جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

نکاتی چند در زمینه کاهش اشتها در کودکان


نکاتی چند در زمینه کاهش اشتها در کودکان
● عامل اصلی کاهش اشتها در کودکان :
- ابتلا به بیماریهای عفونی و انگلی ( خصوصاً دستگاه گوارش و تنفس )‌
- رژیم غذایی یکنواخت و فقدان مواد مغذی که بر اشتها اثر دارند ( مثل روی ، آهن )
- سوء تغذیه
- غصه ، حسادت و اضطراب در کودکان
- زخمهای دهانی ( مثلاً‌ به علت دندان در آوردن )‌
● علل امتناع کودک از خوردن غذاهای جامد در دوران نغذیه تکمیلی و نحوه مقابل والدین با آنها :
کودک ممکن است بیمار باشد یا کودک در اثر ابتلا به بیماریهای عفونی ، انگلی ،‌زخم در دهان یا سوزش گلو ، اشتهای خود را به غذا از دست می دهد . در این صورت کودک را باید جهت معالجه نزد پزشک برد کودک ممکن است غمگین باشد اغلب کودکان به واسطه ورود نوزاد جدید ، بیماری مادر و یا غیبت مادر غمگین می شوند و اشتهای خود را از دست می دهند . در این صورت کودک غمگین نیازمند عشق و محبت بیشتر خصوصاً در هنگام غذاخوردن است. دندانهای کودک ممکن است در حال نیش زدن باشند ؛ به کودک وسیله تمیز و سفت مثل قاشق بدهید تا بجود. ممکن است نحوه معرفی غذای جامد توسط مادر صحیح نبوده است ؛ بعنوان مثال در اثر :
تأخیر در شروع تغذیه تکمیلی ( اغلب شیرخواران در صورت تأخیر در شروع غذای کمکی از ۹ ماهگی به بعد تمایل خود را به خوردن غذاهای دیگر و پذیرش مزه و طعم های جدید از دست می دهند )‌
پافشاری زیاد مادر به خوراندن غذاهایی که کودک نسبت به خوردن آنها علاقه ای ندارد . این امر باعث می شود که کودک از زمان غذاخوری خاطره خوشی نداشته باشد.
خوراندن مقادیر زیادی مایعات شیرین و شیرینی در فواصل وعده های غذایی .
استفاده از شیشه و سرپستانک در تغذیه تکمیلی کودک .
● والدین چه کمکی می توانند به مشکل غذاخوردن کودکان و کاهش اشتهای آنها بکنند:
- کودکان باید در هنگام غذاخوردن احساس گرسنگی کنند . برای این منظور کمی فعالیت پیش از غذا و عدم مصرف شیرینی یا مایعات شیرین در بین وعده های غذایی کمک می کند . لازم به ذکر است که کودک نباید درهنگام غذاخوردن خیلی خسته و خواب آلوده باشد .
- در تغذیه کودکان از غذاهای مورد علاقه آنها استفاده کنید . اکثر کودکان غذاهایی با طعم کمی شیرین را دوست دارند و غذاهای شور و ادویه دار را نمی پسندند .
- درغذا دادن به کودک صبور باشید . کودکان را به غذاخوردن تشویق کنید و بواسطه حرف زدن و محبت کردن به انها این زمان را برای کودکان لذت بخش کنید . کودکان همچنین تمایل به استقلال دارند و اگر به آنها اجازه بکارگیری مهارت های جدید مثل استفاده از انگشتان برای برداشتن غذا داده می شود ممکن است مقدار بیشتری غذا بخورند . از پافشاری و اصرار زیاد در مواقعی که کودک تمایلی به خوردن ندارد ، اجتناب شود . هرگز به زور به کودک غذا ندهید . ولی در عین حال نسبت به غذا خوردن او بی تفاوت نباشید . در صورت امتناع کودک از خوردن غذا ، می توان ۱ یا ۲ ساعت بعد مجدداً امتحان کرد و یا تا وعده بعدی غذا منتظر ماند
- در این فاصله از دادن هر گونه ماده غذایی دیگر یا مایعات شیرین خودداری کنید .
- کودک را برای خوردن تمجید کنید و در این زمان به او توجه بیشتری در مقایسه با زمانی که از خوردن غذا امتناع می کند ، نشان دهید .
- در صورت عدم تمایل کودک به خوردن انواع غذاها ،‌با استفاده از روش هایی چون تغییر در ترکیب ، مزه ، بافت و نحوه طبخ غذاها او را به خوردن تشویق کنید . با تزئین غذاها به شکلهای جالب نظیر شکل حیوانات ، گل ، عروسک و غیره بشقاب غذای کودک را برایش جالب کنید تا او به خوردن آنها تشویق شود .
-اگر کودک از خوردن ماده غذایی که برایش مفید است ، امتناع می کند می توان آن ماده غذایی را با غذای مورد علاقه اش مخلوط کرد و یا به طعم و یا شکلی درآورد که مورد پذیرش کودک است .
- کودکان معمولاً در کنار دیگر کودکان به غذاخوردن تشویق می شوند . به طور کلی حضور افراد مورد علاقه کودکان ،‌آنها را به غذا خوردن راغب می سازد .
- در سال دوم عمر از دادن شیر مادر بلافاصله قبل از غذاخوردن و یا در فواصل آن اجتناب شود . ولی در سال اول کاملاً عکس این مطلب ، یعنی اول شیرمادر و سپس غذای کمکی توصیه می شود .
- به تغذیه کودکان در هنگام بیماری و دوران نقاهت باید توجه بیشتری کرد .
در دوران بیماری باید به غذای کودک بیشتر توجه کرد چون :
۱ - نیاز کودک به مواد غذایی افزایش می یابد ؛
در دوران بیماری برای اینکه بدن بتواند با عوامل بیماری زا مقابله کند نیاز به انرژی و مواد معدنی دارد که باید از طریق غذا تأمین شود . اگر به شخص بیمار غذا داده نشود بدن او ضعیف شده و نمی تواند در مقابل عوامل بیماری زا مقاومت کند . در این صورت بیماری او شدیدتر می شود و دیرتر بهبود پیدا می کند . در طول دوران بیماری اگر غذای کافی مصرف نشود چربی ذخیره در بدن برای تولید انرژی مصرف می شود و عضلات تحلیل می رود و در نتیجه وزن کمتر می شود .
۲ - اتلاف مواد غذایی از بدن کودک بیشتر می شود زیرا ؛
اگر بیماری با علائمی مثل اسهال ، استفراغ و یا تب همراه باشد در هر سه حالت ،‌مواد غذایی بدن از دست می رود . در تب نیز با افزایش حرارت بدن ،‌انرژی بیش از حالت عادی مصرف می شود .
۳ – دریافت مواد غذایی کمتر می شود ؛
معمولاً در دوران بیماری به ویژه کودک به شدت بی اشتها می شود . اگر زخم در دهان و یا گلودرد داشته باشد ، اگر در اثر سرماخوردگی و گرفتگی بینی برای نفس کشیدن مشکل داشته باشد ، غذاخوردن برای کودک سخت میشود. پس می بینید که در دوران بیماری از یک طرف نیاز کودک به مواد غذایی افزایش می یابد چون می خواهد با عامل خارجی مقابله کند و همزمان دریافت غذا به دلیل بی اشتهایی کم می شود و از طرف دیگر از طریق تب ،‌اسهال ، استفراغ ،‌اتلاف غذا و انرژی هم پیش می آید . همه این عوامل دست به دست هم می دهند و وزن کودک کم می شود و این آغازی است برای توقف و یا تأخیر رشد کودک که با پایش رشد و توجه به روند منحنی رشد کودک می توان آنرا دید . در این حالت به مادر توصیه کنیم تا حد امکان به کودک غذا بدهد . چون باعث می شود وزن کودک کم نشود و یا وزن کمتری را از دست بدهد و روند بهبودی کودک سریعتر شود .
● تغذیه دوران نقاهت :
برخلاف دوران بیماری که کودک بسیار بی اشتها است ، در دوران نقاهت ، به طور واضح اشتهای کودک بیشتر می شود . این زمان بهترین فرصت برای جبران وزن از دست رفته کودک در دوران بیماری است . باید حتماً به مادر آموزش داده شود که از این فرصت استفاده کند و همواره سه پیام زیر را به خاطر داشته باشد :
- تعداد وعده های غذای کودک را بیشتر کند ( به جای ۵ وعده ۶ وعده غذا به کودک بدهد )
- در هر وعده غذا ، نسبت به قبل مقدار غذای بیشتری به کودک بدهد .
- غذای کودک را نسبت به قبل مقوی تر تهیه کند .
- پیش از شروع تغذیه کودکان بیمار ، می توان دست و صورت آنها را شست تا احساس راحتی کنند . بعلاوه تمیز کردن بینی گرفته کودکان بیمار پیش از تغذیه ، ‌عمل غذاخوردن را برایشان آسانتر می کند .
- در تغذیه کودکان بیمار ، از غذاهایی که خوردن آنها برای این نوع کودکان آسان است ( مثل شیر ، فرنی ، سوپ و انواع پوره جات و غیره ) استفاده کنید .
منبع : واحد مرکزی خبر


همچنین مشاهده کنید