مدیریت پرورش جوجه‌ها گوشتی در شهرستان رشت

دیوارها و کف سالن را ابتدا باید با آب فشار قوی و مواد شوینده و سپس با مواد ضد عفونی و با استفاده از فرمالدئید و یا مخلوط فرمالین و پرمنگنات پتاسیم گاز دادن را انجام داد. بعد از گاز دادن باید در کف سالن بستر پهن کرد، بهترین ماده برای بستر تراشه بخاری می باشد. قبل از ورود جوجه دانخوری ها و آبخوری هایی که قبلا" ضد عفونی شده اند را خوب شسته و داخل سالن قرار می دهند. در تابستان آب نسبتا" خنک و در زمستان آب نسبتا" ولرم در اختیار جوجه ها گذاشته می شود. چند ساعت قبل از رسیدن جوجه آبخوری ها را پر از آب نموده و به نسبت ده در هزار شکر اضافه می کنیم . پس از مصرف آب ، در دانخوری هایی که قبلا" در سالن گذاشته اند، آرد ذرت الک شده می ریزند. ۴۸ ساعت اولیه از آرد ذرت الک شده استفاده می شود. درجه حرارت مطلوب در هفته اول ۳۰ تا C º ۳۲ است و در تمامی سالن باید یکنواخت باشد، سپس هر هفته دو درجه کسر می کنند تا به C º ۲۰ برسد سپس تا زمان عرضه به بازار ثابت نگهداری می شود، در آب و هوای گرم روش ساده جهت خنک کردن سالن ، اسپری کردن آب یا در ساعت حدود ۱۲ ظهر روی بستر آب پاشیدن است یا افزودن یخ به مخزن اصلی و یا اضافه نمودن ویتامین C به نسبت ۱۵۰ گرم در تن به غذا. به اندازه ظرفیت سالن جوجه می ریزیم. میزان تهویه سالن باید بر حسب نیازگله و شرایط آب و هوایی تغییر داده شود.
در فصل تابستان تهویه شدیدتر صورت می گیرد تا میزان گرد و غبار کاهش یابد و عوامل عفونی دفع شوند. در هفته های اول احتیاج به روشن کردن هواکش نیست بلکه با باز کردن پنجره ها یا سوراخ های سقفی تهویه صورت می گیرد. وقتی که سن جوجه بالا می رود همزمان با بازکردن هواکش ها ، پنجره ها نیز باز می شوند و در موقع روشن کردن هواکش ها پنجره های کنار هواکش یا پنجره هایی که روی دیواری که هواکش نصب است ، باید بسته باشد و پنجره های دیوار روبرو باید باز باشد. حداکثر برای هر ۵۰ قطعه جوجه یک آبخوری در نظر گرفته و آبخوری های مخزنی را تا روز ۱۴ نگه می داریم تا جوجه ها بتوانند به طور کامل از آبخوری های اتوماتیک آب بخورند. ارتفاع آبخوری ها باید بین ارتفاع پشت جوجه و چشم آنها باشد. در ۱۰- ۷ روز اول دانخوری ها به صورت سینی است که برای هر ۵۰ قطعه جوجه یک عدد در نظر می گیرند. به تدریج که جوجه ها بزرگتر شدند برای هر ۵۰ قطعه یک دانخوری ناودانی یک متری و بعد برای هر ۵۰ تا ۷۵ قطعه یک دانخوری آویزی یا سطلی دو متری استفاده می کنیم .
در روز اول سینی دانخوری را پر از دان می کنیم ولی بعد از آن بیش از نصف سینی را پر نمی کنیم . هیچگاه دانخوری های ناودنی را بیش از ½ آن پر نمی کنیم . از نگهداری لاشه ها در محیط مرغداری جلوگیری می کنیم . آن را فورا" دفن کرده و یا در کوره لاشه سوز می سوزانیم . در انبار دان از ایجاد رطوبت در کف دیوارها و فواصل بین دانه های مختلف جلوگیری می کنیم و در صورتی که رطوبت داشته باشد به هر نحوی آنها را خشک می کنیم. از ورود اشخاص متفرقه به داخل مرغداری بخصوص سالن ها جلوگیری می کنیم. همیشه سعی کنیم از کارخانه های شناخته شده جوجه هایی دارای کیفیت خوب تهیه کنیم . روزها و شب ها به سالن ها سر زده و وضع گرما، روشنایی ، مصرف دان و آب و وضعیت جوجه ها را بررسی می کنیم. بهتر است در روز دوم یا سوم یک آنتی بیوتیک قوی مانند فلوموکوئین به نسبت ۱ در ۱۰۰۰ به مدت ۶ روز داده شود. چون این دارو موجب تغییر طعم آب می شود به آب شکر اضافه می شود تا جوجه ها تمایل به آب پیدا کنند. پس از قطع فلوموکوئین مولتی ویتامین و یا ویتامین AD۳E به نسبت نیم در هزار در آب خوراکی به مدت ۲ روز داده می شود. این روش ویتامین دادن همیشه یک روز پس از واکسیناسیون با دز فوق مورد استفاده قرار گیرد. بعدا" نیز هر ۱۰ روز یکبار ۱ روز تکرار می شود. در روز ۱۹ به مدت ۵ روز تایلوزین ( هر پاکت یا قوطی در ۲۰۰ لیتر آب) داده می شود. با این توضیح که دارو باید مثل نمک روی آب پاشیده شود. سپس آن را به حال خود می گذاریم تا به تدریج حل گردد. پس از مصرف آن نیز مولتی ویتامین ، ویتامین AD۳E به نسبت نیم در هزار در آب خوراکی به مدت یک روز داده می شود.
سپس تا ۳۵ روزگی صبر می کنیم اگر وضع عادی بود و بیماری خاصی وجود نداشت در این سن فورازولیدون F به نسبت ۳۵۰ گرم درتن به مدت ۴ روز و ۲۰۰ گرم در تن ۴ روز و ۱۰۰ گرم در تن ۴ روز به جوجه ها می دهیم. البته فورازولیدون باید خیلی خوب با دان مخلوط گردد. به عنوان پیشگیری از کوکسیدیوز به دان به نسبت نیم در هزار کوکسیدیواستات اضافه می نماییم و یک هفته قبل از کشتار جوجه ها آنها را از دان قطع می کنیم. در اکثر جاها از جیره هایی که به صورت پلت هستند استفاده کنیم. جهت انجام واکسیناسیون برای گرفتن نتیجه بهتر تیتر ایمنیت مادری را می سنجیم. برای نیوکاسل آزمایش HI و برای گامبورو آزمایش الایزا انجام می دهیم. بعد از بدست آوردن تیتر ایمنیت مادری واکسیناسیون را انجام می دهیم. ضمنا" از نظر MG و MS آزمایش می شوند تا در صورت وجود بیماری معالجه صورت گیرد و اقدامات لازم به عمل آید، بهتر است مرغ ها را در شب که تحرک کمتری دارند جمع آوری و بارگیری نمود، هواکش ها را برای خارج کردن گرد و غبار روشن کرد، وسایل قابل حمل و نقل را از سر راه برداشت و در هنگام گرفتن جوجه ها از نور آبی استفاده کرد.
دکتر فرزاد گلبرگ
استاد راهنما: الکساندر آواک. اساتید مشاور: عادل فیضی، یوسف دوستدار. پایان نامه ( دکترای عمومی ) ، ۹۶ص ، ۱۰ م ، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، دانشکده دامپزشکی ، ۱۳۷۷.

منبع : موسسه مرغداری ایران