جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

غش


- چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
- اخیراً ضربه‌ای به سر خورده است.
- ظرف ۲۴ ساعت دوبار یا بیشتر غش روی داده است.
- غش بدون علامت قبلی مثل منگی روی داده است.
- سابقهٔ بیماری قلبی، سکته، یا حملهٔ مغزی وجود دارد.
- فراموشی یا عدم کنترل مدفوع وجود دارد.
- دارو مصرف شده است.
- در محل کار ماشین‌آلات وجود دارد و غش ممکن است برای شخص یا همکاران خطرناک باشد. یا اصولاً شغل فرد از انواع پرخطر است.

- غش نشانهٔ چیست؟
بیشتر ما وقتی دچار غش می‌شویم کسی مواظبمان نیست. بنابراین، نباید آن را بی‌اهمیت دانست.
غش، که آن را از حال رفتن هم می‌گویند، وقتی روی می‌دهد که قلب نتواند خون کافی به مغز برساند. در نتیجه، هشیاری از دست می‌رود و غش می‌کنید.
دست قبل از غش کردن، شخص دچار ضعف، تهوع، و سرگیجه یا منگی می‌شود و دیدش تار شده و عرق زیاد می‌کند.
از علل بسیار غش می‌توان ضعف گردش خون، درد، تنش روانی، دیدن خون، مصرف دارو یا الکل، بی‌آب شدن بدن، محرومیت از خواب، ضربه به ‌سر، حملهٔ مغزی، بیماری قلبی و سکته را نام برد. رژیم غذائی سخت و کمبود کانی‌ها در بدن، مخصوصاً پتاسیم، هم می‌تواند باعث غش شود. غش از عوارض جانبی تعداد از داروها هم هست.
در برخی موارد نادر، دفع ادرار، استفراغ، و سرفه یا خندهٔ شدید با تحریک عصب واگ، که از اعصاب اصلی بدن است و پیام‌های مغز را به قلب می‌رساند، باعث غش می‌شود. وقتی عصب واگ تحرکی شود، مغز می‌فهمد که ضربان قلب زیاد است و به آن فرمان آهسته شدن می‌دهد. این کار در حالت طبیعی خوب است، اما در برخی افراد، وقتی مثلاً سرفه شدید می‌شود، عصب واگ به اشتباه پیام پرکاری قلب به مغز می‌فرستد. در نتیجه، ضربان قلب آهسته‌تر می‌شود، جریان خون به مغز کم می‌شود، و شخص غش می‌کند.

- درمان غش
بیشتر غش‌ها ۱۰ تا ۱۵ ثانیه طول می‌کشند، و گرچه شدیدند، اما نشانه‌ٔ بیماری مهمی نیستند. با این حال، باید نزد پزشک بروید تا آن را بررسی کند. در بیشتر موارد، با درمان‌های عمومی و خانگی می‌توان از غش جلوگیری یا آن را برطرف کرد.
از جاذبهٔ زمین کمک بگیرید. بدترین کار در شروع غش ایستادن یا نشستن است. در عوض، باید دراز بکشید و پاها را بلند کنید تا خون بیشتر به مغز برسد. اگر این کار را بکنید به احتمال زیاد غش نخواهید کرد.
دنبال جای مناسب نگردید. اگر احساس کردید دارید غش می‌کنید، در همانجا دراز بکشید، حتی اگر وسط یک رستوان شلوغ هستید. چون فقط پنج ثانیه تا غش کردن فاصله دارید. بسیاری از مردم در این حالت به‌دنبال جای مناسبی برای دراز کشیدن می‌گردند، و البته به آن نمی‌رسند. بهتر است هر جا که هستید دراز بکشید و بعد از یک یا دو دقیقه به‌آرامی بلند شوید و آنگاه به دنبال جای راحت‌تری برای استراحت بیشتر باشید.
نفس عمبق بکشید. با احساس شروع غش ۱۰ تا ۱۲ نفس عمیق در یک دقیقه بکشید تا غش دور شود. نفس عمیق به بازگشت خود از دست‌ها و پاها به قلب کمک می‌کند. اما بیش از یک نفس عمیق در هر پنج ثانیه نکشید، چون زیادی آن باعث افزایش گازکربنیک خون می‌گردد.
داروهایتان را کنترل کنید. بعضی داروها، مخصوصاً داروهای مدر، مسکن‌ها، و داروهای فشار خون، باعث غش می‌شوند. با پزشک یا داروساز دوباره ناراحتی خود و مصرف این داروها مشورت کنید و در صورت امکان استفاده از آنها را قطع کنید.
به اندازه کافی بخوابید. بی‌خوابی می‌تواند باعث غش شود. حتماً شش تا هشت ساعت در شبانه‌روز بخوابید.
پیادە‌روی کنید. ورزش به تقویت رگ‌های خونی و حفظ جریان کافی خون کمک بسیار می‌کند. ۲۰ دقیقه پیاده‌روی تند سه بار در هفته خطر غش کردن را کاهش می‌دهد.
مواد معدنی بخورید. تقریباً در تمام موارد، بهتر است برنامهٔ غذائی متعادل داشته باشید. اگر رژیم غذائی غیر طبیعی بگیرید، مثل خوردن فقط مایعات، باعث عدم تعادل در کانی‌های بدن شده و بدن را مستعهد غش می‌کنید.
آب بخورید. بی‌آب شدن بدن ممکن است غش در پی داشته باشد. خوردن لااقل هشت لیوان آب در روز از بی‌آبی جلوگیری می‌کند. اگر احساس بی‌آب شدن می‌کنید، از الکل دوری کنید، جون بی‌آبی را تشدید می‌کند. در عوض، عطش خود را با نوشابه‌هائی که کمبود کانی‌های بدن، مخصوصاً پتاسیم و منیزیم، را جبران می‌کنند برطرف سازید.
کارآگاه خود باشید. پزشکی کاری شبه پلیسی است؛ و چه کارآگاهی بهتر از خود شماست؟ اگر بیش از یک بار غش کرده‌اید، نگاهداری سوابق خود را حتماً شروع کنید: هنگام غش کجا بودید؟ وضعیت شما چه‌گونه بود؟ نشسته، ایستاده، یا خم شده؟ حفظ این سوابق پزشک را در یافتن علت زمینه‌ای غش کمک می‌کند.


همچنین مشاهده کنید