۱۱ مارس ۱۹۸۵ ـ درسی بزرگ برای همه: بازگشت جهان به وضعیتی بدتر، تنها با یک گزینش نادرست - انتخاب گورباچف به جانشینی چرننکو

یک روز پس از درگذشت «کنستانتین چرننکو» رهبر ۷۳ ساله شوروی، گردانندگان حزب کمونیست این کشور یازدهم مارس ۱۹۸۵ «میخائیل گورباچف» ۵۴ ساله دستیار یوری آندروپوف رهبر اسبق را در جای او قراردادند و رهبر شوروی _ یکی از دو ابرقدرت جهان کردند. درگذشت سه رهبر سالخورده شوروی ــ برژنف ، آندروپوف و چرننکو ـ به فاصله دو سال و نیم، در انتخاب گورباچف که مردی میانسال بود موثر بود، زیرا حزب نمی خواست که چند ماه بعد باز هم یک مراسم تدفین دیگر برگزار کند، ولی انتخاب گورباچف آغاز پایان عمر اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، حاکمیت حزب کمونیست، و فروپاشی بلوک شرق بود (که ایجاد این بلوک به بهای خون ۲۷ میلیون تن از مردم شوروی تمام شده بود) و طولی نکشید که بدون سر و صدا، جنگ و بکارگیری سلاح اتمی و موشک؛ نظام و وضعیتی تازه بر جهان حاکم شد که جز برای اروپای غربی و نیز کورپوریشن های بزرگ آمریکا و سرمایه داران برخی از ممالک، بهتر از گذشته نبوده است و بنابراین، تاریخدانان متفقا انتخاب گورباچف در ۱۱ مارس ۱۹۸۵ را نقطه بازگشتی در تاریخ جهان به شمار آورده اند. «تاریخدانان» فروپاشانیدن کنفدراسیون یوگوسلاوی، بی ثبات کردن افغانستان و پاکستان، اشغال نظامی عراق و استقرار نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس، بی خاصیت کردن اتحادیه عرب و سازمانهای جهانی دیگر، گسترش اتحادیه اروپا با هدف بستن راه اروپا به روی مسکو، گسترش ناتو و حضور آن در نقاطی جز اروپا و آمریکا با این منظور که ژاندارم جهان شود، سنگ اندازی برسر راه سایر ملل که می خواهند «قدرت» شوند، گلوبالیزاسیون اقتصاد و استثمار مللی که به فقر کشانده می شوند و ... را نتیجه همین یک انتصاب غلط (انتصاب گورباچف) می دانند و می گویند که گورباچف تعمد نداشت، اشتباه و سادگی کرد و فرد شایسته و متناسب با مقام، کمتر مرتکب اشتباه می شود که توجه به این نکته درسی است بزرگ برای همه ملل.
گورباچف تصور می کرد که اگر کمی دریچه را به روی باد - آن چه که در غرب آزادی سیاسی گویند باز کند و اولویت را به جای تقویت بنیه نظامی و اهمیت ارتش، (طبق توصیه مستشارانی که غرب به او معرفی کرده بود) به «اقتصاد» بدهد چهره شوروی دفعتا! تغییر خواهد کرد. بنابراین، در نخستین نطق خود از «تغییر» سخن به میان آورد.
دو روز بعد از انتصاب، گورباچف پس از شرکت در مراسم تدفین چرننکو با جورج بوش معاون ریگن رئیس جمهوری وقت آمریکا که به همین منظور به مسکو آمده بود ملاقات کرد و ضمن مذاکره ای طولانی با او پیام ریگن را که پیشنهاد ملاقات داده بود دریافت کرد. در پایان این دیدار اعلام شد که طرفین خواهان تشنج زدایی و قطع مسابقات تسلیحاتی هستند.
گورباچف که به نظر قریب به اتفاق مفسران - مردی زودباور بود، شایستگی رهبری کشور پهناوری چون شوروی را نداشت و در کار سیاست سادگی می کرد بعدا در ملاقاتهای متعدد با سران آمریکا (که برنامه آنها با دقت تمام در واشنگتن تهیه شده بود) حضوریافت، وعده های فراوان شنید و به راهی گام گذارد که همه چیز را برباد داد و مهمتر از همه، آرزوهای مردمی که به سوسیالیسم و تامین برابری و شادمانی بشر چشم امید دوخته بودند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز