‌‌ویژگی‌ها و روش‌های آزمون زرده خشک تخم‌مرغ

موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تنها سازمانی است در ایران كه بر طبق قانون میتواند استاندارد رسمی فرآورده‏ها را تعیین و تدوین و اجرای آنها را با كسب موافقت شورایعالی استاندارد اجباری اعلام نماید.
● وظایف و هدفهای موسسه عبارتست از:
(تعیین، تدوین و نشر استانداردهای ملی – انجام تحقیقات بمنظور تدوین استاندارد بالا بردن كیفیت كالاهای داخلی، كمك به بهبود روشهای تولید و افزایش كارائی صنایع در جهت خودكفائی كشور - ترویج استانداردهای ملی – نظارت بر اجرای استانداردهای اجباری – كنترل كیفی كالاهای صادراتی مشمول استانداردهای اجباری و جلوگیری از صدور كالاهای نامرغوب بمنظور فراهم نمودن امكانات رقابت با كالاهای مشابه خارجی و حفظ بازارهای بین المللی كنترل كیفی كالاهای وارداتی مشمول استاندارد اجباری بمنظور حمایت از مصرف كنندگان و تولیدكنندگان داخلی و جلوگیری از ورود كالاهای نامرغوب خارجی راهنمائی علمی و فنی تولیدكنندگان، توزیع كنندگان و مصرف كنندگان – مطالعه و تحقیق درباره روشهای تولید، نگهداری، بسته بندی و ترابری كالاهای مختلف – ترویج سیستم متریك و كالیبراسیون وسایل سنجش – آزمایش و تطبیق نمونه كالاها با استانداردهای مربوط، اعلام مشخصات و اظهارنظر مقایسه ای و صدور گواهینامه های لازم).
موسسه استاندارد از اعضاء سازمان بین المللی استاندارد میباشد و لذا در اجرای وظایف خود هم از آخرین پیشرفتهای علمی و فنی و صنعتی جهان استفاده مینماید و هم شرایط كلی و نیازمندیهای خاص كشور را مورد توجه قرار میدهد. اجرای استانداردهای ملی ایران بنفع تمام مردم و اقتصاد كشور است و باعث افزایش صادرات و فروش داخلی و تأمین ایمنی و بهداشت مصرف كنندگان و صرفه جوئی در وقت و هزینه‏ها و در نتیجه موجب افزایش درآمد ملی و رفاه عمومی و كاهش قیمتها میشود. استاندارد ویژگیها و روشهای آزمون زرده خشك تخم مرغ كه بوسیله كمیسیون فنی غذائی و كشاورزی تهیه و تدوین شده و در هفتاد و سومین كمیته ملی استاندارد فرآورده‏های غذائی و كشاورزی مورخ ۶۷/۶/۳۰ مورد تأیید قرار گرفته , اینك به استناد ماده یك قانون مواد الحاقی به قانون تأسیس مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب آذرماه ۱۳۴۹ به عنوان استاندارد رسمی ایران منتشر می‏گردد . برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم , استانداردهای ایران در مواقع لزوم مورد تجدید نظر قرار خواهند گرفت و هر گونه پیشنهاد كه برای اصلاح یا تكمیل این استانداردها برسد در هنگام تجدید نظر در كمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد . بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدید نظر آنها استفاده نمود . در تهیه و تدوین این استانداردها سعی شده است كه ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه حتی‏المقدور بین این استاندارد و استاندارد كشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود .
▪ لذا با بررسی امكانات و مهارتهای موجود و اجرای آزمایشهای لازم این استاندارد با استفاده از منابع زیر تهیه گردیده است :
۱) استاندارد شماره ۲۴۸۷ ایران " ویژگیهای پودر تخم مرغ "
۲) Autoralion standard – ۱۳۸۳ – ۱۹۷۴
Methods for the chemical examination of eggs and egg products
۳) Egg science and technology – second edition William J
Stadelman ۲ owen J cotterill AVI publishing company inc (۱۹۷۷)
۴) Officiol methods of analysis of the assooiation of official
Analytical ehemioto ۲ edition (۱۹۷۷)
۵) Revised draft standard for Certain hens egg products for use
in the food industry
United nations econemics and sacial caunail (۱۹۸۳) agri / WP
۱/GE ۸/R ۱۶
● ویژگی‏ها و روشهای آزمون زرده خشك تخم مرغ
۱) هدف
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگیها , بسته بندی , نشانه گذاری و نمونه برداری و روشهای آزمون زرده خشك تخم مرغ می‏باشد .
۲) دامنه كاربرد
این استاندارد در مورد زرده تخم مرغ خشك مورد مصرف در صنایع غذائی كاربرد۱ دارد .
۳) تعاریف
▪ زرده خشك تخم مرغ :
عبارتست از زرده جدا شده از پوسته و سفیده كه رطوبت موجود در آن كاهش یافته و دارای ویژگیهای مندرج در این استاندارد می‏باشد .
▪ رطوبت :
عبارتست از آب آزاد موجود در زرده تخم مرغ خشك شده كه طبق بند ۶ - ۲ این استاندارد تعیین می‏گردد .
▪ مواد جامد ۲:
عبارتست از كلیه موادی كه پس از خارج نمودن رطوبت موجود در زرده باقی می‏ماند .
▪ كل چربی :۳
عبارتست از لیپیدهای موجود در زرده تخم مرغ كه طبق بند ۶ - ۴ این استاندارد تعیین می‏گردد .
▪ اسید چرب :
عبارتست از اسیدهای آلی كربوكسیلیك زنجیری كه گروه كربوكسیل در انتهای زنجیره اصلی قرار گرفته باشد .
▪ اسید چرب آزاد :
عبارتست از اسیدهای چرب حاصل از هیدرولیز چربی‏ها كه طبق بند ۶ - ۵ این استاندارد تعیین می‏گردد .
۴) ویژگیها
▪ قابلیت تبدیل به زرده تخم مرغ مایع
زرده خشك تخم مرغ باید با افزودن آب به نسبت ( به نسبت وزنی ) یعنی یك قسمت پودر زرده تخم مرغ خشك و ۱/۲۵ قسمت آب ) به آسانی به زرده تخم مرغ مایع تبدیل گردد .
▪ رنگ :
رنگ زرده خشك تخم مرغ باید پس از بازسازی معادل رنگ طبیعی زرده تخم مرغ تازه باشد .
▪ بو و طعم :
زرده خشك تخم مرغ باید پس از باز سازی معادل رنگ طبیعی زرده تخم مرغ تازه باشد .
▪ بو و طعم :
زرده خشك تخم مرغ باید پس از باز سازی بو و طعم طبیعی مخصوص خود را داشته و عاری از هر گونه بو و طعم نا مطلوب و مشخص باشد .
▪ وضع ظاهری :
زرده خشك تخم مرغ باید كاملا یكنواخت و عاری از ذرات پوسته و سایر مواد خارجی باشد .
▪ زرده خشك تخم مرغ باید عاری از هر گونه ماده افزودنی باشد .
ویژگیهای شیمیایی زرده تخم مرغ
۵) بسته بندی و نشانه گذاری
▪ زرده خشك تخم مرغ باید در بسته‏هائی كه مشخصات زیر را دارا باشند بسته بندی شوند .
▪ جنس بسته‏ها پلاستیكی یا فلزی یا كاغذی باشد .
▪ لایه داخلی بسته‏ها كه در تماس با فرآورده می‏باشد اثر سوء روی آن نداشته و از نوع مواد مجاز برای مواد غذائی باشد .
▪ بسته‏ها باید غیر قابل نفوذ به رطوبت , هوا و نور باشند .
▪ بسته بندی حاوی زرده تخم مرغ خشك عاری از هوا باشد .
▪ روی بسته‏های حاوی این فرآورده مشخصات زیر بطور خوانا درج شده باشد .
- نوع محصول - زرده خشك تخم مرغ
- نام و نام تجارتی و آدرس تولید كننده
- شماره ساخت یا تاریخ تولید
- وزن خالص محتوی
- ذكر شرایط نگهداری
- تاریخ انقضای مصرف
۶) نمونه برداری
نمونه برداری از بسته‏های زرده خشك تخم مرغ طبق استاندارد ( نمونه برداری از فرآورده‏های كشاورزی بسته بندی شده كه مصرف غذائی دارند به شماره ۲۸۳۶ انجام شود .
۷) روشهای آزمون
▪ آماده كردن نمونه
نمونه‏هائی كه جهت آزمایش به آزمایشگاه تحویل می‏شود تا هنگام آزمایش در ظرف مناسب و كاملا در بسته در دمای كمتر از ۱۰ درجه سلسیوس نگاهدارید .
و در هنگام انجام آزمایش صبر كنید تا دمای نمونه به دمای معمولی آزمایشگاه برسد , سپس آنرا خوب مخلوط و یكنواخت كرده و از آن مقدار كافی برای آزمایش بردارید .۷ - ۲ ) تعیین رطوبت
رطوبت زرده خشك تخم مرغ طبق روش مندرج در استاندارد شماره ۲۴۸۷ ایران ( ویژگیهای پودر تخم مرغ ) تعیین گردد .
۷ - ۳ ) تعیین پروتئین
طبق روش مندرج در استاندارد شماره ۲۴۸۷ ایران ( ویژگیهای پودر تخم مرغ ) اندازه‏گیری را انجام دهید . و میزان ازت بدست آمده را در ضریب ۶/۶۲ ضرب نموده تا مقدار پروتئین زرده تخم مرغ بدست آید .
۷ - ۴ ) تعیین چربی
۷ - ۴ - ۱ ) اساس آزمایش , عبارتست از هضم نمونه مورد آزمایش بوسیله كلریدریك اسید و استخراج چربی آزاد شده از محلول اسید بوسیله دی اتیل اتر و اتر نفت و پس از آن تبخیر حلال و تعیین درصد چربی با توجه به وزن باقیمانده پس از تبخیر و توزین نمونه مورد آزمون
۷ - ۴ - ۲ ) مواد شیمیائی لازم
۷ - ۴ - ۲ - ۱ ) كلریدریك اسید غلیظ ۳۸ - ۳۶/۵ درصد
۷ - ۴ - ۲ - ۲ ) دی اتیل اتر عاری از پر اكسید۴
۷ - ۴ - ۲ - ۳ ) اتر نفت ۵- دارای نقطه جوش بین ۴۰ و ۷۰ درجه سلسیوس
۷ - ۴ - ۳ ) وسایل مورد نیاز
۷ - ۴ - ۳ - ۱ ) بالن موژونیر - ۶جنس بالن از بروسیلیكات۷ ( در شكل شماره یك مشخص شده است ) مخزن انتهای بالن دارای ظرفیت تقریبی ۲۶ میلیمتر باشد ( طبق شكل ) بلندی لوله ۱۸۰±۲ میلیمتر و قطر دهانه قسمت بالای لوله ۱۶±۱ میلیمتر است . بالن دارای سر سمباده‏ای به اندازه ۱۹/۲۶ باشد .
۷ - ۴ - ۳ - ۲ ) بالن ته صاف به ظرفیت ۱۲۵ میلیمتر ( طبق شكل این استاندارد )
۷ - ۴ - ۳ - ۳ ) حمام آب گرم الكتریكی دارای ترموستات و قابل كنترل برای حرارت‏های بین ۷۰ تا ۱۰۰ درجه سلسیوس
۷ - ۴ - ۳ - ۴ ) اتو الكتریكی دارای ترموستات و قابل كنترل در حرارت ۱۰۰±۱ درجه سلسیوس
۷ - ۴ - ۳ - ۵ ) ترازوی آزمایشگاهی با دقت ۱ میلی گرم
۷ - ۴ - ۴ ) روش كار
یك گرم از نمونه مورد آزمون را با دقت ۱ میلی گرم در بالن موژونیر توزین نمایید . بعد در حالی كه بالن موژونیر را بشدت تكان می‏دهید به آهستگی ۱۰ میلی لیتر كلریدریك اسید ۶ - ۴ - ۲ - ۱ به آن اضافه نمائید سپس ذرات چسبیده به اطراف بالن را با تقریبأ ۲ میلی لیتر آب شسته كه تا به مخلوط بالن اضافه شود .بالن فوق را با محتویات آن داخل حمام آب گرم (۶ - ۴ - ۳ - ۳) كه در حرارت ۷۰ درجه سلسیوس تنظیم شده است قرار داده بعد آنرا به جوش آورده و برای مدت ۳۰ دقیقه آنرا در حال جوش نگهدارید . و در این فاصله زمانی هر ۱۵ دقیقه یكبار به دقت بالن را تكان دهید . پس از ۳۰ دقیقه بالن را از حمام آب خارج نموده و به آن آب اضافه نموده بطوری كه تقریبأ مخزن انتهای لوله پر شود و بعد آنرا تا دمای اطاق سرد نمائید .پس از آن ۲۵ میلی لیتر دی اتیل اتر (۶ - ۴ - ۲ - ۲) به محتوی بالن اضافه نموده و با آن مخلوط نمائید , بعد ۲۵ میلی لیتر اتر نفت (۶ - ۴ - ۲ - ۳) به محتوی بالن اضافه نمائید و با آن مخلوط كنید . بگذارید برای مدتی به حال خود بماند تا اینكه لایه حلال صاف و زلال شود . بعد تا حدی كه ممكن است محلول چربی در اتر را از محتویات داخل بالن خارج نموده و داخل بالن ته صاف (۶ - ۴ - ۳ - ۲) محتوی گلوله‏های شیشه‏ای یا چینی ( برای جلوگیری از پرش مایع در موقع جوشیدن ) كه قبلا در اتو ۱۰۰ درجه خشك و با دقت یك میلی گرم توزین شده است بریزید .
مجددا چربی محتویات داخل بالن موژونیر را دوبار و هر بار با ۱۵ میلی لیتر اتر ( مخلوط دو اتر ) استخراج نمائید . بعد از اضافه نمودن اتر ۴ بار آنرا به شدت تكان داده و بعد به حال خود بگذارید تا لایه اتر صاف و زلال شود و مانند دفعه اول لایه اتر محتوی چربی را از محتوی داخل بالن جدا نموده و وارد بالن ته صاف (۶ - ۴ - ۳ - ۲) نمائید . حال بالن ته صاف محتوی محلول چربی در اتر را در داخل آب گرم كه در حال جوش است قرار داده و به آهستگی اتر آنرا تبخیر نمائید . پس از آن بالن محتوی چربی را داخل اتو ۱۰۰ درجه قرار داده تا خشك شده و به وزن ثابت برسد ( احتمالا ۹۰ دقیقه طول می‏كشد ) بعد بگذارید بالن تا دمای محیط سرد شود . آزمایش شاهد را با همان مواد شیمیائی ولی به جای نمونه مورد آزمون آب بكار برده و عینأ مطابق شرح فوق انجام دهید . سپس از روی وزن نمونه مورد آزمایش , وزن چربی را پس زا تصحیح با شاهد از فرمول زیر به گرم بدست آورید . گرم درصد چربی كه در این رابطه m۰= وزن نمونه مورد آزمون به گرم m۱= وزن چربی نمونه مورد آزمون پس از تصحیح با شاهد به گرم
۷ - ۴ - ۵ ) قابلیت تكرار
اختلاف مابین نتایج حاصل از دو آزمایش انجام شده بطور همزمان و یا انجام گرفته بطور پی در پی و سریع بوسیله یك آزمایش كننده و روی یك نمونه مورد آزمون نباید از ۰/۳ گرم چربی برای ۱۰۰ گرم از نمونه بیشتر باشد .
۷ - ۵ ) تعیین اسیدهای چرب آزاد -
طبق روش مندرج در استاندارد ویژگیهای پودر تخم مرغ استاندارد شماره ۲۴۸۷ ایران انجام دهید .
۷ - ۶ ) تعیین PH
۷ - ۶ - ۱ ) دستگاه و مواد شیمیائی مورد نیاز
۷ - ۶ - ۱ - ۱ ) محلول بافر
۷ - ۶ - ۱ - ۲ ) PH متر با الكترودهای شیشه‏ای و مجهز به دستگاه تنظیم دما
۷ - ۶ - ۱ - ۳ ) بشرهای ۱۰۰ میلی لیتری
۷ - ۶ - ۲ ) دستور كار
۲۵ گرم از نمونه مورد آزمون را داخل بشر مدرج ۱۰۰ میلی لیتری بریزید سپس به آهستگی مقدار كافی آب مقطر تازه جوشیده شده به آن اضافه نموده تا به صورت خمیر نرمی درآید . خمیر حاصل را كاملا مخلوط نموده و سپس به آن آنقدر آب مقطر تازه جوشیده شده اضافه كنید تا به علامت ۱۰۰ بشر برسد . آنگاه خوب مخلوط نموده و بگذارید برای مدت ۱۵ دقیقه در محلی با دمای ۱۸ درجه سلسیوس بماند و پس از آن به ترتیب زیر PH آنرا تعیین كنید . قبلا PH متر را طبق دستورالعمل مربوط به دستگاه تنظیم نموده و سپس ۸۰ میلی لیتر مخلوط فوق را كه دارای دمائی برابر ۱۸ درجه سلسیوس است داخل بشر ۱۰۰ میلی لیتری بریزید . سپس الكترودها را كه با آب مقطر شسته شده است داخل مخلوط فرو برده و مخلوط داخل بشر را برای مدت ۳۰ ثانیه به آرامی بهم بزنید و پس از آن PH مخلوط را از روی دستگاه PH متر بخوانید .
۷ - ۷ ) تعیین قندهای احیأ كننده -
۷ - ۷ - ۱ ) اساس آزمایش - عبارتست از جدا كردن مواد پروتئینی نمونه مورد آزمون و افزودن محلول قلیائی تارتارات مس برای اكسیده كردن مواد احیأ كننده موجود در آن و سپس تعیین مقدار اكسید مس حاصله بطریق تیتراسیون یدومتری و محاسبه مقدار قندهای احیأ كننده با توجه به حجم معرف مصرفی در تیتراسیون این روش برای نمونه هائی كه مواد احیأ كننده آنها تا ۰/۵ درصد برحسب گلوكز باشد مناسب است .
۷ - ۷ - ۲ ) مواد شیمیائی لازم
۷ - ۷ - ۲ - ۱ ) محلول ۱۰ درصد ( وزن به حجم ) سولفات مس (CuSo۴ , ۵H۲O)
۷ - ۷ - ۲ - ۲ ) محلول گلوكز ذخیره - ۶۲۵ میلی گرم گلوكز بدون آب را در آب مقطر حل كرده و تا حجم یك لیتر رقیق نمائید .
۷ - ۷ - ۲ - ۳ ) محلول استاندارد گلوكز - ۱۰ میلی لیتر از محلول گلوكز ذخیره را در بالن ۱۰۰ میلی لیتری ریخته و با آب مقطر به حجم برسانید . ( یك میلی لیتر از این محلول شامل %۶۲۵ میلی گرم گلوكز است .)
۷ - ۷ - ۲ - ۴ ) شناساگر - شناساگری كه برای تشخیص پایان تیتراسیون یدومتری مناسب باشد .
۷ - ۷ - ۲ - ۵ ) محلول یدات پتاسیم یك نرمال - ۳۵/۶۷ گرم یدات خالص كه قبلا برای مدت یك ساعت در اتو و ۱۰۵ درجه سلسیوس خشك شده باشد در آب مقطر حل نمائید و بعد با آب مقطر تا حجم ۱۰۰ میلی لیتر آنرا رقیق كنید .
۷ - ۷ - ۲ - ۶ ) محلول یدات پتاسیم %۱ نرمال - با رقیق كردن محلول یك نرمال یدات پتاسیم با آب مقطر به نسبت لازم محلول %۱ نرمال تهیه كنید .
۷ - ۷ - ۲ - ۷ ) محلول یدور پتاسیم - محلول ۲/۵ درصد وزن به حجم یدور پتاسیم در آب مقطر كه تازه تهیه شده باشد .
۷ - ۷ - ۲ - ۸ ) محلول رسوب دهنده پروتئین :
الف ) محلول هیدروكسید باریم - ۴۷/۳ گرم هیدروكسید باریم با ۸ مولكول آب را در یك لیتر آب حل نموده و بعد آنرا صاف كنید .ب ) محلول سولفات روی ۵ درصد وزن به حجم - ۵۰ گرم سولفات روی با ۷ مولكول آب را در یك لیتر آب حل كنید . غلظت محلول‏های هیدروكسید باریم و سولفات روی باید طوری تنظیم شود كه حجم‏های مساوی از آنها كه دارای اكی والان شیمیائی برابر باشند . برای این كار ۱۰ میلی لیتر از محلول سولفات روی را داخل ارلن ریخته و با تقریبأ ۱۰۰ میلی لیتر آب رقیق نمائید . سپس با استفاده از شناساگر فنل فتالئین با محلول هیدروكسید باریم آنرا تیتر كنید . حتم عمل موقعی است كه رنگ گلی ظاهر شده و برای مدت یك دقیقه پایدار بماند . حال با توجه به نتیجه حاصل از تیتراسیون محلولی كه غلیظتر است با آب مقطر آنقدر رقیق كنید كه حجم‏های مساوی از این دو محلول دارای اكی والان شیمیائی برابر باشد . محلول‏ها باید لااقل ماهی یكبار كنترل شوند .
۷ - ۷ - ۲ - ۹ ) محلول یكدهم نرمال تیوسولفات سدیم - ۲۵/۲ گرم تیو سولفات سدیم با ۵ مولكول آب را در آب حل كرده و ۰/۸ میلی لیتر كلروفرم به آن اضافه نموده و با آب مقطر تازه جوشیده شده تا حجم یك لیتر رقیق نمائید .
۷ - ۷ - ۲ - ۱۰ ) محلول ۰/۰۰۵ نرمال تیو سولفات سدیم - با رقیق نمودن محلول یكدهم نرمال تیو سولفات سدیم فوق‏الذكر با آب مقطر و به نسبت لازم , محلول ۰/۰۰۵ نرمال تهیه كنید . برای تعیین نرمالیته این محلول ۲/۵ میلی لیتر محلول یدور پتاسیم و یك میلی لیتر محلول سولفوریك اسید ۲ نرمال را دقیقأ به ۱۰ میلی لیتر محلول ۰/۰۱ نرمال یدات پتاسیم اضافه نموده و فورا با محلول ۰/۰۰۵ نرمال تیوسولفات سدیم با استفاده از معرف یدومتری تا ختم عمل , تیتر كنید . و حال طبق فرمول زیر نرمالیته دقیق محلول تیو سولفات سدیم ۰/۰۰۵ نرمال را تعیین كنید .
نرمالیته محلول تیو سولفات سدیم
۷ - ۷ - ۲ - ۱۱ ) محلول هیدروكسید سدیم نرمال
۷ - ۷ - ۲ - ۱۲ ) محلول سوموژی - ۲۸ گرم دی سدیم اورتو فسفات بی آب و ۴۰ گرم تارتارات مضاعف هیدروكسید سدیم و پتاسیم به آن اضافه نمائید و در حالی كه بهم می‏زنید , ۸۰ میلی لیتر محلول ۱۰ درصد سولفات مس با ۵ مولكول آب به آن اضافه كنید . سپس ۱۸۰ گرم سولفات سدیم بی آب به آن افزوده و بعد بوسیله پی پت ۱۰ میلی لیتر محلول یك نرمال یدات پتاسیم به آن اضافه كنید و بعد از اینكه املاح حل شدند حجم محلول را با آب مقطر به یك لیتر رسانده و بگذارید تقریبأ ۴۸ ساعت بماند . پس از این مدت محلول زلال رو را وارد ظرف دیگری نموده و بقیه را صاف نموده و صاف شده را وارد همان ظرف محتوی قسمت اول محلول نمائید .
۷ - ۷ - ۲ - ۱۳ ) محلول سولفوریك اسید ۲ نرمال
۷ - ۷ - ۳ ) وسایل مورد نیاز
۷ - ۷ - ۳ - ۱ ) ترازوی آزمایشگاهی با دقت ۱ میلی گرم
۷ - ۷ - ۳ - ۲ ) وسایل عمومی آزمایشگاهی مانند بشر - پی پت و غیره
۷ - ۷ - ۴ ) روش كار
۷ - ۷ - ۴ - ۱ ) ۲/۵ گرم از پودر خشك زرده تخم مرغ را با دقت یك میلی گرم داخل ارلن دردار ۵۰ میلی لیتری توزین نمائید . سپس ۲۵ میلی لیتر آب به آن اضافه نموده و در فواصل زمانی آنرا تكان دهید تا پودر زرده تخم مرغ بطور مطلوب در آب پراكنده شود . در طی این عملیات نباید شرایط مناسبی برای رشد میكرو ارگانیسم‏ها فراهم شود . این عملیات باید در حداقل زمان انجام شود . اگر پراكندگی نمونه مورد آزمون در آب خوب نبود . مخلوط را برای یك شب در محلی كه دمای آن از ۵ درجه سلسیوس تجاوز نكند قرار داده تا خیس بخورد و بعد آنرا هم زده تا یكنواخت گردد . ۱۰ میلی لیتر هیدروكسید باریم به آن اضافه كنید و برای ۳۰ ثانیه آنرا تكان دهید . بعد ۱۰ میلی لیتر محلول سولفات روی به آن اضافه كنید و برای یك دقیقه تكان دهید . پس از آن حجم مخلوط را روی ۵۰ میلی لیتر تنظیم كرده و بعد آنرا صاف یا سانتریفوژ كنید . سپس ۵ میلی لیتر از محلول صاف شده و ۵ میلی لیتر از محلول سوموژی را به توسط پی پت كشیده و به لوله آزمایش ۱۵۰ * ۲۵ میلیمتر منتقل كنید . سرپوش مناسبی بطور آزاد روی لوله آزمایش قرار داده و آنرا داخل حمام آب جوش قرار دهید و درست برای ۱۵ دقیقه محلول را حرارت دهید . پس از آن مخلوط را بوسیله جریان آب سرد تا دمای محیط سرد كنید و بوسیله پی پت ۴ میلی لیتر محلول یدور پتاسیم از دیواره لوله آزمایش به مخلوط اضافه نمائید بدون اینكه محلول بهم بخورد و سریعأ ۳ میلی لیتر سولفوریك اسید ۲ نرمال بوسیله مزور به آن اضافه كرده و بطور همزمان هم بزنید . لازم است سولفوریك اسید به صورت قطره قطره اضافه شود نه به صورت جریان و هم زمان با اضافه كردن آن , مخلوط بهم زده شده تا كلیه محتویات لوله یكباره اسیدی شود . صبر كنید رسوب حل شود و محلول را با محلول استاندارد شده تیوسولفات سدیم ۰/۰۰۵ نرمال تیتر كنید . نزدیك به پایان عمل , معرف یدو متری به آن اضافه كرده و در مدت ۳۰ ثانیه تیتراسیون را كامل كنید .
۷ - ۷ - ۴ - ۲ ) آزمایش شاهد - همانند آزمایش فوق انجام می‏شود فقط به جای نمونه , ۲۵ میلی لیتر آب بكار برید .
۷ - ۷ - ۴ - ۳ ) منحنی استاندارد - چند قسمت از محلول استاندارد گلوكز به حجم‏های صفر , ۲, ۴, ۸, ۱۶, ۲۰ میلی لیتر برداشته و هر قسمت را داخل یك استوانه مدرج ریخته و با آب به حجم ۳۰ میلی لیتر برسانید و طبق آزمایش فوق‏الذكر میزان تیو سولفات سدیم ۰/۰۰۵ نرمال را كه برای تیتر نمودن هر یك از قسمت‏های لازم است تعیین كنید . واضح است كه در این آزمایش‏ها نیازی به افزودن محلول هیدروكسید باریم و سولفات روی جهت حذف مواد پروتئینی نیست . حال حجم محلول تیوسولفات سدیم مصرفی برای آزمایشی كه میزان گلوكز آن صفر بوده است از حجم‏های محلول تیوسولفات سدیم مصرفی برای قسمتهای دیگر كم كنید . و با توجه به مقدار گلوكز هر یك از قسمتها و حجم محلول تیوسولفات مصرف شده برای هر یك از قسمتها منحنی استاندارد رسم كنید .
۷ - ۷ - ۴ - ۴ ) محاسبه مقدار گلوكز
ابتدا حجم محلول تیوسولفات سدیم مصرفی برای شاهد را از حجم تیوسولفات مصرفی برای آزمونه كسر نمائید . بعد با توجه به این حجم تصحیح شده و با استفاده از منحنی استاندارد , مقدار گلوكز موجود در نمونه را به دست آورید و پس از آن با توجه به وزن نمونه و میزان احیأ كننده , درصد وزنی مواد احیأ كننده موجود در نمونه را برحسب گلوكز از رابطه زیر بدست آورید .
درصد مواد احیأ كننده نمونه برحسب گلوكز
۷ - ۸ ) تعیین خاكستر
ابتدا یك بوته پلاتینی یا چینی را انتخاب و به مدت نیم ساعت در كوره‏ای با دمای ۵۵۰ درجه سلسیوس حرارت داده و در دسیكاتور قرار دهید تا سرد شده و سپس آن را وزن كنید(A). حدود ۳ الی ۵ گرم از نمونه را به آن منتقل كرده و ظرف را همراه با نمونه توزین و وزن نمونه را دقیقأ بدست آورید . ظرف محتوی نمونه را در زیر هود بسوزانید تا به صورت زغال و بدون دود درآید . ظرف محتوی نمونه را در زیر هود بسوزانید تا به صورت زغال و بدون دود درآید . پس از آن ظرف محتوی نمونه را در كوره ۵۵۰ درجه سلسیوس برای دو ساعت قرار دهید تا باقیمانده‏ای با رنگ خاكستری روشن بدست آید . بوته را از كوره خارج نموده در دسیكاتور قرار دهید تا سرد شود و بعد وزن كنید (.B) مقدار درصد خاكستر موجود در نمونه زرده خشك تخم مرغ را از رابطه زیر بدست آورید .
درصد خاكستر
A= وزن بوته پلاتینی
B+ وزن بوته + وزن نمونه باقیمانده در آن بعد از خاكستر شدن
۱) این استاندارد شامل پودر زرده تخم مرغ خشك حاوی ساكارز نمی‏گردد .
۲) Total Solids
۳) Total fat
۴) برای آزمایش پراكسید ۱۰۰ میلی لیتر دی اتیل اتر را داخل مزرور كوچك در سمباده‏ای كه قبلا با دی اتیل اتر شسته شده است ریخته و یك میلی لیتر محلول تازه تهیه شده كلرور پتاسیم به آن اضافه كنید . بعد در آنرا بسته و تكان دهید . بگذارید برای یك دقیقه بماند . پس از این مدت نباید رنگ زردی در لایه اتری مشاهده گردد . اگر رنگ زرد در لایه اتری مشاهده شد دی اتیل اتر دارای پراكسید است
۵) Petrolium ether
۶) Mojonior flask
۷) Borosilicate

ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN
Institute of Standards and Industrial Research of Iran
ISIRI NUMBER
۲۹۶۴
Specification and test methods for egg yolk powder
۲nd Edition
موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران

منبع : موسسه مرغداری ایران