ستون فقرات

نقش ستون فقرات ، حمایت از کل بدن ، توانایی در خم شدن و چرخیدن در تمام مسیرها ، ونیز حمایت از ساختمانهای حیاتی بدن مثل اعصاب و نخاع می باشد که در داخل آن قرار دارند . هیچ ساختمان مهندسی ای وجود ندارد که ویژگیها و ریزه کاریهایی که در ستون فقرات موجود است را داشته باشد.
ستون فقرات
ستون فقرات انسان از مهره هایی استخوانی که بر روی هم قرار گرفته اند تشکیل شده است . ستون فقرات شامل هفت مهره گردنی در گردن ، دوازده مهره سینه ای یا پشتی در قسمت بالا و پشت و پنج مهره کمری در قسمت کمر می باشد . مهره پنجم کمری که به L۵ معروف می باشد بر روی استخوان خاجی (ساکوم) قرار دارد که آن هم به استخوان دنبالچه چسبیده است . استخوان خاجی از چند مهره که به یکدیگر جوش خورده اند تشکیل شده است . استخوان خاجی از قسمت لبه هایش به استخوان لگن متصل است .
دیسکهای بین مهره ای
به علت اینکه بین مهره ها یک بالشتک قابل ارتجاع یا همان دیسک قرار دارد ، ستون فقرات توانایی خم شدن و چرخیدن را دارا می باشد . هر دیسک دارای ساختمان پهن و صافی می باشد که در وسط آن ماده ژله مانند به نام نوکلئوس وجود دارد که در اطراف آن نیز ماده سفت و سختی به نام آنولوس قرار دارد .
سطوح مفصلی مهره ها
مهره ها توسط مفصلهای کوچکی به یکدیگر متصل می شوند . این مفصلها بر اثر فشار یا ساییدگی آسیب می بینند و ممکن است بر روی آن قسمتهای صدمه دیده استخوان مهره دچار تورم شده و باعث شود که بر روی اعصاب اطرافش فشار وارد آید .
شبکه اعصاب
سیستم عصبی را می توان به نحوی به شبکه تلفن ها تشبیه نمود زیرا از طریق آنها ، پیغام عصبی از مغز به سراسر بدن متصل شده و از همین طریق نیز به مغز بر می گردد . پیغامهایی که از مغز به سمت پایین می آیند باعث می شوند که عضلات منقبض شده و در نتیجه بر روی حرکاتی از بدن همچون راه رفتن ، کنترل صورت گیرد . پیغامهایی که از پایین به بالا و به سمت مغز می روند حامل حس هایی مانند لمس و درد می باشند.
نخاع
یک دسته از بافت عصبی که اصطلاحا به آن طناب نخاعی گفته می شود ، از طریق مجرا یا کانالی که در داخل مهره ها وجود دارد ، از مغز به سمت پایین می آید . ریشه های عصبی از طناب نخاعی خارج شده و مسافتی کوتاه در کانال را طی می کنند ، سپس از هر سمت مهره (چپ و راست) یک عصب خارج می شود تا قسمت مربوط به خودش (تنه ، دستها و یا پاها) را عصب رسانی کند .
آسیب های پشت
این حقیقت که طناب نخاعی حامل پیغامهایی است که به سمت بقیه بدن رفته و از آنجا هم برمی گردد ، بدین معنی است که در صو.رت آسیب رسیدن به آن ، این ارتباط ممکن است صدمه دیده و می تواند منجر به از دست دادن یا تغییر حس ، ایجاد درد و ضعف حرکتی شود . این همان اتفاقی است که بدنبال یک تصادف شدید بروز کرده و منجر به فلج شدن افراد می گردد . تعداد دستها یا پاهایی که در این موارد فلج می شوند بستگی به محل آسیب طناب نخاعی دارد . اگر صدمه به طناب نخاعی در ناحیه گردن رخ دهد ، فلج و از دست دادن حس میتواند هم در دستها و هم در پاها ایجاد شود. با اینحال اگر آسیب در طناب نخاعی در قسمتهای پایین تر سینه ای یا کمری رخ دهد ( در زیر سطح بازوها) ، فقط عضلات پاها دچار مشکل خواهند شد . در اکثر مشکلات پشت بدن ، اعصابی که از طناب نخاعی خارج می شوند آسیب می بینند اما خود طناب نخاعی معمولا کمتر آسیب می بینند.
در اثر صدمات مستقیم به لیگمانها ، تاندونها ، مفصلها و سایر ساختمانهایی که در مهره یا اطراف آن قرار دارد ، درد می تواند فقط در همان قسمت پشت ایجاد گردد ، اما به علت اینکه همان اعصابی که این بافتها را عصب رسانی می کنند همچنین پا ها را نیز از نظر عصبی تغذیه می نمایند ، بیماران ممکن است در پاهایشان هم درد ایجاد شود و آنها اینطور فکر کنند که مشکل اصلی درپاها است ، در حالیکه علت اصلی را باید در مهره های کمری جستجو نمود .
بعلاوه ، ممکن است فشار وارد آمده بر روی اعصاب ، همچنین تولید درد ، تغییر در حس و ضعف عضلات پاها نماید .
واضح است که پشت انسان دارای ساختمان پیچیده ای است . وقتی صدمه ای وارد می شود، به دلایل مختلفی پشت درد میتواند رخ دهد . برای اینکه در هر فردی ببینیم که علت این دردها چه چیزی می باشند ، بررسی ها و آزمایشهای دقیقی لازم است انجام شود . خوشبختانه اکثر حملات پشت درد یا کمر درد ، بدون اینکه نیازی به بررسی های بیشتری باشد ، بهبود می یابند . بنابراین بطور کلی برای پیدا کردن علت واقعی بروز درد ، نیازی به انجام آزمایشها و بررسی های پیچیده وجود ندارد . با اینحال وقتی علایم خیلی شدید بوده و به مدت زیادی طول بکشند ، پیدا کردن علت بروز آنها اهمیت ویژه ای دارد . در این موارد باید آزمایشات و معاینات دقیقی بعمل آید .

منبع : پایگاه الکترونیکی خدمات پزشکی ایران