جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


همراه با سفری جاده ای


همراه با سفری جاده ای
«گل های پرپر» تازه ترین اثر سینمایی «جیم جارموش» یك كمدی درام ماجراجویانه است كه فیلمنامه اش را نیز خود او نوشته است.در شعارهای تبلیغاتی فیلم آمده است: «بعضی وقت ها زندگی با خودش شگفتی ها و سورپریزهای عجیبی را به همراه می آورد.» بیل موری بازیگر نقش های كمدی سینما _ كه سال قبل بازی اش در «گمشده در ترجمه» سوفیا كاپولا به شدت تحسین شد و برایش نامزدی جایزه اسكار را به ارمغان آورد _ در فیلم در نقش دان جانسن ظاهر می شود. جفری رایت، شارون استون، جسیكا لنگ، تیلدا سوینسن و جولی دلپی در دیگر نقش های مهم فیلم بازی كرده اند. قصه فیلم از آنجا شروع می شود كه دان جانسن از نامزد خود جدا می شود. اما این جدایی تأثیر بدی بر روحیه او گذاشته است. در شرایطی كه دان از وضعیت روحی خوبی برخوردار نیست، یك نامه مرموز دریافت می كند كه به رنگ صورتی نوشته شده و هویت نویسنده اش مشخص نیست. در این نامه چنین گفته شده كه او پسری نوزده ساله دارد، پسری كه چشم انتظار دیدن پدرش است. دان در آغاز كار این موضوع را جدی نمی گیرد. اما كم كم همه توجه او به این مسأله جلب می شود. بزودی وضعیت كاملاً تغییر می كند و دان تصمیم می گیرد پسر نادیده خود را پیدا و ملاقات كند. همین مسأله باعث شروع یك سفر جاده ای طولانی به منزل قدیمی در یك شهرستان دور می شود. در طول سفر دان خاطرات گذشته خود را به یاد آورده و مرور می كند. جست وجوی او (كه تمام خاك كشور را در بر می گیرد) حكم یك آتش زیر خاكستر را دارد كه حالا دارد خود را به نمایش می گذارد. این سفر می تواند نشانه هایی از رمز و راز زندگی او را در اختیارش بگذارد. همسایه ها و دوستان اطلاعات تكمیلی خوبی در اختیار دان می گذارند. اما او در پایان سفر خود به كشف رمز و رازی می رسد كه ارزش این سفر طولانی و اودیسه وار را داشته است.
با نگاهی به فیلم به راحتی می توان متوجه شد كه جیم جارموش فیلمنامه این فیلم را اختصاصاً برای بیل موری نوشته است. او كه یكی از طرفداران و دوستداران این كمدین چهره سنگی است، قبل از این هم می خواست فیلمی با موری بسازد كه امكان پذیر نشد.
فیلم یك سری نكات مثبت و قوی دارد: شوخ طبعی قصه فیلم خیلی خوب است. ظرفیت قصه فیلم بالاست و به راحتی می تواند كاراكترهای متعدد و متنوع خود را در دل قصه فیلم جای دهد. در همین رابطه، نوع ارتباط گذشته و حال با یكدیگر خیلی خوب كار شده است. شكل «پیش رونده _ پس رونده» قصه فیلم شبیه دیگر فیلم ها نیست و فلاش بك های آن جذاب و بدیع هستند. این تداخل صحنه هاست كه كاراكتر دان جانسن را با یك سری حوادث و فرصت ها روبرو می كند. او با نگاهی اجمالی به بخش هایی از گذشته زندگی خود متوجه می شود اگر در كنار هر یك از چهار آدمی كه مدتی با آنها دوست بود اقامت كرده بود، ممكن بود صاحب چه نوع زندگی شود. در سكانس افتتاحیه فیلم خیلی زود متوجه می شویم كه دان زندگی سر به راه و خوبی ندارد و وقتی قصه فیلم جلو می رود، تازه با تناقضات موجود در زندگی او آشنا می شویم. این تناقضات ما را به دركی تازه از این كاراكتر می رساند و باعث می شود تا جدی تر به قصه زندگی او توجه كنیم.
جیمز براردینلی منتقد سینما در نقد خود بر فیلم چنین می نویسد: این فیلم از آن دسته كارهای غیرمتعارف است كه فقط فیلمساز سمج و مستقلی مثل جیم جارموش می تواند آن را در دل سیستم فیلمسازی هالیوود كارگردانی كند. فیلم یك كار جاده ای است كه سعی می كند تعادل خویش را در زمینه كمدی و درام و گذشته و حال حفظ كند. جارموش با «گل های پرپر» خویش ما را به سفری به امروز می برد تا به یادمان بیاورد كه گذشته ها گذشته است و جاده ها هیچ وقت ما را به دیروز نمی رسانند. این جاده ها همان جاده هایی هستند كه ما همیشه در حال سفر در درون آنها هستیم، اما هیچ وقت كشف نشده و هیچ گاه مورد مكاشفه قرار نمی گیرند. كسانی كه در انتظار یك پایان كوچك و مشخص برای قصه فیلم هستند، احتمالاً ناامید سالن سینما را ترك خواهند كرد. فیلم یك قصه را تعریف می كند، اما هیچ راه حلی برایش نشان نمی دهد. شاید هیچ نیازی هم نباشد كه برای آن پایان یا راه حلی ارائه داد. در پایان فیلم حل معضل كاراكتر اصلی قصه همچنان در پرده ای از ابهام و رمز و راز قرار دارد. جارموش از ما می خواهد كه به خود سفر توجه كنیم و كاری به نقطه پایان آن نداشته باشیم. مسأله مهم همراهی با این سفر است.
جیم جارموش سبك و شیوه خاص فیلمسازی خودش را دارد. او یك فیلمساز وابسته به جریان تجاری ساز روز نیست. هیچ وقت هم تلاش نكرده وانمود كند در فهرست این گروه از كارگردانان قرار می گیرد. بسیاری از منتقدین و اهالی جدی سینما او را به عنوان هنرمند پیشگام سینمای غیرمتعارف می شناسند. به ویژه فرانسوی های روشنفكر خیلی او را دوست دارند، اما با این حال، گل های پرپر تلاش جارموش برای نزدیك شدن به سینمای عامه پسند و پرتماشاچی است.
منبع : روزنامه همشهری


همچنین مشاهده کنید