راهنمای مادران شاغل برای تغذیه کودکان با شیرمادر

۱ - ترویج تغذیه با شیرمادر برای کارفرمایان و محیط های کار یک ضرورت مهم است زیرا :
زنان بخش مهمی از نیروی کار جامعه را تشکیل می دهند . بسیاری از زنان ، اشتغال به کار و فعالیت های اجتماعی را با وظیفه مادری خود ادغام می کنند . مطالعات نشان داده است که بازگشت به کار، ‌دلیل عمده ای برای از شیرگیری زودرس و روش های نامطلوب تغذیه شیرخواران است .
۲- حمایت از تغذیه با شیرمادر برای کارفرمایان مزایایی دارد از جمله :
کاهش تغییر و تعویض کارکنان در نتیجه افزایش احتمال بازگشت مادر به سرکار
کاهش استخدام و هزینه های بازآموزی کارکنان
بهتر شدن شرایط کار
ایجاد احساس و تصور حرفه ای مثبت
کاهش غیبت کارکنان
۳ - شرایط دوشیدن شیر ،‌ ذخیره و حمل و نقل آن
روشهای استفاده از پمپ های شیردوشی دستی یا الکتریکی یا دوشیدن با دست را بیاموزید . مکان مناسب جهت دوشیدن شیر را انتخاب کنید . مکان باید اتاق خصوصی و تمیز باشد .شیردوشیده شده را می توان در یخچال یا فریزر یا در فلاسک یخ برای چند ساعت می توان نگهداری کرد . شیردوشیده شده را در ظروف درب دار شیشه ای یا پلاستیکی یا کیسه های شیر ذخیره کنید . حمل و نقل شیر باید در ظرف فلاسک یخ حمل گردد .
۴ - هر بار چه مقدار شیرباید دوشیده شود ؟
شیرتان را هر مقدار که می توانید بدوشید . یک کودک شیرمادر خوار معمولاً نیاز به حدود ۱۵۰CC ( سه چهارم فنجان بزرگ ) شیرمادر به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن در ۲۴ ساعت دارد اما این نیاز متفاوت است . برای مثال اگر وزن کودک ۵/۵ کیلوگرم باشد و ۸ بار در روز تغذیه شود و شما برای ۲ بار تغذیه در روز از او دور باشید ، نیاز به دوشیدن حدود ۲۰۰ CC ( یک فنجان بزرگ ) شیر یا ۲ بار دوشیدن به مقدار ۱۰۰CC ( نصف فنجان ) شیر دارید .
۵ - مدت زمان نگهداری شیر دوشیده شده چقدر است ؟
گر دوشیدن و جمع آوری شیر در شرایط کاملاً بهداشتی انجام شده باشد ۴۸ ساعت در یخچال ، ۲ هفته در جایخی یخچال ،‌۳ ماه در قسمت فریزهای خانگی ، ۱۲-۶ ماه در فریزر عمیق ( صنعتی )
۶ -اطلاعاتی که باید به مراقب کودک درباره شیردوشیده شده داده شود ذوب کردن شیر منجمد به آهستگی : مراقب کودک باید ظرف شیر دوشیده شده را در داخل آب ولرم یا گرم (‌ نه آب جوش ) قرار داده و ذوب نماید و قبل از مصرف آن را به آرامی تکان دهد . از ماکروفر نباید استفاده نماید . استفاده از فنجان : شیرمادر را به وسیله فنجان یه شیرخوار بدهد و از بطری استفاده نکند . استفاده از بطری و گول زنک مشکلاتی را برای شیردهی مادران و سلامت کودکان فراهم می کند . شیردوشیده شده ذوب شده را می تواند در یخچال نگه دارد اما نباید آن را دوباره منجمد نماید و اگر ظرف ۲۴ ساعت مصرف نشد آن را دور بریزد .
●« روش دوشیدن شیر با دست »
دوشیدن شیر با دست مفیدترین طریق دوشیدن است که نیاز به هیچ وسیله ای ندارد و شما می توانید در هر جا و هر زمانی که نیاز دارید به انجام آن بپردازید . دوشیدن با دست وقتی پستان ها نرم هستند کار ساده ای است اما در هنگام احتقان و حساس شدن پستان ها مشکل تر است و نیاز به استفاده از سایر روش ها مثل بطری گرم دارد و از کارکنان بهداشتی می توانید کمک بگیرید . باید خود شیرتان را بدوشید . دوشیدن شیر توسط فرد دیگر می تواند به پستان ها آسیب برساند مگر آن فرد مهارت لازم را داشته باشد و خیلی نرم و ملایم رفتار کند .
● آماده کردن ظرف برای دوشیدن شیرمادر :
یک فنجان ، لیوان یا شیشه دهن گشاد انتخاب کرده آن را با آب و مواد شوینده تمیز نمایید . این کار می تواند روز قبل از دوشیدن انجام شود ، در هنگام دوشیدن باید فنجان را با آب جوش پرنموده چند دقیقه به همان حال نگهدارید و وقتی آماده دوشیدن هستید ، فنجان را خالی کنید .دستهایتان را کاملاً بشویید . راحت نشسته و ظرف را نزدیک پستان خود بگیرید .
●دوشیدن شیر با دست ( تکنیک مارمت )
بسیاری از مادران شیرده با تجربه ،‌تکنیک مارمت را در دوشیدن شیر بسیار مفید و مؤثر یافته اند و مادرانی که قادر به دوشیدن مقدار زیادی شیر با دست نبوده اند . نتایج بسیار خوبی با استفاده از این روش بدست آورده اند . این روش شامل مراحل زیر است :
۱ - موقعیت قرار گرفتن دست :
شست در بالا و دو انگشت اول زیر پستان روی لبه آرئول ( هاله قهوه ای ) طوری قرار می گیرد که حدود ۴-۳ سانتی متر از نوک پستان فاصله داشته باشد به طوریکه ذخایر شیر درست زیر انگشتان واقع می شوند .
گرفتن توده پستان مثل شکل مقابل صیح نیست .
۲- پستان باید به طور مستقیم به طرف قفسه سینه فشار داده شود . پستان های بزرگ را می توان قدری بالا آورده و سپس فشار داد .
۳- سپس باید پستان ها را به کمک شست و انگشتان به طرف جلو آورد و بعد به قسمت لبه آرئول فشار وارد نمود تا شیر به آسانی خارج شود .
۴- مراحل ۳-۱ را باید به ترتیب تکرار کرد .
۵ - سپس محل قرار گرفتن انگشتان را باید دور هاله قهوه ای پستان تغییر داده به طوریکه تمام ذخائر شیر تخلیه شود . برای دوشیدن هر پستان از هر دو دست استفاده می شود .از حرکات ذیل که موجب کوفتگی و آسیب بافت پستان می شود ، باید پرهیز نمود :
لغزاندن دست روی پستان
کشیدن پستان ونوک آن
فشار دادن نوک پستان
« کمک به جریان انداختن شیر »
۱ - ماساژ سلولها و مجاری تولید شیر
حرکات دست از بالای پستان شروع می شود به طوری که پستان در دایره های کوچک مطابق شکل به طرف قفسه سینه فشار داده می شود و به صورت مارپیچی اطراف هاله قهوه ای پستان را ماساژ می دهند . این حرکات مشابه معاینه معمول پستان است .
۲ - لمس ملایم پستان از سمت بالا به طرف نوک ان
ادامه این حرکت در تمام نواحی پستان به تحریک رفلکس جاری دشن شیر کمک می کند .
۳- تکان دادن پستان ها در حالی که مادر به طرف جلو خم شده به جریان یافتن شیر کمک می کند .
● « زمان دوشیدن شیر»
کل روش دوشیدن تقریباً ۳۰-۲۰ دقیقه وقت می گیرد :
دوشیدن هر پستان ۷-۵ دقیقه
ماساژ ، لمس کردن ، تکان دادن
دوشیدن هر پستان ۵-۳ دقیقه
ماساژ ، لمس کردن ، تکان دادن
پس از برقراری جریان شیر ،‌این زمان ها فقط به عنوان راهنما به کار می رود و دوشیدن تا زمان کند شدن جریان شیر ادامه می یابد . دوشیدن شیر نباید به پستان صدمه ای بزند در غیراینصورت تکنیک به کار رفته درست نبوده است . در ابتدای دوشیدن پستان ممکن است شیری خارج نشود اما پس از چند دقیقه شیر شروع به چکیدن می نماید و اگر رفلکس جاری شدن شیر فعال باشد ، شیر جاری می شود . این رفلکس با مصرف یک نوشیدنی گرم ، ماساژ و کمپرس گرم پستان ، تحریک ملایم نوک پستان ، فکرکردن به شیرخوار ... تحریک می شود .

منبع : واحد مرکزی خبر