پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


اهداف و انگیزه های ازدواج و تشکیل خانواده


اهداف و انگیزه های ازدواج و تشکیل خانواده
ازدواج سنگ بنای تشكیل خانواده است ، لذا آن را رابطه ای دینی و قانونی تعریف می كنند كه مرد و زن را برای مشاركت همیشگی در زندگی به هم می پیوندد.
در ایران ازدواج كاملاً مذهبی انجام می گیرد. عاقد خطبه دینی می خواند و عقد را جاری می كند و این امر را در اسناد رسمی ثبت می نمایند و ضوابط و شرایط را در عقد نامه می نویسند. در امر ازدواج و تشكیل خانواده در جامعه های گوناگون ، اهداف و انگیزه های متعددی وجود داشته است.
در مكتب اسلام این اهداف و انگیزه ها بدین قرار ذكر شده است :
۱- ایجاد كانون آسایش و آرامش برای زن و مرد .
یكی از مهمترین و شاید اولین انگیزه ازدواج براساس این مكتب ، ایجاد كانونی است كه در آن زن و مرد احساس آرامش كنند . زیرا زنان آرامش دهنده روانی مردانند و زن و مرد به دوستی با هم نیازمندند .
در قرآن كریم آیه ۲۱ ، سوره روم خداوند می فرماید :
" از نشانه های او ( خدا ) این است كه از خود شما برایتان همسرانی آفرید تا در كنار آنها آرام گیرید و میان شما دوستی و صمیمیت به وجود آورد . به راستی برای مردمی كه بیندیشند در این كار نشانه هایی است . "
۲- حفظ عفت و پاكدامنی
پیامبر اكرم (ص) می فرماید : " آن كس كه ازدواج كند نیمی از دینش را حفظ كرده است و بر اوست كه نصف دیگر را از خطر دور بدارد . "
۳ـ دوستی ، محبت و عشق
از محبت نار نوری می شود وز محبت دیو حوری می شود
روان شناسان یكی از نیازهای اساسی و مهم آدمی را نیاز به محبت ذكر كرده اند . آدمی در هر سن و مرحله ای از حیات خویش به محبت احتیاج دارد و علاقه مند است كه دیگران او را دوست بدارند و به او مهر بورزند.
یكی از راه های مهم و مؤثر ابراز مهر و محبت و برقراری دوستی بین زن ومرد ، ازدواج است . آثار محبت و تبدیل آن به عشق و علاقه وافر و همبستگی عمیق روانی و عاطفی ، پیوند زن و مرد را تحكیم بخشیده ، فضای خانواده را به فضایی صمیمی ، گرم ، پرطراوت ، شاداب و بالنده مبدل می كند .
محبت كردن و محبت دیدن ، رضایت خاطر پدید می آورد و تعادل روانی زن و مرد را ممكن می سازد . محبت صفا دهنده وجود است و شفابخش دردها .
۴ـ برقراری تعادل در وجود آدمی ، تأمین سلامت جسم و روان ، رهایی از تنهایی
یكی از انگیزه های مهم ازدواج تأمین سلامت جسم و روان زن و مرد از طریق ارضای احتیاجات جسمانی و روانی است . نیاز به امنیت خاطر ، نیاز به معاشرت ، نیاز به درددل ، نیاز به تغذیه و ... كه اگر به درستی و به موقع ارضاء نشوند و از جاده اعتدال خارج گردند ، نابسامانی ها و زیان های فراوانی را در زندگی فردی و اجتماعی پدید می آورند . لذا ازدواج از عوامل مهم و مؤثر در ایجاد آرامش و سكون آدمی و سبب اساسی تعادل وجود است .
ازدواج به زندگی زن و مرد جهت می بخشد و مرد و زنِ نگران ، مضطرب و سركش را آرام ساخته ، موجبات حفظ سلامت تن و روان آنان را فراهم می كند .
خودداری از ازدواج و در نتیجه عدم ارضای پاره ای از نیازهای آدمی ممكن است زمینه اختلالات عاطفی و بیماری های جسمانی و روانی را مساعد سازد و خروج از اعتدالِ وجود را ممكن نماید .
۵ـ كمك به رشد و تكامل یكدیگر
یكی دیگر از انگیزه های ازدواج كمك به رشد و تكامل زن و مرد است . زیرا محیط گرم و صمیمی و فضای پر مودت و محبت خانواده فرصتی برای تبادل اندیشه ها ، رشد اجتماعی ، فرهنگی و اخلاقی زن و شوهر و دیگر اعضای خانواده است .
در سازمان خانواده ، افراد تحت تأثیر دانش ها ، بینش ها و دیدگاه ها و مهارت های یكدیگر هستند . در این فضا پاره ای از استعدادهای زن و مرد و دیگر اعضای خانواده شكوفا می گردد ، احساس و قبول مسئولیت و رشد اجتماعی ممكن می شود و تعامل حاكم بر این فضا به رشد شخصیت افراد كمك می كند .
۶ـ داشتن فرزند و یا فرزندانی سالم و شایسته
میل به داشتن فرزند و تداوم نسل ، از انگیزه ها و اهداف مهمی است كه همواره در دوره های مختلف تاریخی موجب ازدواج و تشكیل خانواده شده است .
در قرآن كریم آمده است كه :
" پدید آورنده آسمانها و زمین ، برای شما از جنس خودتان همسرانی آفرید و از چارپایان جفتها ، تا بر شمار شما بیفزاید . هیچ چیز مانند او نیست و اوست شنوایی بینا . "
وظایف و كاركردهای اساسی خانواده
با توجه به این كه خانواده یكی از تأسیسات اجتماعی است كه در دوره های مختلف تاریخی و در جوامع گوناگون وجود داشته و هم اكنون نیز به صورت هسته ای گسترش یافته ، دارای كاركردهای مختلفی است . در جامعه های گوناگون ، این كاركردها و وظایف به دلایل فرهنگی ، مذهبی ، اجتماعی و اقتصادی یكسان نیست .
اهم این كاركردها عبارت است از :
۱ـ همكاری در امور تولیدی و اقتصادی خانواده
۲ـ همفكری و همكاری در امور مربوط به تغذیه و بهداشت و دیگر كارهای خانه
۳ـ تكمیل و تكامل زن و شوهر و دیگر اعضای خانواده و كمك به رشد اخلاقی ، اجتماعی و عقلانی یكدیگر
۴ـ تولید مثل و داشتن فرزند
۵ـ ارضای تمایلات عاطفی
۶ـ تأمین امنیت روحی اعضای خانواده
۷ـ پرورش و آموزش كودكان و نوجوانان
منبع : تبیان


همچنین مشاهده کنید