صدقه اول به دست خدا می رسد

چیزی مانند زکات که انسان از مال خود در راه خدا می دهد را صدقه گویند؛ ولی در واقع، صدقه هم شامل موارد واجب می شود و هم مستحب.
باید متوجه بود که صدقه در مال، تنها دادن مبلغ ناچیزی به فقیر و مسکین نیست، بلکه جامعه از این مال حقی دارد؛ بنابراین شخص مسلمان باید جامعه را از این اموال، بهره مند سازد، کتاب های دینی چاپ کند و در دسترس همگان قرار دهد، کتابخانه، بیمارستان، زایشگاه، پل، جاده، و حمام بسازد و صدها مورد دیگر که در خدمت بندگان خدا قرار بگیرد، انجام دهد. مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه قم در معنای فقیر و مسکین می گوید: فقیر، کسی است که محتاج است، ولی سوال (درخواست) نمی کند، اما مسکین؛ کسی است که سوال می کند.
● اقسام صدقه
همانطوری که گذشت، صدقه دارای معنی عامی است که هم شامل واجبات مانند زکات خواهد شد و هم صدقات مستحبی را دربرمی گیرد.
▪ زکات (صدقه واجب):
زکات یکی از فروع دین و از ضروریات اسلام است و منکر آن کافر و نجس است و در اکثر آیات قرآن هرکجا نامی از نماز برده شده، مسئله زکات هم عنوان شده است.
▪ صدقات مستحبی:
برای اهمیت و عظمت صدقات مستحبی خوب است نخست به حالات انبیاء و ائمه(ع) و بلکه به حالات سایر مومنین و افراد خیر و محسن، نظرافکند که چگونه از مال خود، در راه خدا بهره مند شده و به وسیله آن چه خدمت هایی به جهان اسلام و مسلمین کرده اند. روایات در فضیلت صدقه بسیارند که برای نمونه به بعضی از آن ها می پردازیم؛ علی(ع) فرمودند: هرکه به عوض و بدل یقین کند، خوب بخشش کند. و نیز فرمودند: خوشا به حال کسی که زیادی مالش را انفاق و از زیادی گفتارش جلوگیری کند.امام باقر از علی بن ابیطالب (ع) نقل می فرمایند که: آن حضرت فرمودند: روزی یک دینار انفاق کردم، رسول خدا(ص) به من فرمودند: آیا نمی دانی که صدقه مومن از دستش بیرون نمی رود، تا آن که از دهان ٧٠ شیطان آزاد شود (همه گویند: نده!) و در دست سائل قرار نگیرد، تا نخست در دست خدای بزرگ قرار گیرد، آیا خداوند چنین آیه ای نفرموده است: آیا ندانسته اند که خدا، اوست که توبه را از بندگانش می پذیرد و صدقات را می گیرد.زمانی که امام باقر-علیه السلام- پدر بزرگوارش را غسل می داد، افراد متوجه پینه های دست و پا و پیشانی امام زین العابدین (ع) بودند که در اثر سجده بسیار پینه بسته بود، ولی در پشت شانه نیز اثر پینه ای دیدند، از امام باقر-علیه السلام- پرسیدند: این اثر چیست؟ حضرت فرمود: اگر بعد از حیات پدرم نبود، نمی گفتم.
روزی بر او نمی گذشت مگر آن که یکی یا بیشتر از بینوایان را سیر می کرد شب که می شد، انبان خود را پر می کرد و وقتی دیده ها به خواب می رفت، به در خانه تنگدستان آبرومند می رفتند، میان آنان تقسیم می فرمودند، و آنان نمی دانستند که آورنده طعام کیست.
صدقات پیامبر(ص) و آل او آن قدر زیاد است که بیان آن نیازمند کتاب مستقلی است و علامه بزرگوار، مجلسی(رع) در بحار، یک باب مخصوص برای آن باز کرده است.
● فوائد صدقه:
برای صدقه واجب یا مستحب، فوائد بسیاری است که از خلال روایات و آیات استفاده می شود:
١) پاداش زیاد اخروی، چنان که از پیامبراکرم(ص) نقل شده: آگاه باشید هرکه انفاق کند به صدقه ای، برای اوست به وزن هر درهم، مانند کوه احد از نعمت های بهشت.
٢) صدقه در دست پروردگار قرار گیرد، چنان که از امام صادق(ع) نقل شده که فرمودند: هیچ چیزی نیست مگر آن که فرشته ای بر آن موکل است. جز صدقه، چه آن که آن در دست خدا واقع می شود.
٣) با صدقه مال کم نخواهد شد، همان طور که از موسی بن جعفر(ع) از پدران بزرگوارش از پیامبراکرم(ص) نقل شده که فرمودند: هیچ گاه مال انسان با صدقه کم نخواهد شد، پس صدقه بدهید و نترسید.
٤) کمر شیطان را می شکند.
٥) مرگ بد را دفع می کند.
٦) عمر را زیاد می کند.
٧) شفا و دوای مریض است.
٨) از اذیت درنده نگهداری کند، چنان که از حضرت رضا(ع) نقل شده: در زمان بنی اسرائیل قحطی شدیدی سالیان پی درپی پدید آمد. در نزد زنی لقمه نانی بود، آن را در دهان گذاشت.
سائلی او را صدا زد، زن گفت: در چنین وقتی ببخشم. آن را از دهان بیرون آورد و به سائل داد که ناگهان بچه کوچک او، در بیابان مورد حمله گرگ قرار گرفت، او را در دهان گرفت و فرار کرد.
مادر به دنبال آن می دوید و فریاد می زد، پروردگار جبرئیل را فرستاد، بچه را از دهان گرگ گرفت و به مادر تحویل داد، فرمود: آیا خوشنود شدی؟ این لقمه به جای آن لقمه است.
۹) از خطر خرابی محفوظ می ماند.
١٠) خانه و شهر را آباد می سازد.
١١) روزی را زیاد و فقر را برطرف سازد.
١٢) مال انسان را از تصرف اشرار حفظ می کند، چنان که از پیامبراسلام(ص) روایت شده، هرکه در حالت اختیار مال خود را از خوبان دریغ دارد، خداوند در حالت اضطرار، مال او را نصیب اشرار کند.
١٣) هفتاد در از شر و بدی را می بندد.
١٤) تجارت سودمندی است، چه در دنیا و چه در آخرت، چنان که از علی(ع) روایت شده، هرگاه گرسنه شدید، با خدا به وسیله صدقه سودا کنید.
١٥) ناراحتی فکری وسوسه و ترس را برطرف سازد.

منبع : روزنامه خراسان