ثبات سیاسی عامل جذب سرمایه خارجی در روسیه

در این بازه زمانی ۳/۹ میلیارد دلار سرمایه خارجی وارد اقتصاد روسیه شد كه باعث تقویت نرخ رشد اقتصادی، صنعتی این كشور شد. كارشناسان دلیل رشد نرخ سرمایه‌گذاری خارجی در این كشور را فضای مناسب سیاسی برای ورود سرمایه‌داران بزرگ و فضای تجاری میان مدت در این كشور می‌دانند. آنها در این مورد می‌گویند در صورتی یك سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری مستقیم خوانده می‌شود كه بیش از ۱۰ درصد از سهم سازمان مربوطه متعلق به سرمایه‌گذار باشد. روسیه در نظر دارد با بهره‌گیری از سرمایه‌های خارجی نرخ رشد اقتصادی این كشور را ثابت نگه دارد و ثبات را به زیرساخت‌های صنایع بازگرداند. در سه ماه اول سال ۲۰۰۵ میلادی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در روسیه معادل ۴/۵ میلیارد دلار آمریكا بود در حالی كه در سه ماه دوم سال جاری، اقتصاد روسیه ۹/۳ میلیارد دلار سرمایه خارجی دریافت كرد. در نیمه اول سال ۲۰۰۴ میلادی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در كشور سوریه، معادل ۵/۴ میلیارد دلار بود كه از نصف سرمایه‌گذاری انجام شده در این سال كمتر بوده است. در كل سال ۲۰۰۴ میلادی ۸/۱۱ میلیارد دلار سرمایه خارجی وارد اقتصاد روسیه شده بود. به گزارش كارشناسان بانك مركزی روسیه در نیمه اول سال جاری شركت‌های روسیه این توان را داشتند كه بستر جذب سرمایه‌های خارجی خود را ۲۰ درصد افزایش دهند و به ۴/۲ میلیارد دلار امریكا برسانند. در این بازه زمانی، اعتبارات این شركت‌ها با ۴۰ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۰۴ میلادی به ۹/۱۱ میلیارد دلار رسید. در چنین شرایطی پیش‌بینی می‌شود در ۴ سال آتی، روسیه ۸۳ میلیارد دلار امریكا سرمایه‌ مستقیم خارجی دریافت كند كه این مبلغ دو برابر كل سرمایه‌گذاری انجام شده در ۱۱ سال گذشته بوده است.كارشناسان اقتصادی عقیده دارند با اینكه در بخش‌هایی از اقتصاد و صنعت روسیه فساد مالی دیده می‌شود و نظام مالیاتی چندان قانونمند نیست اما، شركت‌های سرمایه‌دار بزرگ به انعقاد قرارداد و مشاركت خاص با روسیه تمایل بسیاری دارند و خواهان بهره‌گیری از فضای حاكم بر این كشور و اقتصاد آن هستند. به گزارش بانك مركزی روسیه تا به امروز این كشور از نظر جذب سرمایه‌های خارجی در میان همسایگان اروپای شرقی و مركزی رتبه آخر را داشته است. در سال گذشته كل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام شده در روسیه، معادل ۲ درصد از كل تولید ناخالص داخلی این كشور بود اما، انتظار می‌رود در ۴ سال آینده درون‌ریز سرمایه‌های مستقیم خارجی به اقتصاد روسیه به طور متوسط به ۶/۲ درصد از كل تولید ناخالص داخلی این كشور ارتقا یابد. برآورد می‌شود تا پایان سال جاری ۱۴ میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی وارد روسیه شود و میزان این سرمایه‌های درون‌ریز شده در سال ۲۰۰۶ میلادی به ۱۹ میلیارد دلار و در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ میلادی به ۲۵ میلیارد دلار آمریكا برسد. در سال‌های گذشته شركت‌های روسی سرمایه‌گذار چندانی نداشتند. اما در سال‌های اخیر، استقبال سرمایه‌داران از این بستر اقتصادی بیشتر شده است. در فاصله سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۴ میلادی، كل سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده در شركت‌های روسی، بیش از ۴۲ میلیارد دلار نبود اما در سال‌های آتی، سرمایه‌گذاران خارجی حجم زیادی پول در چرخه اقتصاد این شركت‌ها به گردش درمی‌آورند كه حجم این سرمایه‌ها در كل اعتبارات این شركت‌ها بیشتر خواهد بود.اولا یكی از تحلیلگران مركز مطالعات كلان اقتصادی می‌گوید، اعتبار بانك‌ها و شركت‌های روسی بیش از حد شده است. تنها در سال ۲۰۰۴ میلادی، نرخ بدهی شركت‌های روسی از مرز ۶/۷۰ میلیارد دلار به ۶/۹۴ میلیارد دلار رسید. در سال ۲۰۰۷ میلادی، حجم بدهی‌های خارجی مشاركتی از ۶۰ درصد كل حجم صادرات نیز بیشتر خواهد شد كه این آمار به معنای اجبار شركت‌های روسی برای جذب سرمایه‌های مستقیم خارجی است. وزارت اقتصاد روسیه برآورد می‌كند در فاصله سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ میلادی این كشور ۵/۷۱ میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی دریافت كند و این روند همچنان ادامه یابد. در سال‌های گذشته، سهم اعظم سرمایه‌های خارجی در بخش نفت و گاز جذب می‌شد . در این سال‌ها، صنعت نفت تنها صنعت با اهمیت روسیه محسوب می‌شد اما، رشد زیرساخت‌های صنایع دیگر در روسیه باعث شد تا از سال ۲۰۰۴ میلادی سرمایه‌های خارجی وارد بخش‌هایی غیر از بخش‌های تولیدی مواد اولیه صرف شود. برای مثال، چندی پیش خبر رسید كه یك شركت نروژی سهم زیادی از شركت تولیدكننده شكلات، شیرینی روسیه را خریداری كرده است. این شركت تولیدكننده شكلات و شیرینی كه اسلادكو (Sladko) نام دارد به محل جذب سرمایه‌های خارجی بدل شده است و باعث رشد اقتصاد قطب آسیایی، اروپایی شده است. در همان زمان یكی از شركت‌های آمریكایی ۲۵۰ میلیون دلار در بخش دارایی‌های كشاورزی سرمایه‌گذاری كرد. در سال ۲۰۰۵ میلادی، شركت كوكاكولا با صرف سرمایه‌ای بالغ بر ۵۰۰ میلیون دلار آمریكا بر خرید سهم بزرگی از شركت تولید آب میوه موستون واقع در سنت پترزبورگ اقدام كرد. در حالی كه بزرگ‌ترین بانك ایتالیا برای كنترل بانك گاك – ام – ب (KMB) كه یك بانك با اندازه متوسط در روسیه است ۹۰ میلیون دلار هزینه كرد. از طرف دیگر، شركت‌های بزرگ خودروسازی جهان یعنی تویوتا، فولكس‌واگن و دایملر كرایسلر، منتظر اخذ تاییدیه دولت روسیه برای راه‌اندازی كارخانه مونتاژ در این كشور هستند.سوجیك رزنیك، یكی از تحلیلگران بانك ام – دی – ام می‌گوید، سرمایه‌گذاران خارجی از ثبات سیاسی و ثبات اقتصاد كلان در روسیه راضی هستند به همین دلیل، در امر سرمایه‌گذاری در بخش خرده‌فروشی، عمران و تولید مواد غذایی بسیار فعالانه عمل می‌كنند.انتظار می‌رود با ادامه این روند، نرخ رشد اقتصاد روسیه باز هم بیشتر شود و بستر مناسب برای توسعه صنایع فراهم آید.
مونا مشهدی رجبی

منبع : مجله گسترش صنعت