باشد. ( طبقه بندی مشاغل)
-طبق تعریف طبقه بندی بین المللی استاندارد مشاغی :کوچکترین رده یا کوچکترین ,قسمت کار که به طور مشخص در سیستم طبقه بندی تعیین می گردد.
رضایت مندی شغل:
بنا به تعریف لاک : حالتی مطبوع یا عاطفی و مثبت حاصل از ارزیابی شغل یا تجارب شغلی تعریف نمود
عواملی که باعث رضایت از شغل می گردند:
در ابتدا با بدانیم رضایت از چه چیزی مطرحه می باشد ,اسمیت ۶ بعد را نام می برد که افراد در مقابل با آن عکس العملهای انفعالی از خود نشان می دهند.
-خود شغل: قلمرو وظایفی که کارکنان انجام می دهند جالب می باشد
-حقوق و دستمزد: میزان حقوق دریافتی ,برابری ادارکی در مورد حقوق و روش پراختی .
-فرصت های ارتقاء: دسترسی به فرصتهای واقعی برای پیشرفت
-سرپرستی: تواناییهای فنی و مدیریتی سرپرستان و ملاحظاتی که سرپرستان برای علائق کارکنان نشان می دهند.
-همکاران: میزان دوستی ,طلاحیت فنی و حمایتی که همکاران نشان می دهند.
سنجش رضایت از شغل:
برای اندازه گیری رضایت از مشاغل روشها ی متعددی وجود دارند که به طور خلاصه می توان به ۵ مورد آن اشاره نمود.
-مقیاسهای ارزیابی
-پیشامدهای بحرانی(رویدادهای حساس)
-مصاحبه ها
-رفتارهای آشکار
-گرایشهای عملی
مقیاسهای ارزیابی:
رایجترین روش برای رضایت از مشاغل می باشد که بصورت گزارشهای کلامی مستقیم ارائه می گردد که می توان نمونه ای از آن را پرسشنامه مینه سوتا نام برد.

پیشامدهای بحرانی:
این سنجش از دستاوردهای هرزبرگ می باشد. که بصورتی عمل می گردد که از افراد خواسته می شود تا رویدادهای شغلی خود را که خشنود کننده و ناخشنود کننده بود را توصیف کنند.
مصاحبه ها:
در این نوع ارزیابی از انواع مصاحبه ها کاربردی ,می توان مصاحبه انفرادی را بکار برد که ممکن است بصورت برنامه ریزی شده یا غیر برنامه ریزی شده بکار گرفته شود.
رفتارهای آشکار:
این روش مخصوص مدیران می باشد که بصورت مشاهده واقعی کارکنان بکار گرفته می شود.
گرایشهای عملی:
در این توع ارزیابی از افراد سوال می شود که چه گرایشهای در مورد شغل خود دارند . در واقع طریقه ای است برای ارزیابی بازخوردهای شغلی.
اهداف ارزشیابی مشاغل:
-پیدا کردن ارزش شغل ها نسبت به یکدیگر
-پرداخت مزد مناسب با ارزش شغل ها(درون سازمان در مقایسه با خارج از سازمان)
روشهای ارزشیابی مشاغل:
-روش درجه بندی:
در این روش که یک روش کیفی می باشد و عموما در کارگاههای با تعداد مشاغل محدود قابلیت اجرا دارد مشاغل سازمان را به طور کلی با یکدیگر سنجیده و با توجه به اهمیتی و نقشی که در سازمان مربوطه دارند نسبت به هم اولویت بندی می کند.
-روش طبقه بندی یا گروه بندی:
این روش که در کارگاهها و موسسات بزرگ و سازمانهای که دارای تعداد مشاغل بسیار زیاد می باشند اجرا می گردند در این طریق مشاغل را در گروههای مختلف و در فعالیتهای مختلف دسته بندی کرده و گروههای شغلی را در این دسته ها تعیین و مشاغل را با این تطبیق می دهندعموماً در سازمانهای کاربرد دارد که مشاغل زیر مجموعه ,رسته های شغلی از نظر شرایط کاری و مهارت توانایی یکسانی را دارد.
-روش مقایسه عوامل:
در این روش ابتدا عوامل اصلی تشکیل دهنده مشاغل را مشخص سپس مشاغل موجود ,در سازمان را در هر یک از عوامل تعیین شده اولویت بندی نمود و در مجموع امتیاز بدست آمده برای هر شغلی از کل عوامل اولویت بندی را نسبت به یکدیگر تعیین می کنیم. بطوری که ملاحظه می گردد این روش از مقایس های اندازه گیری استفاده می شود یک روش کمی است.
-روش امتیازی:
در این روش فرعی و اصلی تشکلیل دهنده مشاغل در کارگاه مشخص و برای هر عامل وزن یعنی می گردد سپس مساغل کارگاه با عوامل تعیین شده اندازه گیری و ارزش مشاغل از جمع امیتاز بدست آمده عوامل هر شغل بدست می آید.
عوامل اصلی ارزشیابی مشاغل:
-مهارت:
تحصیلات
تجربه
-مسولیت:
سرپرستی
ایمنی دیگران
ماشین آلات و ابزار کار
مواد و محصول
مالی
تماس و ارتباط
تهیه فرمها و گزارشات
-کوشش یا تلاش:
فکری
جسمی
-شرایط کار
شرایط نامساعد
خطرات ناشی از کار
منابع:
-محمدزاده عباس-رفتارسازمانی-چاپ اول-سال ۱۳۷۵
-حیدری محمد کاظم-روابط صنعتی -سال ۱۳۷۸

نویسنده:حمید حسین لو
منبع : خبرگزاری فارس


همچنین مشاهده کنید