جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

آب و نمک ضروریات اولیه بدن


آب و نمک ضروریات اولیه بدن
آب قسمت اعظم بدن همه موجودات زنده از جمله انسان را تشكیل می دهد. تعادل در میزان آب موجود در بدن نقش اساسی در سلامتی انسان و عملكرد ارگان های مختلف و تك تك سلول های بدن دارد. همچنین متعادل نگاه داشتن ذخیره آب بدن، ایجاد تعادل در فشار اسمزی و الكترولیت های حیاتی موجود در بدن را موجب می شود و برای داشتن گردش خون سالم نیز الزامی است.
آب در اغلب غذاها و نوشیدنی های مختلفی كه ما مصرف می كنیم وجود دارد و در پروسه هضم غذاها به دفع مواد زائد و اضافی غذا كمك كرده و از بروز یبوست جلوگیری می كند. همچنین موجب دفع سموم از طریق پوست و دستگاه دفع ادرار می شود. هنگام ابتلا به تب و بیماری هایی از قبیل اسهال و تهوع بیمار باید مقادیری زیاد آب بنوشد تا مانع كم آبی در بدن شود. از آب حتی برای درمان برخی از ناراحتی ها و بیماری ها نیز می توان بهره گرفت. در حدود سال ۱۸۰۰ میلادی از هیدروتراپی یا آب درمانی در اروپا برای رفع برخی از بیماری ها مورد استفاده قرار می گرفت. چارلز داروین ادعا می كرد فرو رفتن یكباره در آب سرد موجب از میان رفتن دردهای بدنش می شود.
تحقیقات و مطالعات بعدی تاثیر مثبت یك شوك كوتاه با آب سرد را برای تحریك سیستم ایمنی بدن و بهبود گردش خون مورد تایید قرار دادند. نوشیدن آب داغ سكسكه را رفع می كند و سوءهاضمه و نفخ را از بین می برد. نوشیدن آب به هنگام احساس ضعف و از حال رفتن نیز می تواند به عنوان محرك قلب عمل كرده و حال بیمار را بهبود ببخشد. گفته می شود «آب سخت» یا آبی كه در خود املاح كلسیم و منیزیم دارد می تواند از بدن در برابر ابتلا به بیماری های قلبی محافظت كند.
نمك نیز یكی از مواد بسیار ضروری برای بدن است. بدن انسان بالغ محتوی حدود ۲۵۰ گرم كلریدسدیم یا همان نمك است كه در پلاسمای خون، لنف، بزاق و عرق وجود دارد. نمك همراه با عرق و ادرار از بدن دفع می شود. نقش اصلی نمك در بدن ما نگاه داشتن آب كافی در بدن از طریق تنظیم فشار اسمزی و كمك به انتقال دی اكسید كربن در خون است.
در طب «آیور ودا» طب سنتی هند نمك محرك عنصر آتش (پیتا) یكی از عناصر چهارگانه وجود محسوب می شود كه موجب احساس انرژی در بدن است.
وجود نمك به مقدار كم در غذا موجب بهبود هضم و ترشح آنزیم های هضم كننده شده و تنظیم كننده ای مفید برای دستگاه گوارش است. از محلول آب و نمك در مواقع لازم به عنوان تهوع آور و مسهل نیز استفاده می شود. همچنین هنگام ابتلا به اسهال یا تهوع اغلب میزان نمك موجود در بدن نیز همراه با آب كاهش می یابد. تعریق زیاد در هوای گرم نیز می تواند باعث كاهش نمك شود كه گاه به صورت گرفتگی در عضلات و تنگی نفس نمایان می شود. در چنین مواردی تزریق سرم آب و نمك به صورت وریدی یا مصرف خوراكی این محلول می تواند كمبود آب و نمك را جبران كرده و این مشكل را رفع كند. همین روش درمان در مواقع شوك و غش های ناشی از خونریزی نیز به كار می رود. نمك از سالیان پیش نه تنها برای طبخ غذا بلكه برای حفاظت و نگهداری طولانی مدت مواد غذایی نیز استفاده می شود. از گذشته های بسیار دور انسان ها گوشت و مواد غذایی دیگری را با نمك سودكردن سالم نگاه می داشتند. اما باید توجه داشته باشیم كه اغلب تولید كننده ها برای تهیه فرآوری شده و كنسروها از مقدار نمكی بسیار بیشتر از میزان نیاز بدن ما استفاده می كنند. از این رو مصرف بیش از حد چنین غذاهایی می تواند بروز مشكلاتی از قبیل ناراحتی های كلیه را موجب شود.
اگر كلیه ها در دفع نمك اضافی از طریق دفع ادرار خوب عمل نكنند باقی ماندن نمك اضافی در بدن در نهایت به بالا رفتن فشار خون می انجامد كه خود عامل بروز بیماری های متعدد دیگر است. یكی از بهترین روش های مقابله با این مشكل تنظیم ذائقه افراد نسبت به نمك در كودكی است زیرا ذائقه ما و تمایل به غذاهای كم نمك یا پرنمك چیزی جز عادت های بنیانگذاری شده در دوران كودكی نیست. یك روش دیگر جایگزین كردن نمك، كلریدسدیم با كلریدپتاسیم است كه از مضرات كمتری برخوردار است.
محلول آب و نمك (۱ قاشق چایخوری نمك در یك لیوان آب گرم) محلولی میكروب كش و گندزدا است. مصرف این محلول به عنوان دهانشویه به هنگام التهاب لثه ها و زخم های دهانی یا به عنوان قرقره برای ورم لوزه ها و گلودرد بسیار مفید است و با از بین بردن میكروب های موجود در این موضع ها و ممانعت از رشد بیشتر آنها عفونت را از بین می برد. از این رو قرقره آب و نمك در ابتدای سرماخوردگی می تواند تاثیر بسزایی در تسریع بهبود فرد داشته باشد. با توجه به آنچه ذكر شد برای داشتن بدنی سالم همواره مقدار زیادی آب بنوشید و مقدار كمی نمك بخورید.

سپیده سلیمی
منبع : روزنامه شرق


همچنین مشاهده کنید