ذرت، غله مکزیکی

هفت هزار سال قبل از میلاد مسیح، ذرت برای اولین بار در مکزیک کشت شد. اما نوع اولیهٔ آن، سه‌هزار و پانصد سال قبل از میلاد مسیح در نزدیکی غارهای توهاکان Tehuacan در جنوب مکزیک یافت شده است. خوشهٔ ذرت اولیه، کمی کوچکتر از خوشهٔ‌گندم بوده است. این ذرت بعدها توسط هندی‌ها و مایان‌ها Mayan پرورش داده شده تا به شکل و اندازهٔ امروزی‌اش، رسیده است. در عهد عتیق، بلال اهمیت بسیار زیادی برای مردم داشت، چرا که بلال وسیله‌ای برای امرار معاش و غذای مردم محسوب می‌شد. در این دوره، اکثر زمین‌داران به کشت بلال مشغول بودند.
ذرت شیرین از خانواده بلال است با این تفاوت که دانه‌هایی رنگی دارد. این نوع بلال علاوه بر دانه‌های طلایی، دارای دانه‌هایی آبی، قرمز، قهوه‌ای و در برخی موارد سیاه است. ذرت شیرین که در آمریکای جنوبی فراوان یافت می‌شد، بعدها به عنوان یکی از منابع اصلی تغذیه، در آمریکای شمالی مشهور شد.
اروپایی‌ها برای اولین بار در قرن ۱۶میلادی، توسط آمریکایی‌ها با ذرت و ارزش غذایی دانه‌های زرد‌رنگ و بخش چوبینهٔ آن، آشنا شدند. (دانه‌های طلایی ذرت، مصرف خوراکی دارند و سرشار از مواد مغذی‌اند. اما دانه‌های رنگی بیشتر جنبه تزئینی و آرایشی دارند و کمتر برای طعم‌دادن و مصرف خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.) از آن پس این دانه‌های ارزشمند در سراسر اروپا، اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، بالکان و پرتغال مورد توجه قرار گرفت.
ذرت در جهان، سومین غلهٔ پرمصرف بعد از گندم و برنج محسوب می‌شود. بیش از ۵۰۰ مورد فرآورده متنوع در جهان، برای ذرت به ثبت رسیده است. پاپ‌کرن یکی از فرآورده‌هایی است که اکثر مردم با‌ آن آشنا هستند. ذرت بو داده و هزاران غذای متنوع و خوشمزه دیگر که در اغلب کتاب‌های آشپزی، موجود است.
دانه‌های ذرت هر کدام حاوی مقدار زیادی نشاسته هستند. در صنعت پارچه با گرفتن عصارهٔ نشاستهٔ موجود در دانه‌های ذرت (بعد از آسیاب کردن دانه‌ها)، نوعی آهار تولید می‌کنند که در رختشوی‌خانه‌‌ها مورد استفاده بسیار دارد. پوسته‌های درونی بلال که سبز رنگ و بسیار نازک و لطیف هستند، برای ساختن کاغذ‌ سیگار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این برگ‌ها و همینطور کاکل بلال به خاطر این‌که به‌سرعت مشتعل می‌شوند، در تهیه مغز سیگار نیز استفاده می‌شوند. در بعضی از صنایع نیز از این برگ‌های سبز برای بسته‌بندی‌های فانتزی استفاده می‌شود. اما بهتر از همهٔ این فرآورده‌ها، طعم خوب و خوشمزهٔ ذرت آمیخته با کره است.
گونه‌های مختلف ذرت
ذرت، به مرور زمان در مناطق مختلف پخش شد و به شیوه‌های مختلف پرورش داده شد، همین امر باعث شد تا امروزه گونه‌های مختلفی از آن در سراسر دنیا موجود باشد. این طبقه‌بندی شامل ذرت‌های سنتی، ذرت‌های شیرین و ذرت‌های تزئینی می‌شود.
گونه سنتی: گونه سنتی آن بیشتر در مناطقی که دارای اقلیمی سرد هستند، یافت‌می‌شود. نوع اولیه ذرت Earliking است که ویژگی آن در قسمت چوبینهٔ ذرت نهفته است. Golden bantam یا خروس طلایی، ارتفاعی نزدیک به ۱۸۰ سانتی‌متر دارد، و قسمت چوبینهٔ آن بسیار خوش‌طعم است. Summer flavour نیز یکی دیگر از گونه‌های سنتی است که همانند خروس‌طلایی، قسمت چوبینهٔ آن خوش‌طعم و ترد است. و اما Sun dance آخرین نمونه از گروه ذرت‌های سنتی است. سرعت رشد و پرورش این گیاه، بسیار بالاست و برعکس سه مورد قبلی به‌ خاطر وجود دانه‌های شیرین و آب‌دار مورد توجه قرارگرفته است.
گونهٔ شیرین: ماندگاری شیرینی و طراوت این‌گونه، نسبت به گونه قبل، بسیار بیشتر است. اما نکته‌ حائز اهمیت، این‌که، ذرت‌های‌ این‌گونه به محض گرده‌افشانی طعم شیرین خود را از دست می‌دهد.
Conquest ،نوعی از ذرت است که علاوه بر طعم خوب، توانایی مقاومت در برابر هر شرایط اقلیمی را داراست. و به همین جهت در بین مردم، ذرت‌پیروز نام‌گرفته است. Honey&Gream نیز نوعی دیگر از گونه شیرین است که دارای دانه‌های شیرین به رنگ‌های طلایی و سفید است. یکی از نکاتی که در‌بارهٔ نگهداری از این گونه ذرت باید حتما درنظر گرفت، این است که، به هنگام انبار کردن، حتماً باید جدا از سایر گونه‌های ذرت قرار گیرد. در غیر این‌صورت با مشکلاتی مواجه‌ خواهیم بود.
Silver Queen و Stowell evergreen نیز از انواع دیگر گونهٔ شیرین است، که دارای دانه‌هایی سفید رنگ با مغز‌هایی کاملاً سفید است. مدت‌زمان رشد و پرورش این دو گونه طولانی است و بعد از برداشت، برای مدت زمان زیادی سالم باقی می‌ماند.
گونه‌تزیینی: این گونه کمتر مصرف خوراکی دارد. دانه‌های رنگی ذرت عموماً برای تزیین ظروف غذا مورد استفاده دارند.Carousel یکی از انواع زینتی ذرت است که بلندای آن به دو متر می‌رسد. هر بوتهٔ این ذرت چهار تا شش خوشهٔ تولید می‌کند. این خوشه‌ها حاوی دانه‌های رنگی (قرمز، سفید، زرد، صورتی و آبی‌) هستند. و به خاطر شیوه قرار گرفتن خوشه‌هایشان چرخ‌ و فلک نامیده‌ شده‌اند.
Rainbow نیز یکی دیگر از انواع زینتی ذرت است. این گیاه نیز دارای خوشه‌های رنگی متشکل از دانه‌هایی به رنگ قرمز، نارنجی و آبی است و ظاهری بسیار زیبا و درخشان دارد.
پزشکی
یک شرکت داروسازی در آمریکا گزارش داده است، که دانهٔ ذرت باعث کاهش احتمال سرطان، بیماری‌های قلبی و آسیب‌های دهان و دندان می‌شود. یکی از فرآورده‌های بسیار مفید ذرت، روغن آن است که عموماً کم‌کلسترول یا بدون‌کلسترول است و نسبت به روغن‌های اشباع نشده از نظر سلامت، ارجحیت دارد. «همچنین مصرف خارجی این روغن اثر درمانی قاطع در رفع اگزما، بیماری‌‌های جلدی اطفال و رفع نورودرمیت (Nevrodermite‌، نوعی بیماری جلدی همراه با خارش ) دارد.»۱
ادرار‌آور بودن یکی دیگر از خواصی است که این شرکت آمریکایی به تازگی در مورد ذرت کشف‌کرده است. این خاصیت در کاکل ذرت نهفته است. کاکل ذرت دارای اثر مدر و آرام‌کننده است. مصرف آن نه‌تنها مجاری ادرار را تحریک نمی‌نماید بلکه درد و «بعضی از ناراحتی‌های مربوطه را نیز تسکین می‌دهد. مصرف کاکل ذرت،‌ برای بیماران مبتلا به سنگ مثانه،‌ التهاب و ورم و درد مثانه، نفریت‌ها، بیماری‌های قلب و نقرس مفید، تشخیص داده شده است. کاکل ذرت از جمله مدرهایی است که حجم دفع ادرار روزانه را افزایش می‌دهد. و در رفع رسوبات ادراری نتایج بسیار خوبی دارد. اعم از اینکه این رسوبات شامل اورات‌ها و اسید اوریک و یا ترکیبات فسفاته باشد.»۲ امروزه بسیاری از مکزیکی‌ها برای درمان اسهال فرزندانشان از ذرت استفاده می‌کنند.

زیرنویس
۱. گیاهان دارویی،ج۴ ، ناشر: دانشگاه تهران، دکتر علی زرگری
۲. همان‌جا