پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا
شهر فردا شهری که با کسی غریبه نیست
گرچه هر روزه، ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای عبور و مرور آسان افراد معلول از دروازه تصویب می گذرند، ولی متن آیین نامه های اجرایی این ضوابط و مقررات پشت دیوار كتاب ها و مستندات موجود، همچنان مسكوت می ماند.این در حالی است كه در بسیاری از كشورهای پیشرفته دنیا، طرح معماری همه شمول بر روی دستیابی به وضعیت ایده آل حیات اجتماعی متمركز می شود، وضعیتی كه تمامی افراد جامعه فرصت های برابر برای دسترسی به عوامل اجتماعی داشته باشند.قوانین بین المللی، فرد معلول را نیز شهروند جامعه و دارای حقوقی برابر با سایر شهروندان می دانند ولی در عین حال اگر اندكی در احوال تمامی افراد معلول به خصوص در جوامعی كه گام های روبه توسعه را پس و پیش طی می كنند، باریك نگریسته شود، به راحتی آشكار می شود كه مفهوم حقوق شهروندی در این جوامع، چگونه از بی پرهیزی سكوت، جای خود را بین لغات مهجور مانده در قوانین شهری تثبیت كرده است. نگاهی اجمالی در پیچ و خم تاریخی خیابان های عریض و لاغر پرحرف، گلایه های تكراری از وضعیت نامناسب سرویس دهی خدمات حمل و نقل عمومی شهری برای افراد معلول و نیز وضعیت نامناسب بسیاری از معابر مورد استفاده آنها را پیش چشم آدمی فهرست می كند. گلایه از این وضعیت، راهی به سوی گمانه زنی درباره سوابق طرح موضوع مناسب سازی محیط شهری برای افراد معلول در ایران می گشاید.
سابقه ای روی كاغذ
سابقه طرح موضوع مناسب سازی محیط شهری برای افراد معلول در ایران به سال ۶۸ باز می گردد. در سال ۶۸ مركز تحقیقات ساختمان و مسكن آیین نامه ای را تنظیم كرد كه به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری رسید. با ویرایش دوم آن در سال ۷۸ و به دنبال آن با تصویب بند ج ماده ۱۹۳ قانون برنامه سوم توسعه و تشكیل كمیته مناسب سازی شهر به ریاست سازمان بهزیستی و با مشاركت نمایندگان شهرداری ها، بنیاد جانبازان، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، فرمانداری و استانداری به مشكل عبور و مرور افراد معلول در سطح شهر و اماكن عمومی رسیدگی می شود. مهندس مسعود قاسم زاده، عضو هیا ت علمی مركز تحقیقات مسكن و ساختمان در این باره می گوید: براساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری، كمیسیون بند ۳ این مصوبه، موظف است، میزان اعمال ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای عبور و مرور آسان افراد معلول را بر روی ساختمان هایی كه ساخته می شود و زمان بندی اصلاحات و مناسب سازی آنها، هدایت و كنترل كند.وی می افزاید: پس از تصویب قانون جامع حمایت از حقوق افراد معلول و تدوین آیین نامه اجرایی آن، این امكان فراهم شد تا از نظر قانونی، تمام دستگاه های دولتی و مرتبط برای مناسب سازی محیط شهری و تسهیل عبور و مرور افراد معلول اقدامات لازم را انجام دهند. مهندس علیرضا سرحدی، رئیس هیا ت مدیره انجمن صنفی مهندسان صنعت ساختمان می گوید: آنچه در آیین نامه اجرایی ماده ۲ قانون جامع حمایت از حقوق افراد معلول تحت عنوان مناسب سازی از آن یاد می شود، اصلاح محیط و تدارك وسایل حمل و نقل است. آن هم به گونه ای كه افراد معلول قادر باشند آزادانه و بدون خطر در محیط پیرامون خود اعم از اماكن عمومی، معابر، محیط شهری و بین شهری و ساختمان های عمومی حركت كنند و از تسهیلات محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با حفظ استقلال فردی لازم بهره مند شوند.وی با اشاره به اینكه كلیه وزارتخانه ها، سازمان ها، مؤ سسات و شركت های دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی جزو دستگاه های مسئول این آیین نامه به شمار می روند، می گوید: اگرچه اجرایی كردن قانون جامع حمایت از حقوق افراد معلول باتوجه به معماری بناهای شهری و قدمت آنها نیاز به یك برنامه ریزی بلندمدت دارد ولی به طور قطع رفع موانع معماری در محیط مسكونی و درنظر گرفتن ارتفاع مناسب جهت نصب یا قراردادن وسایل و لوازم خانگی، كمك مؤ ثری در رفع نیازهای فردی افراد معلول است.
شهری كه امن نیست
زندگی در شهرهای امروزی بیش تر از آن كه برای شهروندان عادی، مشكل ساز باشد برای افرادی پر دردسر و گران است كه ناتوانایی های جسمی و حركتی دارند.رئیس هیات مدیره انجمن صنفی مهندسان صنعت ساختمان ضمن تاكید بر این گفته می افزاید: باتوجه به اینكه تغییرات بعدی در یك ساختمان، هزینه گرانتری دربرخواهد داشت، رعایت ضوابط مناسب برای افراد معلول در ساخت اماكن می تواند در جهت جذب آنها به اجتماع نقش داشته باشد. وی با اشاره به اهمیت كار گروهی بین تیم توانبخشان و مهندسان معمار می گوید: كارشناسان معمار برای طراحی فضای شهری ناگزیر هستند تا از نظرات كارشناسی تیم توانبخشان برای مناسب سازی فضای شهری برای عبور و مرور معلولان استفاده كنند. مهندس سرحدی می گوید: آنچنان كه در آیین نامه اجرایی قانون جامع حمایت از افراد معلول نیز به آن اشاره شده است شهرداری های سراسر كشور موظف اند از صدور پروانه احداث و پایان كار برای ساختمان ها و اماكن عمومی و معابری كه ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد معلول را رعایت نكرده باشند، خودداری نمایند. همچنین مناسب سازی معابر عمومی با اولویت معابر اصلی و نزدیك به تقاطع ها و پارك ها، تجهیز و نصب چراغ ها و علایم راهنمایی مناسب در معابر عمومی و برجسته سازی سطوح پیاده روهای نزدیك به تقاطع ها و پارك ها، رفع موانع و تطبیق مقررات صدور پروانه با ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد معلول از مواردی است كه باید در دستور كار شهرداری ها قرار گیرد كه براساس ماده ۲ آیین نامه اجرایی قانون جامع از حقوق افراد معلول، تمامی دستگاه ها موظفند هنگام تنظیم بودجه سالانه خود اعتبارات مورد نیاز مناسب سازی را پیش بینی و به سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور و دیگر مراجع ذی ربط پیشنهاد كنند.
وقتی همه معلول اند
معماری همه شمول برای دستیابی به مدل واحد طراحی برای انسان، افقی است كه باید گام به گام، پله های بالارونده اش را پیمود. مهندس قاسم زاده، عضو هیا ت علمی مركز تحقیقات ساختمان و مسكن معتقد است وقتی بحث های مربوط به ناتوانی جسمی و ارایه راهكارهای اجرایی برای افراد معلول به میان می آید، فرض بر این استوار می شود كه تمام انسان ها دارای ناتوانی های موقت و دائمی هستند و تنها درصد ناتوانی هایشان با هم متفاوت است. وی می گوید: افراد معلول باید بتوانند از تمامی امكاناتی كه بهره مند شدن از آنها برای افراد معلول امری طبیعی است بهره مند شوند. استفاده از این امكانات، صرفاً برای تغییر در محیط و ایجاد ساختمان های متناسب با نیازهای افراد معلول نیست. افراد مسن و زنان باردار و افرادی نیز كه كودك خود را در كالسكه حمل می كنند می توانند از این امكانات استفاده كنند.مهندس قاسم زاده تاكید می كند: تجربیات توانبخشی در جهان ثابت كرده است كه دستیابی افراد معلول به استقلال در زمینه های فردی و اجتماعی بدون سازگاری با محیط زیست غیرممكن است، برعكس در صورتی كه وضعیت خاص جسمانی و شدت معلولیت در طراحی و تجهیزات مسكونی در نظر گرفته شود، شخص معلول قادر خواهند بود تمامی امور مربوط به زندگی خود را به تنهایی و بدون دخالت و كمك دیگران انجام دهد.برای افراد معلول تنها این كافی نیست كه در مسكن راحت زندگی كنند ولی منزوی و دور از دیگران باشند. معلولیت به عنوان یك واقعیت اجتناب ناپذیر پدیده ای اجتماعی است ولی آنچه فراتر از معلولیت و رفع موانع و مشكلات اجتماعی افراد معلول قابل تا مل است، ضمانت اجرایی ضوابط و مقررات شهرسازی برای عبور و مرور آسان آنها است. عضو هیات علمی مركز تحقیقات ساختمان و مسكن در این باره می گوید: مهم ترین ضامن اجرایی برای ضوابط و مقررات، خود مردم به عنوان مصرف كننده ها هستند كه باید از طریق آگاهی عمومی و اطلاع رسانی درست نسبت به حقوق شهروندی خود آگاهی پیدا كنند ولی نمی توان از تعهد رسانه های جمعی غافل بود. وی می افزاید: سازمان صداوسیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بنیاد شهید و امور ایثارگران وظیفه دارند با هماهنگی سازمان بهزیستی كشور نسبت به تولید و پخش برنامه های آموزشی در رسانه های عمومی برای ارتقای آگاهی عمومی در زمینه مناسب سازی برای افراد دارای معلولیت اقدام كنند.
ناهید حسینی
منبع : هفته نامه آتیه
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران سریلانکا سید ابراهیم رئیسی رهبر انقلاب حجاب مجلس شورای اسلامی پاکستان رئیسی رئیس جمهور دولت سیزدهم مجلس ایران و پاکستان
فضای مجازی دولت سیل شهرداری تهران تهران کنکور هواشناسی پلیس سلامت قتل فراجا وزارت بهداشت
خودرو قیمت خودرو اقتصاد ایران قیمت دلار قیمت طلا دلار بانک مرکزی بازار خودرو ایران خودرو سایپا بورس تورم
ترانه علیدوستی تلویزیون سریال کتاب سینمای ایران تئاتر سینما شعر انقلاب اسلامی
کنکور ۱۴۰۳ دانشگاه فرهنگیان
رژیم صهیونیستی اسرائیل روسیه آمریکا غزه فلسطین جنگ غزه چین طوفان الاقصی ترکیه عملیات وعده صادق اتحادیه اروپا
فوتبال استقلال پرسپولیس باشگاه پرسپولیس فوتسال بازی باشگاه استقلال تراکتور تیم ملی فوتسال ایران رئال مادرید بارسلونا لیگ برتر
هوش مصنوعی فیلترینگ تسلا تبلیغات ایلان ماسک همراه اول فناوری ناسا اپل
سلامت روان داروخانه دوش گرفتن یبوست