فرزندپروری و چهار عامل مهم جسارت، اعتماد به نفس، مسئولیت پذیری و همکاری

فرزندپروری کاری است که نیاز به انرژی زیادی دارد، چون کودکان اغلب به رفتار پدر و مادرشان بیشتر توجه می کنند تا گفتارشان، بنابراین والدینی تاثیرگذار و موفق خواهند بود که فعال و با اهداف از قبل تعیین شده باشند. والدین فعال ( نه منفعل)، اهداف روشنی برای فرزندانشان در ذهن دارند و آنها را در راه رسیدن به آن اهداف راهنمایی می کنند. در صورتی که پدر ومادر منفعلانه عمل کنند نتیجه چیزی جز خشم یا انضباط گاه و بی گاه نخواهد بود. والدین فعال به کودکانشان کمک می کنند تا مهارت های زیستی را بیاموزند. گرچه برای زندگی در یک خانواده مستقل و فعال مهارت های زیستی بسیاری دارای اهمیت است، اما به نظر می رسد چهار مورد نسبت به موارد مهم دیگر، ارجح ترند:
الف) جسارت:
چنانچه کودکان جسارت داشته باشند ( جسارتی توام با حمایت و راهنمایی پدر و مادر) می توانند آن قدر سعی کنند و آن اندازه شکست را تجربه کنند و دست از کوشش برندارند تا زمانی که بر مشکل مورد نظر چیره شوند. جسارت یک زمینه قوی در مجموعه قابلیت های کودکان است. جسارت، هسته مرکزی شخصیت است چرا که سازنده اعتماد به نفس فرد است و اعتماد به نفس قلب توانایی های کودک است.
ب) اعتماد به نفس:
اعتماد به نفس به زبان ساده یعنی آنچه هر فرد درباره خودش می اندیشد. چنانچه میزان اعتماد به نفس بالا باشد، شخص خودش را قادر به موفقیت می بیند. فرد دارای اعتماد به نفس بالا جسارت آزمودن چیزهای تازه را دارد. چنین فردی در صورت عدم موفقیت به تجربه خود به عنوان فرصتی برای آموختن نگاه می کند.
پ) مسئولیت پذیری:
در فرزندپروری فعالانه، پدر و مادر در حکم راهبرانی هستند که از مشارکت و همکاری فرزندان استقبال کرده و آنها را برای هر چیز بیشتر آموختن تشویق می کنند. در چنین خانواده هایی همه اعضای خانواده تصمیم گیری می کنند و مسئولیت تصمیمات خود را می پذیرند. در این حال بچه ها پیامدهای تصمیمات خود را تجربه می کنند. چرا که والدین همیشه در دسترس نیستند که به فرزند بگویند چه کار باید بکند یا نکند گرچه اگر فرزندان بیاموزند که تصمیم های مسئولانه بگیرند و جسارت این را داشته باشند که به آنها پایبند بمانند بی تردید آمادگی این را هم دارند که خودشان مستقیما با مشکلات زندگی روبرو شوند.
ت) همکاری نه کشمکش:
کودکی که می تواند با دیگران همکاری کند و تعامل داشته باشد می آموزد که زندگی شامل کار گروهی و انسجام است. بهتر است رابطه والدین با بچه ها یک نوع تعامل و همکاری باشد نه ستیز و کشمکش و در بسیاری از تجارب خانوادگی باید روح همکاری غالب باشد.
در خانواده ای که فرزندپروری فعالانه حاکم است فرزندان هم دارای آزادی انتخاب هستند و هم محدودیت هایی برای انتخاب های مورد نظرشان دارند. والدین راهبران خانواده اند و به پیشواز همکاری و مشارکت فرزندان می روند. در چنین خانواده ای علاوه بر نظم و ترتیب این حسن وجود دارد که هر عضو خانواده فردی مهم است.
اجازه انتخاب هر چیزی برای فرزند بستگی به تناسب سنی آنها با نوع انتخابشان دارد. بچه های خردسال تر به محدودیت های سرسختانه تری نیاز دارند در حالی که کودکان بزرگ تر می توانند آزادی های بیشتری داشته باشند. برای مثال یک کودک هفت ساله می تواند برای غذا بین سیب زمینی و نخودفرنگی یکی را انتخاب کند اما یک نوجوان ۱۲ ساله واقعا می تواند در طراحی فهرست غذای هفتگی خانواده کمک کند. بکوشید بین انتخاب ها و سن فرزند و نیز سطح مسئولیت پذیری او تعادل برقرار کنید. در یک خانواده فعال با روش فرزندپروری مسئولانه حتی در زمان تنبیه با فرزند محترمانه رفتار شود و فرزندان حق دارند که افکار و احساسات خودشان را مودبانه برای پدر و مادر خود بیان کنند.
فرزندپروری یعنی حفاظت و آماده سازی فرزندان برای زندگی و پیشرفت و کامیابی در جامعه، والدین فعال هنگام رویارویی با مشکلات و درگیری هایی که بیشتر والدین با آنها روبرومی شوند با اطمینان و قاطعانه واکنش نشان می دهند.

نجمه پهلوانیان

منبع : روزنامه جوان