جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

دانه‌های پوستی


- چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
- دانه‌های پوستی به‌دنبال خوردن یک دارو دیده شده‌‌اند.
- دانه‌ها سوزش یا گزش دارند یا تاولی می‌شوند.
- سردرد شدید یا احساس خواب‌آلودگی وجود دارد یا دانه‌های سیاه یا ارغوانی روی بیشتر بدن دیده می‌شود.
- دانهٔ پوستی قرمز درشت در محل گزیدگی توسط کنه، حتی بعد از ماه‌ها، دیده می‌شود.
- بیش از یک نفر در خانواده گرفتار یک نوع دانه‌های پوستی شده‌اند.
- لکه‌ای بزرگ، قرمز، و پروانه‌ای شکل روی گونه‌ها یا پل پینی دیده می‌شود.

- دانه‌های پوستی نشانهٔ چیست؟
دانه‌های پوستی به‌صورت لکه‌ای قرمز در پشت، تصویری نقطه‌ای در دست، یا جمعی از ستارگان در پیشانی دیده می‌شود که برجسته یا صاف، مرطوب یا خشک، و گرم یا سرد است. ممکن است خارش، گزش، سوزش داشته باشد. معمولاً هم موقتی است.
دانه‌های پوستی اشکال مختلف به‌خود می‌گیرند، ولی عموماً به‌صورت ناگهانی بر پوست ظاهر می‌شود و پیام سادهٔ آن حاکی از نارضایتی بدن از وجود چیزی در آن، از خوردن چیزی آلرژی‌زا تا وجود یک بیماری مرگبار عفونی، است.
زنگ اخطار آلرژی
دانه‌های پوستی یکی از شایع‌ترین علائم آلرژی است. آلرژی ممکن است تمام بدن را در برگیرد (که به‌صورت لکه‌های بزرگ روی پوست خود را نشان می‌دهد)، یا موضعی باشد (که به‌صورت نقطه‌‌های خاصی است). اغلب در اثر خوردن چیزی مثل شیر، تخم‌مرغ، سویا، ماهی یا بادام زمینی است، ولی تماس با چیزی هم آلرژی به‌وجود می‌آورد که نمونهٔ آن تماس با پیچک سمی است.
مواد دیگری هم آلرژی و دانه‌های پوستی بروز می‌دهند. از جملهٔ اینها، مواد شیمیائی موجود در پارچه‌ها، کرم‌های ضدآفتاب، و مواد محافظتی و معطر لوازم آرایش است. ممکن است فکر کنید دانه‌های پوستی فقط در محل تماس مادهٔ آلرژی‌زا بروز می‌کند، اما این‌طور نیست؛ مثلاً لاک ناخن و افشانهٔ مو اغلب ایجاد دانه‌های پوستی بر روی پلک چشم می‌کنند.
یکی از مواد آلرژی‌زا لاتکس است. هرچه مردم برای پیشگیری بیماری‌های پوستی بیشتر دستکش‌های حاوی لاتکس می‌پوشند، دانه‌های پوستی در میان آنها بیشتر می‌شود. این نوع آلرژی گاهی خطرناک است، چون یکی از وسائل اساسی مورد استفاده در مراکز درمانی دستکش جراحی است که لاتکس دارد. بدترین چیز وجود دانه‌های پوستی بر روی زخم است.
همچنین دانه‌های پوستی ممکن است ناشی از واکنش به آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای دیگر باشد.
دانه‌های پوستی ناشی از عفونت. تعداد بسیار زیادی از عفونت‌ها حضور خود را در بدن با دانه‌های پوستی اطلاع می‌دهند. این بیماری‌ها ممکن است باکتریائی، مثل زردزخم، ویروسی، مثل آبله‌مرغان و قارچی یا مخمری، مثل پای ورزشکار و بعضی انواع سبوره باشد. دانه‌های پوستی ممکن است همراه با خشکی پوست، اکزما، یا ضایعات دیگر پوستی باشد.
انگل‌ها هم دانه‌های پوستی ایجاد می‌کنند. مثلاً جرب که عفونت ناشی از یک نوع کرم خوراک است که در زیر پوست بین انگشتان، مچ، و گاهی دستگاه تناسلی و جاهای دیگر نقب می‌زند. این عفونت‌ ایجاد خارش می‌کند. (حتی خارش ممکن است قبل از بروز دانه‌ها باشد.) جرب بسیار مسری است و باید توسط پزشک متخصص پوست درمان شود.

-درمان دانه‌های پوستی
تشخیص علت دانه‌های پوستی به‌قدری مشکل است که خارج از توان تشخیص و درمان خانگی است. بهترین کار مراجعه به پزشک متخصص پوست است. اطلاعات بسیاری، مانند چیزهائی که خورده‌اید، داروهایتان، حیوانات خانگی، شرایط محل کار و خانه، لباس‌هایتان، و سابقهٔ بیماری‌های خانوادگی باید در اختیار پزشک بگذارید.
اگر با همهٔ اینها، پزشک نتواند علت را تشخیص دهد، با آزمایش‌های پوستی و گذاشتن مواد مختلف بر روی پوست و مشاهدهٔ نتیجه اثر آنها دلیل بروز دانه‌ها را پیدا می‌کند. اما تا رفتن نزد پزشک موارد زیر را رعایت کنید.
کورتیزون بزنید. اولین کار مالیدن پماد یک درصد هیدروکورتیزون بر دانه‌های خارش‌دار است. این کار را روزی دوبار انجام دهید. اگر بعد از پنج یا شش روز علائم فروکش نکند، به پزشک اطلاع دهید. کورتیزون را فقط برای دانه‌هائی که عفونی نیستند استفاده کنید. دانه‌های عفونی با این کار بدتر ملتهب شده و احتمالاً تولید چرک می‌کنند.
اطرافیان خود را بپائید. اگر کس دیگری از نزدیکانتان هم مثل شما خود را می‌خاراند، احتمال دارد دچار جرب شده باشید. پزشک داروی رفع انگل آن را تجویز می‌کند.
موادشیمیائی به لباس‌ها نزنید. اگر اغلب دچار دانه‌های پوستی می‌شوید، شاید علت آن مواد شیمیائی مورد مصرف در شستن لباس‌ها باشد. لباس‌هایتان را فقط با آب و صابون بشوئید و به آن نرم‌کننده و مواد معطر نزنید. آب کشیدن دوبارهٔ لباس‌ها هم فکر خوبی است.
با قارچ مبارزه کنید. دانه‌های پوستی ناشی از قارچ، مثل پای ورزشکار یا عفونت‌های مخمری، با پمادهای ضدقارچ درمان می‌شوند. اما تشخیص آن با پزشک است.
از پیچک دوری کنید. اگر با پیچک‌های سمی یا بلوط سمی تماش داشته باشید، هرچه زودتر ناحیهٔ تماس یافته را بشوئید. اگر با این حال، دانه‌های پوستی خارش‌دار و تاولی پیدا کرده‌‌اید، داروی ضدحساسیت بخورید و از آب داغ دوری کنید تا خارش بیشتر نشود. هیچ‌گاه برگ‌های سمی را نخورید، چون این باور غلط درمانی گاهی باعث مرگ می‌شود.


همچنین مشاهده کنید