شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا


وزارت نفت و چالش های پیش رو


نفت و گاز به عنوان حامل های مهم انرژی، ضمن اینکه از عوامل تولید به شمار می روند، به عنوان سرمایه، نقدینگی، ثروت، فرصت و فراهم آورنده زمینه های انتقال و شناخت فناوری برتر نیز شناخته می شوند؛ از این رو وزارت نفت، پیچیده ترین، مهم ترین و اساسی ترین وزارت دولت است که با حجم عظیم کاری و مالی، نیمی از بدنه دولت را تشکیل می دهد.وزارت نفت در ایران به عنوان دومین کشور بزرگ صادرکننده نفت اوپک، سمتی حساس با ابعاد جهانی است که داشتن تجربه، تخصص و کار در این حوزه، نیاز اول این وزارتخانه است. آشنایی با ماهیت و فعالیت بدنه نفت، همچنین تحصیلات مربوط به حوزه نفت، به طور جدی می تواند راهگشای وزیر آینده باشد.وجود نفت و انعقاد قراردادهای این حوزه، پشتوانه تمام زیر ساخت های اقتصادی کشور است. مذاکرات پیش رو در زمینه ساخت خط لوله صادراتی گاز ایران به پاکستان و هند، مشخص کردن تکلیف قرارداد ساخت خط لوله انتقال نفت خام عراق به ایران و ترانزیت فرآورده های مورد نیاز عراق از خاک ایران، از جمله برنامه هایی است که وزیر آتی باید توانمندی های لازم را برای تحقق آنها داشته باشد.کلان نگری و داشتن برنامه مشخص و کاربردی نیز، از دیگر ویژگی های ارزشمند وزیر پیشنهادی در گرفتن رأی اعتماد از مجلس است. برنامه افزایش ظرفیت تولید روزانه نفت با توجه به امكان و گنجایش سرمایه گذاری در این صنعت و مطابق با سیاست های کلی نظام، شدنی است. اولویت بندی در بخش گاز و روند رو به رشد مصرف این فرآورده در داخل و توجه به بزرگ ترین میدان گازی مستقل جهان و طرح توسعه آن که برجسته ترین فعالیت وزارت نفت کشور در سال های گذشته بود، نیازمند برنامه ریزی های دقیق تر است و وزیر پیشنهادی جدید باید با سنجشی جامع، برنامه ای عملی را ارائه کند.داشتن توانمندی در مدیریت منابع مالی و آشنایی با مسائل فنی نفتی در بخش بالادستی در یک وزارتخانه پردرآمد، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای وزیر پیشنهادی است، زیرا بسیاری این مقام را «رئیس جمهوری کوچک» تلقی می کنند.با وجود ذخایر عظیم نفت در ایران (افزون بر ۱۳۰ میلیارد بشکه) و نقش حساس و تأثیر گذار ایران در اوپک، آشنایی با امور اوپک و قراردادهای نفتی از دیگر ویژگی هایی است که می تواند به وزیر پیشنهادی در گرفتن رأی اعتماد از مجلس یاری رساند. داشتن دانش سیاسی لازم با این نگاه که نفت تنها یک مقوله اقتصادی نیست بلکه می توان از آن به عنوان ابزار سیاسی در جهت امور کشور استفاده کرد، می تواند از دیگر ویژگی های لازم برای وزیر پیشنهادی آینده باشد.هماهنگ بودن برنامه وزیر پیشنهادی جدید با اصول نظام و برنامه چشم انداز ۲۰ ساله کشور نیز یک ضرورت است. خصوصی سازی بخش بالادستی نفت، کاری ناممکن و نشدنی است، زیرا با اصول نظام مغایرت دارد، اما خصوصی سازی بخش پایین دستی نفت و به ویژه صنایع پتروشیمی، می تواند حجم دولت را کوچک تر کرده و کارآیی آن را افزایش دهد.ایجاد و ساخت پالایشگاه ها با توجه به روند رو به رشد مصرف بنزین و واردات سالانه چند میلیارد دلاری بنزین، اهمیت و جایگاه ویژه ای دارد و ابزار مناسبی برای آوردن درآمد نفت بر سر سفره مردم به شمار می رود.ساخت پالایشگاه در کشور در شرایط کنونی نه تنها به ایجاد اشتغال کمک می کند، که می تواند از خروج بی رویه ارز برای واردات بنزین جلوگیری کند؛ علاوه بر این، شرایط کنونی کشور و نیاز روزافزون به درآمدهای ارزی باید با فروش مواد پالایش شده، سود بیشتری از فروش مواد اولیه نفت خام به دست آورد.نقش نفت و درآمدهای آن در زندگی اجتماعی و اقتصادی ایران، نیاز به سرمایه گذاری های عظیم در این صنعت را آشکارا نشان می دهد. وجود سرمایه های ارزی یا ریالی، فناوری و مهارت شرکت های معتبر خارجی و یا داخلی می تواند در پررنگ کردن این نقش موثر باشد.
منبع : شبکه اطلاع رسانی شانا


همچنین مشاهده کنید