حاشیه طلایی

منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس که بزرگ ترین منطقه ویژه اقتصادی تخصصی صنایع نفت، گاز و پتروشیمی جهان است، در سال ۱۳۷۷ به منظور بهره برداری از منابع نفت و گاز حوزه پارس جنوبی و انجام فعالیت های اقتصادی در زمینه نفت و گاز و پتروشیمی تأسیس شده است. ایجاد تسهیلات لازم در زمینه اجرای به موقع پروژه های مختلف نفت و گاز، فراهم کردن زمینه مناسب برای جذب مشارکت های داخلی و خارجی با هدف توسعه صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و دیگر صنایع وابسته و پایین دست، ایجاد اشتغال در منطقه و جذب نیروی کار ماهر و نیمه ماهر استان های همجوار با توجه به تأثیرات مثبت این امر در محرومیت زدایی و رشد و شکوفایی اقتصادی استان های بوشهر، فارس و هرمزگان از اهداف اصلی تأسیس منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به شمار می روند.
مزایای سرمایه گذاری
این منطقه با وجود منابع غنی گاز و استحصال ارزش افزوده قابل توجه، تا آینده های دور موقعیت مناسبی برای سرمایه گذاری به حساب می آید. همچنین از بندرگاه جامع منطقه می توان برای صدور انواع مایعات و جامدات (محصولات پتروشیمی و پایین دستی) و محصولات جانبی به خوبی استفاده نمود. این در حالی است که دسترسی سهل الوصولی به شبکه راه های کشور جهت صادرات به سرزمین اصلی و آسیای میانه وجود دارد. نزدیکی به پتانسیل های موجود بازرگانی، صنعتی و توریستی جزایر کیش و قشم و شهرستان های بوشهر، شیراز و بندر عباس و همجواری با خلیج فارس جهت صادرات محصولات به کشور های حاشیه این خلیج ، از دیگر مزایای سرمایه گذاری در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به شمار می آیند.
سایت ۱
منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس از شمال به ادامه سلسله جبال زاگرس، از جنوب به خلیج فارس، از غرب به روستای شیرینو و از شرق به روستای چاه مبارک محدود شده است. وسعت تقریبی منطقه ۱۴ هزار هکتار می باشد که با کسر اراضی آبرفتی و حریم های زیست محیطی، تقریباً ۱۰ هزار هکتار اراضی قابل ساخت و ساز وجود دارد. این منطقه در حاشیه شمالی خلیج فارس و در ۳۰۰ کیلومتری شرق بندر بوشهر و ۵۷۰ کیلومتری غرب بندرعباس واقع است. این منطقه همچنین حدود ۱۰۰ کیلومتر با حوزه گازی پارس جنوبی (دنباله حوزه گنبد شمالی قطر) فاصله دارد.
امکانات زیربنایی
دسترسی به آبراه های بین المللی، کشورهای جنوب خلیج فارس و خاور دور و دسترسی به شبکه شریانی داخلی و بین المللی، امکان ایجاد بازارهای مناسب بین المللی و داخلی را در این منطقه فراهم کرده است. علاوه بر فرودگاه موجود، در آینده ای نزدیک، فرودگاه بین المللی جدیدالاحداث خلیج فارس، بر امکانات حمل ونقل هوایی منطقه خواهد افزود. به موازات، مجتمع بندری پارس با سواحل عمیق و مناسب برای کشتیرانی ، در کنار اراضی خدماتی و انبارهای پشتیبانی، در این منطقه قرار گرفته است. ایجاد نیروگاه مستقل، کارخانه های آب شیرین کن و سایر تأسیسات پشتیبانی از جمله مرکز خدمات ستادی و گمرک در منطقه احداث شده است. از سوی دیگر، این منطقه با فاصله کم و دسترسی مناسب به مناطق توریستی و تفریحی داخل کشور، خود نیز از محیط زیست زیبا و بکری برخوردار است.
مجتمع بندری پارس
وسعت مجتمع بندر خدماتی پارس حدود ۱۵۰ هکتار، طول بازوی موج شکن غربی ۲۳۰۰ متر و طول بازوی موج شکن شرقی ۱۰۰۰ متر است که حوضچه این بندر با مساحت ۱۰۰ هکتار، توان پذیرش کشتی های تا ظرفیت ۸۰ هزار تن را دارد. ظرفیت اسمی این بندر ۱۰ میلیون تن در سال می باشد که قابلیت تخلیه و بارگیری حدود یک میلیون تن گوگرد به صورت گرانول، سه میلیون تن محصولات کانتینری و شش میلیون تن قطعات و ماشین آلات پالایشگاهی را داراست. همچنین این بندر شامل حداقل ۱۰ پست اسکله است که قابلیت پذیرش همزمان ۱۰ فروند کشتی را دارد و در بخش های تخصصی صدور گوگرد، تخلیه و بارگیری کانتینر و تخلیه و بارگیری کالاهای سنگین فعالیت می کند. عمق آبخور کشتی در مجاورت اسکله ها حداقل ۱۱ و حداکثر ۱۵ متر و طول اسکله در این بندر ۲۶۰۰ متر است. در حال حاضر ۵ پست اسکله در حال بهره برداری می باشند. گفتنی است، تاکنون تمامی تجهیزات پالایشگاه ها و صنایع پتروشیمی منطقه در همین بندر تخلیه و در سایت ها نصب گردیده است. از سوی دیگر، فاز اول بندر پتروشیمی با ۱۵ پست اسکله و قابلیت پذیرش کشتی های اختصاصی حمل محصولات پتروشیمی و گاز با ظرفیت ۸۰ هزار تن، در سال جاری افتتاح خواهد شد. ظرفیت اسمی این بندر ۳۰ میلیون تن در سال بوده که پیش بینی می شود تا ۲۶ میلیون تن محصولات پتروشیمی را به صورت مایع صادر نماید. عملیات اجرایی این بندر به جهت بهره برداری زمانی و با عنایت به راه اندازی طرح های پتروشیمی منطقه، طی سه فاز انجام خواهد شد که فاز سوم در سال ۱۳۸۵ به اتمام خواهد رسید.
پروژه های راه سازی
احداث جاده چهار بانده بندر طاهری - جم، تعریض جاده کشوری حدفاصل سه راهی جم - طاهری تا روستای پرک، احداث اتوبان ۴۲ کیلومتری جهت انتقال جاده موجود کشوری بوشهر- بندرعباس به خارج از منطقه ویژه و همچنین احداث اتوبان چهار بانده چغادک به کنگان و جاده های کنار گذر سایت شماره ۲ (تمبک) را می توان مهم ترین پروژه های راه سازی منطقه نامید. همچنین در مبادی ورودی زمینی و دریایی به منظور تسهیل در امور گمرکی واردات و صادرات، دو گمرک زمینی و دریایی پیش بینی شده است.
سایت شماره ۲
نظر به توسعه منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر مبنای استفاده بهینه و بهره مندی از قابلیت های موجود و آتی منطقه در جهت جذب سرمایه گذاری ها و مشارکت های داخلی و خارجی، فراهم کردن زمینه اشتغال و جذب نیروی کار، صادرات و ایجاد درآمد ارزی، شکوفایی اقتصادی استان بوشهر و استان های همجوار و در نهایت، محرومیت زدایی و بالا بردن سطح رفاه عمومی، اجتماعی و اقتصادی کشور، سایت ۲ منطقه ویژه پارس در حال احداث است. این منطقه در حاشیه شمالی خلیج فارس و در فاصله ۴۰ کیلومتری غرب منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس (سایت ۱) و ۲۶۰ کیلومتری شرق بندر بوشهر واقع است. فاصله این منطقه از حوزه گازی پارس جنوبی ۱۱۵ کیلومتر است. سایت ۲ که در جوار منطقه تمبک واقع است، از شمال به ادامه سلسله جبال زاگرس با رعایت حریم خطوط لوله گاز و جاده کمربندی بندرعباس - بندر بوشهر، از شرق به امتداد دره هنویز، از جنوب به کرانه های خلیج فارس و از غرب به حریم شرقی روستای میانلو محدود می گردد. وسعت تقریبی سایت ۲ بالغ بر ۲۱۰۰ هکتار است. دسترسی به آبراه های بین المللی، کشورهای جنوب خلیج فارس و خاور دور، دسترسی به شبکه شریانی شوسه داخلی و بین المللی، دسترسی و برخورداری از تسهیلات فرودگاهی، بندری، تأسیساتی و پشتیبانی سایت شماره ۱ منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، سواحل عمیق و مناسب برای کشتیرانی (بدون نیاز به موج شکن) و فاصله کم با مناطق توریستی و تفریحی جزیره کیش، قشم، شیراز و بوشهر، از مهم ترین ویژگی ها و امکانات سایت شماره ۲ هستند. در این میان، به منظور توسعه فازهای نفت و گاز در محدوده حوزه گازی پارس جنوبی، در نظر است چهار واحد LNG ، یک واحد DME و یک واحد GTL در منطقه سایت تمبک (سایت ۲) احداث گردد. بدیهی است، تأمین کاربری های خدماتی و رفاهی، پشتیبانی و تأسیساتی اعم از بندر خدماتی، مخازن و انبارها بر حسب نیازهای واحدهای صنعتی یاد شده، در برنامه طراحی سایت تمبک قرار خواهد گرفت.

منبع : ماهنامه اقتصاد ایران