اهمیت آب در صنعت مرغداری

آب آشامیدنی از فاکتورهای مغذی و حیاتی است که برای رشد مطلوب و کنترل حرارت بدن، ضرورت داشته و باید همیشه در دسترس باشد. آب یکی از مواد متشکله تمام سلولها و بافت های حیوان می باشد و محیطی است برای انجام تمام فرآیندهای بدن ، وجود آب برای فرآیندهای هضمی تأکیدا" لازم می باشد. بعلاوه آب به عنوان یکی از اجزاء ترکیبات خون ، مواد غذایی را از یک قسمت بدن به قسمت دیگر انتقال می دهد. آب در تنظیم درجه حرارت بدن نقش مهمی را بعهده دارد.
اهمیت آب به حدی است که حیوانی که از آن محروم شده باشد سریع تر از حیوانی که از تمام مواد غذایی دیگر محروم شده باشد می میرد. آب حداقل ۵۵ درصد وزن زنده مرغ و ۶۵ درصد وزن تخم مرغ و حدود ۸۵ درصد وزن بدن یک جوجه تازه متولد شده را تشکیل می دهد. مقدارمصرف آب تحت تأثیر دمای محیط و فاکتورهای دیگر متغیراست.
در تمام اوقات ترجیح داده می شود که آب شیرین فراوان و تمیز و خنک در دسترس مرغ باشد. در صورتیکه مرغها نتوانند تمام آب مورد احتیاج خود را بدست آورند ، آنها به همان نسبت خوراک کمتری مصرف می کنند.متوسط مصرف آب ۲ تا ۳ برابرمصرف خوراک می باشد.
توجه داشته باشید که تأمین آب به مقدار کافی برای ابقاء مصرف خوراک بطور طبیعی لازم می باشد. پرریزیهای جزئی در مرغهای تخمگذار غالبا" ممکن است نشانه آن باشد که مرغ بعضی اوقات نتوانسته است مقدار آب کافی مورد احتیاج خود را برای مدت کوتاهی بدست آورد( یک تا دو روز). آب باید عاری از باکتریهای مضر، مواد جامد و یا شناور اضافی باشد. مواد محلول در آب ممکن است اضافی بوده و ضرورت تغییر فرمول خوراک را باعث گردند. در صورتیکه نمک محلول ( کلرورسدیم ) محتوی آب زیاد باشد ضرورت دارد که در تنظیم کردن بقیه مواد جیره غذایی ، میزان نمک آب مورد توجه قرارگیرد.
وجود نمک زیاد سبب Flushing ( آبکی شدن فضولات ) می گردد که باعث مرطوب شدن بستر می گردد.درمواردی که آب محتوی نیترات یا نیتریت زیاد باشد وضعیت شدیدتری بوجود می آید. در پاره ای از مناطق کشور، آب های سطحی و چاههای کم عمق ممکن است محتوی مقادیر خطرناک نیترات ها و نیتریت ها باشند. مقدار ۱۰ قسمت در میلیون (PPM) به عنوان ماکزیمم حد مجاز مقدار ازت نیترات برای مصرف انسان درنظرگرفته شده است . مقادیر زیاد ازت نیتراتی سمی بوده و مقادیر کمتر باعث اختلال در جذب ویتامین A و مواد غذایی دیگر می گردد.توجه فرمایید آب آشامیدنی که حاوی ۵۰ قسمت در میلیون و یا بیشترازت نیتراتی باشد هیچگاه نباید مورد مصرف طیور قرار گیرد. در جهت بهداشتی نگهداشتن آبخوریها هر روز آنها را تمیز نمایید تا از رشد کپک در آنها جلوگیری گردد. در ذیل مشخصات آب استاندارد قابل قبول ذکر گردیده است .
باکتری درحد قابل قبول
PH ۶ تا ۸
فلوراید ۲/۱ PPM
نیتریت ۴/۰ قسمت در میلیون
نیترات حداکثر ۴۵ قسمت در میلیون (PPM)
سولفات ۲۵۰ قسمت در میلیون
آهن ۳/۰ قسمت در میلیون
سختی کل ۱۸۰ قسمت در میلیون
T.D.S ماکزیمم ۱۵۰۰ قسمت در میلیون

نشریه علمی هشتگرد، شماره ۱ ، تابستان ۱۳۸۴
دکتر سید مهدی تهامی

منبع : موسسه مرغداری ایران