دردگردن : علت ها و درمان

ستون فقرات هم مثل هر ساختمان دیگر بطور طبیعی در معرض تغییرات ناشی از افزایش سن است اما برخی مسائل مثل حركات بیش از حد یا ناصحیح ، استفاده نادرست ، سوانح رانندگی كه باعث خمیدگی ناگهانی سر به جلو و سپس عقب می شوند ( Wiplash ) ، كارهای سنگین ، حمل وسایل و اشیاء روی سر ( كه در جامعه روستایی ما شایع است ) ، اختلالات مادرزادی و … سرعت و شدت پیدایش این تغییرات را بیشتر می كنند.از جمله این تغییرات می توان به تغییر ساختمان دیسك بین مهره ای ، برجسته شدن آن به داخل كانال نخاعی یا سوراخ های بین مهره ای ، پیدایش خارهای استخوانی در لبه مهره ها ( اوستئوفیت ) و حتی تغییر شكل و بهم خوردن انحنای طبیعی آنها اشاره كرد .هر كدام از این تغییرات ، بسته به محل ، می توانند باعث فشار بر ریشه های عصبی یا حتی نخاع شوكی شوند و بیمار را علامتدار كنند .
بسیاری از بیماران مبتلا به دیسك و آرتروز گردن با دردهائی در دست یا شانه مراجعه می كنند و در بسیاری از موارد مدتها با تشخیص های دیگر تحت درمانهای مختلفی قرار گرفته اند
علائم اسپوندیلوز گردنی :
اغلب بیماران با درد و محدودیت حركتی ناحیه گردن مراجعه می كنند .بسته به محل فشار ، ممكنست علائم محدود به اندام فوقانی باشند ( بی حسی ، دردتیر كشنده به شانه یا دست و خصوصا پشت سر و كاهش قدرت عضلانی ) ، یا اندام تحتانی را درگیر كنند ( سفتی و اختلال در قدرت عضلانی پاها ، اختلالات حسی ، بی اختیاری یا احتباس ادرار و مدفوع و بعضا علائم در هر چهار اندام مشاهده می شوند .برخی از سر دردها خصوصا سردردهای نیز كشنده از پشت سر كه با حركات یا برخی وضعیت های خاص پدید می ایند ، درد بین دو كتف و درد شانه ها نیز از جمله علائمی هستند كه میتوانند در اثر اسپوندیلوز مشاهده شوند و متأسفانه پاسخ كمتری به درمان می دهند .برای بررسی و تأیید تشخیص اسپوندیلوز گردن می توان از عكس رادیوگرافی ساده در چهار جهت ، سی تی اسكن و MRI استفاده كرد كه هر یك ارزش خاص خود را دارند .
v اصول درمانی :
بستن یقه های طبی مخصوص و محدود ساختن حركات گردن برای مدت كوتاه می تواند از شدت درد بكاهد ، حركات درمانی با احتیاط و فیزیوتراپی نیز در بسیاری از موارد مشكلات بیمار را كاهش می دهند اما در برخی موارد خصوصا در صورت وجود علائم عصبی یا شواهدی به نفع فشار بر نخاع ، انجام عمل جراحی كمك زیادی به بیمار خواهد كرد و علاوه بر كاهش درد از پیدایش علائم عصبی شدیدتر جلوگیری خواهد كرد .انجام یك سری حركات كششی و تقویتی می تواند از پیدایش درد های گردن و شانه جلوگیری كرده و درصد زیادی از موارد را بهبود بخشد .
توجه: در صورتیكه انجام هر كدام از حركات باعث ایجاد درد قابل توجه گردن یا شانه و انتشار آن به دست یا سینه شما شده با پزشك خود مشاوره نمائید.
الف – حركات كششی :
A۱- در حالیكه رو به جلو نگاه می كنید ابتدا به آرامی سر خود را به سمت جلو خم كنید . بطوریكه چانه شما به سینه تان نزدیك شود و چشمهایتان به زمین نگاه كند . سپس به آرامی سر را به سمت عقب برده و سقف را نگاه كنید .
A۲- در حالیكه سر در وضغیت معمولی قرار دارد ابتدا سر وگردن را به سمت راست حركت دهید
به گونه ای كه بدون حركت شانه گوش راست به شانه همین طرف نزدیك شود ، سپس به آرامی سر را به وضعیت اول برگردانده همین حركت را به سمت مقابل تكرار كنید .
A۳– در حالیكه سر در وضعیت معمولی قرار دارد به آرامی سر خود را حول محور عمود بر سطح افق بچرخانید . بطوریكه ابتدا سمت راست وسپس سمت چپ خود را ببینید .
در آخر حركت زیر را حتما انجام دهید .
-انگشتان دو دست را دریكدیگر قفل كرده ، پشت سر خود قرار دهید حالا سعی كنید آرنجهایخود را به عقب برده و به دیوار پشت سر نزدیك كنید.

دکتر ظهرابی