پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا


خشونت‌ علیه‌ زنان‌ از نگاه‌ سیاستمداران‌ ایرانی‌: یاد جاهلیت‌ می‌افتم‌


بارها تصاویر خشن‌ جنگ‌ها را در فیلم‌ها دیده‌ایم‌ و می‌توانیم‌ براحتی‌ کلمه‌ «خشونت‌» را در آنها توصیف‌ کنیم‌، زیرا وجه‌ غالب‌ آن‌ خشونت‌ و کشتاری‌ است‌ که‌ انجام‌ شده‌ و قابل‌ رویت‌ است‌ اما آنگاه‌ که‌ نوبت‌ به‌ خشونت‌های‌ پنهان‌ می‌رسد توصیف‌ کلیات‌ رنگ‌ می‌بازد، زیرا باید به‌ تحقیق‌ و بررسی‌ پرداخت‌. «خشونت‌ علیه‌ زنان‌» از جمله‌ این‌ نوع‌ خشونت‌ها است‌.
از سوی‌ دیگر بررسی‌ مسائل‌ زنان‌ و خشونت‌ علیه‌ آنان‌ در بحث‌ سیاست‌های‌ کلان‌ جامعه‌ باید لحاظ‌ شود تا بتوان‌ آن‌ را در کشور نهادینه‌ کرد و این‌ سیاستمداران‌ هستند که‌ با تصمیم‌گیری‌ها و اعمال‌ نظرات‌ اولیه‌ خویش‌، می‌توانند بر بسیاری‌ از باورهای‌ پایه‌یی‌ و بنیادین‌ جامعه‌ تاؤیر بگذارند یا موجب‌ ویرانی‌ آن‌ شوند. به‌ همین‌ بهانه‌ به‌ سراغ‌ دو تن‌ از سیاسیون‌ رفتیم‌ و در مورد خشونت‌ علیه‌ زنان‌ و تبعات‌ این‌ مساله‌ با آنان‌ به‌ گفت‌وگو پرداختیم‌.
فاطمه‌ خاتمی‌ نماینده‌ پیشین‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌ و استاد دانشکده‌ علوم‌ پزشکی‌ دانشگاه‌ تهران‌ و حمیدرضا ترقی‌ دبیر دفتر سیاسی‌ حزب‌ موتلفه‌ اسلامی‌ و عضو شورای‌ هماهنگی‌ نیروهای‌ انقلاب‌ اسلامی‌ پاسخگوی‌ سوالات‌ ما در زمینه‌ «خشونت‌» و «زنان‌» هستند.
تعریف‌ شما از «خشونت‌ علیه‌ زنان‌» چیست‌؟
خاتمی‌: عدم‌ رعایت‌ عدالت‌ در توزیع‌ امکانات‌ و موقعیت‌های‌ اجتماعی‌، سیاسی‌، فرهنگی‌، اقتصادی‌ و... برای‌ زنان‌.
ترقی‌: اگر مفهوم‌ خشونت‌ علیه‌ زنان‌، عدم‌ رعایت‌ حقوق‌ انسانی‌ آنان‌ از نگاه‌ دین‌ و نظام‌ آفرینش‌ باشد، این‌ خشونت‌ در کشورهای‌ شرقی‌ کاملا مشهود است‌. اما در کشورهای‌ اسلامی‌ بحث‌ خشونت‌ علیه‌ زنان‌، صرفا در کشورهایی‌ که‌ مردسالاری‌ و تحجر نسبت‌ به‌ زن‌ وجود دارد دیده‌ می‌شود. به‌ عنوان‌ مثال‌ در برخی‌ از کشورهای‌ عربی‌، زن‌ را از حقوق‌ اجتماعی‌ خود محروم‌ می‌کنند، این‌ محدودیت‌ها که‌ بر زنان‌ تحمیل‌ می‌شود، از نظر اسلام‌ مردود و محکوم‌ است‌.
وضعیت‌ خشونت‌ علیه‌ زنان‌ را در ایران‌ چگونه‌ ارزیابی‌ می‌کنید؟
خاتمی‌: با توجهی‌ به‌ دیدگاه‌ مذهبی‌ که‌ در کشورما وجود دارد و نگرش‌های‌ مثبتی‌ که‌ دین‌ اسلام‌ به‌ این‌ قضیه‌ دارد، بیش‌ از آن‌ چیزی‌ که‌ در جامعه‌ کنونی‌ به‌ مسائل‌ زنان‌ توجه‌ می‌شود، باید التفات‌ شود. متاسفانه‌ هنوز جامعه‌ نتوانسته‌ است‌ از جایگاه‌ها و موقعیت‌هایی‌ که‌ زنان‌ می‌توانند داشته‌ باشند، استفاده‌ کند. اگر زنی‌ که‌ شایستگی‌هایی‌ دارد بخاطر جنسیت‌ از بعضی‌ حقوق‌ اجتماعی‌ محروم‌ شود، مورد خشونت‌ قرار گرفته‌ است‌ و این‌ مساله‌ می‌تواند باعث‌ آسیب‌ جدی‌ و روحی‌ برای‌ او شود. متاسفانه‌ آسیب‌های‌ روحی‌ مانند آسیب‌های‌ جسمی‌ قابل‌ رویت‌ نیست‌ و ظاهراً مسئولان‌ نیز نمی‌خواهند این‌ آسیب‌ها که‌ به‌ زنان‌ روا می‌شود را در جامعه‌ ببینند.
ترقی‌: خشونت‌ علیه‌ زنان‌ در ایران‌، به‌ نسبت‌ غرب‌ کم‌ است‌. ما به‌ نسبت‌ کشورهای‌ غربی‌، خشونت‌ علیه‌ زنان‌ نداریم‌ مگر در مسائل‌ اخلاقی‌ یا دیدگاه‌ محدود بعضی‌ مردان‌، اما اینکه‌ خشونت‌ علیه‌ زنان‌ در ایران‌ جلوه‌یی‌ اجتماعی‌ دارد، خیر این‌گونه‌ نیست‌.
زنان‌ چه‌ باید بکنند تا در جامعه‌ کمتر شاهد خشونت‌ علیه‌ خویش‌ باشند؟
خاتمی‌: نوع‌ آموزش‌های‌ فرهنگی‌ که‌ ما به‌ زنان‌ می‌دهیم‌، موثر است‌. وقتی‌ ما به‌ دختران‌ نیاموخته‌ایم‌ تا از حق‌ خود دفاع‌ کنند، بالطبع‌ در آینده‌، او نخواهد توانست‌ از حقوق‌ اجتماعی‌ خود دفاع‌ کند و این‌گونه‌ است‌ که‌ واکنش‌ «سکوت‌ در برابر ظلم‌» در جامعه‌ زنان‌ ریشه‌ می‌دواند.
ترقی‌: بهترین‌ راه‌ برای‌ احقاق‌ حقوق‌ زنان‌، این‌ است‌ که‌ گوهر وجودی‌ خویشتن‌ را براساس‌ فطرت‌ الهی‌ قبول‌ داشته‌ باشند. همچنین‌ تحت‌ تاثیر مکاتبی‌ همچون‌ فمنیسم‌ و جریاناتی‌ که‌ به‌ ظاهر دنبال‌ احقاق‌ حقوق‌ زنان‌ هستند ولی‌ در باطن‌ چیز دیگری‌ را دنبال‌ می‌کنند، نروند. زنان‌ باید تلاش‌ کنند تا جایگاه‌ خود را در تربیت‌ نسل‌ آینده‌ ارتقا دهند.
آیا در طول‌ دوران‌ زندگی‌ خود، با خشونت‌ علیه‌ زنان‌ مواجه‌ شده‌اید؟
خاتمی‌: بله‌، خشونت‌های‌ اجتماعی‌ در قالب‌ تبعیضات‌ اجتماعی‌ را بارها مشاهده‌ کردم‌. زنانی‌ بوده‌اند که‌ شایستگی‌ داشتند ولی‌ به‌ جهت‌ جنسیت‌ از دستیابی‌ به‌ مراحل‌ بالاتر بازمانده‌اند.
ترقی‌: بله‌. زمانی‌ که‌ در خراسان‌ بودم‌، یک‌ دختر اهل‌ سنت‌ می‌خواست‌ با یک‌ مرد شیعه‌ ازدواج‌ کند به‌ همین‌ دلیل‌ توسط‌ برادران‌ و پدرش‌ در زیرزمین‌ خانه‌ حبس‌ شده‌ و شکنجه‌ می‌شد. در نهایت‌ توانست‌ فرار کند و تحت‌ حمایت‌ قانون‌، با فرد مورد نظر ازدواج‌ کند.
هنگام‌ شنیدن‌ کلمه‌ «خشونت‌ زنان‌» ناخودآگاه‌ به‌ یاد چه‌ می‌افتید؟
خاتمی‌: به‌ یاد مرد سالاری‌، مظلوم‌ بودن‌ و فراموش‌ شدن‌ زنان‌ می‌افتم‌.
ترقی‌: خشونت‌ علیه‌ زنان‌ یک‌ رفتار مربوط‌ به‌ دوره‌ جاهلیت‌ و قبل‌ از اسلام‌ است‌ و بالطبع‌ آدمی‌ را به‌ یاد آن‌ دوران‌ می‌اندازد.

آرمین‌ سلیمانی‌
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید