جراحی سرطان

اكثر افراد انتظار دارند كه با عمل جراحی و برداشتن تمام یا قسمتهایی از پروستات، سرطان آنها درمان شود. در سال ۱۹۰۵ میلادی دكتر هیوهامپتون یانگ، جراح اورولوژیست بیمارستان جان هاپكینز آمریكا، برای اولین بار جراحی را در چند بیمار مبتلا به سرطان پروستات به كار برد. در این نوع عمل جراحی، تمام پروستات برداشته می شود. سرطان پروستات تا وقتی به جاهای دیگر بدن گسترش نیافته است به سختی تشخیص داده می شود و در آن هنگام هم دیگر تنها با برداشتن پروستات نمی توان بیماری را معالجه نمود.
گرچه امروزه پزشكان می توانند سرطان پروستات را در مراحل اولیه آن تشخیص دهند، بسیاری از سرطانهای كوچك پروستات خیلی به آرامی رشد می كنند و حدود ۱۰ سال طول می كشد تا علایم خود را نشان دهند. بنابراین برای یك شخص سالخورده (مثلاً ۸۵ ساله) این نوع از سرطانها كه خیلی به كندی رشد می كنند مشكل زیادی ایجاد نكرده و نباید آنها را تحت عمل جراحی قرار داد، زیرا در سن آنها، تحمل عمل جراحی بسیار سخت می باشد. به همین دلیل، عمل جراحی برداشتن پروستات، فقط در بیماران با سنین كمتر و در مواردی كه دلیلی وجود داشته باشد كه بدانیم سرعت رشد سرطان زیاد می باشد، انجام می گردد. معمولاً عمل جراحی فقط در مردان زیر ۷۰ سال توصیه می شود، گرچه سن دقیق آن بستگی به وضعیت سلامت هر فردی متفاوت است.
رادیوتراپی
رادیوتراپی می توانود تومورهای كوچك سرطانی را منهدم كرده و از بین ببرد و در نتیجه سرطان را معالجه كند، بنابراین می تواند در مواقعی جایگزین عمل جراحی رادیكال پروستاتكتومی شود. اگر وضعیت بیمار بریا عمل جراحی مساعد نمی باشد، می توان رادیوتراپی را برای آنها توصیه نمود و بعضی از آقایان، انجام رادیوتراپی را به عمل جراحی ترجیح می دهند. گرچه برداشتن یك تومور سرطانی به طور كامل از طریق عمل جراحی ممكن است به نظر بهتر باشد، اما هیچ دلیل مشخصی وجود ندارد كه برتری یك ردمان را بر دیگری اثبات نماید. همچنین در مواقعی كه به علت گسترش زیاد سرطان، نمی توان از عمل جراحی استفاده نمود، رادیوتراپی درمان مناسبی خواهد بود. در این وضعیت ممكن است سرطان به طور كامل معالجه نشود، اما با كوچك كردن آن، از بروز علایم آن پیشگیری كرده و ممكن است از گسترش آن نیز كاسته شود.
صبر و انتظار
از آنجائی كه بسیاری از سرطانها فوراً ایجاد خطر نمی كنندن ممكن است به بعضی از بیماران توصیه شود كه آنها نیازی به درمان سریع ندارند. البته این بدان معنی نیست كه آنها سرطان را نادیده گرفته و از آن غفلت كنند بلكه باید به طور مرتب تحت نظر بوده و هرچند وقت یكبار آزمایشهای مخصوص را انجام دهند تا ببینند كه آیا سرطان پیشرفت كرده است یا خیر. در صورتی كه سرطان پیشرفت كرده باشد، ممكن است درمان توصیه شود. گاهی اوقات آزمایشها نشان می دهند كه سرطان به قدری آهسته رشد می كند كه مرخص كردن بیمار از بیمارستان هیچ خطری نخواهد داشت، گرچه او باید تحت نظر پزشك قرار داشته باشد.
عمل جراحی رادیكال پروستاتكتومی
اگر وقتی كه سرطان در مراحل اولیه بوده و محدود به خود پروستات است، توصیه به درمان آن می شود، معمولاً در انتخاب روش درمان بحث هایی وجود دارد. از آنجایی كه بهترین درمان برای سرطان در مراحل اولیه پروستات مشخص نمی باشد، خود فرد بیمار باید با اطلاعاتی كه جراح به او ارائه می كند، در تصمیم گیری راجع به انتخاب بهترین روش درمان به جراحش كمك كند.
عمل جراحی رادیكال پروستاتكتومی عبارت است از برداشتن تمام پروستات. این نوع از عمل، با عملی كه برای بزرگ شدن خوش خیم پروستات (BPH) انجام می گردد متفاوت است. در عمل جراحی بزرگ شدن خوش خیم پروستات فقط قسمت داخلی پروستات برداشته می شود.
پروستات را می توان از طریق برشی كه در زیر شكم زده می شود بیرون آورد. همچنین غدد لنفاوی اطراف آن نیز برداشته شده و با میكروسكوپ بررسی می شوند تا مشخص كردد كه آیا سلولهای سرطانی به آنها هم سرایت كرده اند یا خیر. برداشتن این غدد لنفاوی هیچ مشكلی برای بیمار ایجاد نمی كنند. اگر در این غدد لنفاوی، هیچگونه سرطانی دیده نشد، پروستات برداشته شده و پیشابراه از قسمت زیر پروستات بریده می شود و به گردن مثانه متصل می گردد. یك سوند در این محل قرار داده می شود و معمولاً دو. هفته در آنجا باقی می ماند تا محل جراحی التیام یابد. اكثر بیماران بعد از عمل جراحی به سرعت وضعیتشان بهبود می یابد، بطوریكه می‌توانند بعد از چند روز در حالیكه سوند به آنها وصل است به خانه بروند.
عوارض عمل جراحی توتال پروستاتكتومی
بزگ ترین مشكل در هنگام عمل جراحی، خطر خونریزی از رگهای بزرگ در جلوی پروستات می باشد. در صورت بروز خونریزی، ممكن است نیاز به تزریق خون پیدا شود. در محل اتصال پیشابراه به گردن مثانه، ممكن است كمی ادرار نشت كند اما معمولاً این حالت بزودی برطرف می گردد. دو مشكلی كه ممكن است بعد از عمل جراحی ایجاد شوند عبارتند از: (۱) عدم كنترل مناسب ادرار كردن و (۲) اختلال در فعالیتهای جنسی.
عدم كنترل مناسب ادرار كردن: قبلاً در مورد نزدیكی عضله تنگ كننده مثانه و پروستات توضیحاتی داده ایم، برداشتن پروستات در عمل جراحی می تواند باعث آسیب دیدن این عضلات شود. اشكال در كنترل ادرار به مدت یك یا دو روز بعد از برداشتن سوند، بسیار شایع می باشد. به بیمار در این مورد هشدارهای لازم داده می شود و برای قوی تر شدن این عضلات، تمرینهایی آموزش داده می شود. گرچه بسیاری از افراد به سرعت دوباره كنترل ادراری خود را به دست می آورند، اما بعضی از مردان از نشت كردن ادرارشان در بعضی مواقع (مثلاً در هنگام تمرینات ورزشی یا شبها در بستر) شاكی بوده و ممكن است نیاز به استفاده از پوشك داشته باشند. در موارد خیلی كمی، نشت ادرار خیلی شدید می باشد. در چنین مواردی اگر درمان ضرورت یابد، می توان با عمل جراحی و قراردادن یك وسیله پلاستیكی به نام "اسفنكتر مصنوعی" مشكل را برطرف نمود، اما این كار زیاد انجام نمی گیرد.
مشكلات جنسی: اعصابی كه برای نعوظ آلت استفاده می شوند، در نزدیكی پروستات قرار دارند. سابقاً گفته می شد كه در عمل جراحی توتال پروستاتكتومی بعلت آسیبی كه به این اعصاب وارد می آید، عمل نعوظ تقریباً دیگر در مردان ایجاد نمی شود.امروزه جراحان اطلاعات بیشتری در مورد محل اعصاب دارند و عمل جراحی را طوری انجام می دهند كه تا آنجایی كه ممكن است به این اعصاب آسیبی وارد نشود. با این حال، جراحان به بیماران هشدار می دهند كه هنوز هم ممكن است برای اینكه سرطان به طور كامل با عمل جراحی برداشته شود، امكان آسیب دیدن به این اعصاب وجود دارد. نارسایی در نعوظ را می توان درمان نمود اما معمولاً نیاز به انجام تزریقاتی در آلت تناسلی دارد. متأسفانه مصرف داروی جدید اغلب بعد از عمل جراحی توتال پروستاتكتومی هیچ تأثیری در ایجاد نعوظ ندارد. از آنجایی كه اعصاب می توانند به راحتی كمی آسیب دیده اما بعد از مدتی بهبود یابند، ممكن است به مدت چند ماه اشكال در نعوظ وجود داشته باشد اما به تدریج این مشكل برطرف می گردد.

منبع : پایگاه الکترونیکی خدمات پزشکی ایران