پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

خستگی


خستگی
ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
ـ بیش از دو هفته احساس خواب‌آلودگی و کمبود انرژی بدون دلیل وجود دارد.
ـ خستگی با درد، درد ماهیچه‌ای، تهوع، تب، افسردگی، یا تغییر خلق همراه است.
ـ خستگی نشانه چیست؟
چنان خسته شده‌اید که انگار از مسابقه دو استقامت بازگشته‌اید. کاملاً از پا درآمده‌اید. آنهم نه فقط امروز، بلکه هر روز. در این احساس خستگی شما تنها نیستید. خستگی، بعد از درد، شایع‌ترین علامتی است که در بیماران دیده می‌شود. یک چهارم مردم از دوره‌های طولانی خواب‌آلودگی و خستگی رنج می‌برند. چون خستگی نشانه هر چیز از بی‌حوصلگی ناشی از کار زیاد گرفته تا بیماری‌های شدید است.
شایع‌ترین علت خستگی به نحوه زندگی فرد مربوط است. فقر غذائی، چاقی، رژیم‌های سخت غذائی، فقدان استراحت و تحرک، سیگار کسیدن، و مصرف الکل، هه توان بدن را می‌گیرند. فشارهای روانی و شغلی و افسردگی زیاد می‌شوند تا بالاخره شما را از پا بیندازند. حتی چیز ساده‌ای مثل نخوردن آب کافی می‌تواند عامل خستگی شود.
هر بیمارئی عملاً باعث خستگی شدید می‌شود، حتی هفته‌ها بعد از درمان آن. عفونت ویروسی مونونوکلئوز، التهاب کبد (هپاتیت)، و آنفلونزا از تحلیل برنده‌های شایع هستند. علت خستگی ممکن است اختلالی هورمونی مثل بیماری آدیسون یا کم کاری غذه تیروئید باشد کم خونی، کم قند خونی، و پائین بودن فشار خون هم توان بدن را می‌گیرند. مصرف دارو برای درمان این بیماری‌های نیز ممکن است خستگی بیاورد.
همیشه احتمال وجود نشانگان خستگی مزمن (CFS) می‌رود. البته نباید هر خستگی را CFS به‌حساب آورد. CFS اختلال ناتوان‌کننده‌ای است که فرد را برای ماه‌ها و حتی سال‌ها بی‌تحرک می‌کند. این بیماری معمولاً بعد از آنفلونزا یا برخی عفونت‌ها خود را نشان می‌دهد. سال‌ها گمان می‌رفت در اثر ویروس اپشتاین ـ بار به‌وجود می‌آید، اما امروزه علت آن را نامعلوم می‌دانند. برخی معتقدند احتمالاً علت واحدی ندارد و ترکیبی از بیماری‌های ویروسی، تغییر در دستگاه ایمنی، و عوامل دیگر آن را به‌وجود می‌آورند.
CFS ناخوشیی است که خستگی مزمن می‌آورد. اما اگر همیشه احساس خستگی می‌کنید، الزاماً دچار CFS نشده‌اید. فرد دچار CFS:
ـ قبلاً سالم بوده است
ـ ۵۰ درصد فعالیت خود را ظرف شش ماه از دست داده و بیماری خستگی‌آور دیگری هم نداشته است.
ـ تب خفیف، گلو درد، درد غدد لنفاوی، سردرد و درد ماهیچه‌ای، درد مفاصل، و خواب ناآرام دارد.
CFS درمانی ندارد، اما سرانجام دوره خود را می‌گذارند و بعضی افراد کاملاً بهبود می‌یابند. برخی دیگر علائم پایدار دارند که کم و زیاد می‌شوند.
ـ درمان خستگی
با روش‌های زیر با خستگی مقابله کنید.
استراحت کافی بکنید. استراحت ناکافی و نامنظن توان بدن را تحلیل می‌برد.
ورزش کنید. بدن عادت کرده به استراحت همیشه می‌‌‌خواهد استراحت کند. ورزش متوسط، حتی ۱۰ دقیقه پیاده‌روی، می‌تواند کاملاً انرژی‌زا باشد. انجام برنامه ورزشی متوسط خستگی را دور می‌کند، یعنی ۲۰ دقیقه پیاده‌روی سریع، شنا، دویدن، یا دوچرخه‌سواری سه بار در هفته. با بالا رفتن توان ورزش‌های کششی و تقویت کننده را نیز اضافه کنید.
غذای مناسب بخورید. نخوردن غذا شما را از دسترسی به انرژی مورد نیاز محروم می‌کند. زنان باید روزی ۱۵۰۰ کالری و مردان ۲۰۰۰ کالری دریافت دارند. کمبود مواد مغذی نیز خستگی می‌آورد.
بخش عمده غذا باید حاوی غلات سبوس نگرفته، میوه، و سبزیجات باشد. برنامه غذائی زیر بسیار مناسب است:
ـ صبحانه: غلات، میوه تازه، نان گندم سبوس نگرفته، و شیر کم چربی.
ـ ناهار: هر ترکیبی از ماهی، ماکارونی، برنج، سیب‌زمینی پخته، سالاد میوه، سبزی، گوشت لخم، یا سوپ
ـ شام: غذای سبکی از سوپ، غلات، سالاد و میوه
آب بخورید. خستگی از کمبود آب بدن نیز ناشی می‌شود. روزی لااقل هشت لیوان آب بخورید.
شاد باشید. داشتن سرگرمی‌های نشاط آور مثل گوش دادن به موسیقی و تماشای فیلم برای رفع خستگی مفید است. مسافرت کنید و گاه‌گاه برای خود چیزی را که دوست دارید بخرید.
برنامه‌ریزی کنید. زندگی بیشتر مردم پر از وظیفه و مسئولیت است. ببینید کدام یک از کارها شما را خسته می‌کند. کارها را تقسیم کنید و در هر زمان به انجام یکی از آنها بپردازید.
نزد پزشک بروید. اگر خستگی بیش از دو هفته طول بکشد، باید به پزشک مراجعه کنید تا او علت را بیابد. درمان ممکن است شامل داروهای آنتی‌بیوتیک، ضد افسردگی، و چیزهای دیگر باشد.
داروهایتان را کنترل کنید. خستگی از عوارض جانبی بسیاری داروهاست. فهرستی از داروهای مصرفی خود ـ چه با تجویز پزشک و چه بدون نسخه ـ به پزشک نشان دهید تا در صورت لزوم آنها را عوض کند.


همچنین مشاهده کنید