۱۱ ژانویه سال ۱۷۷۵ ـ قیام پوگاچف در روسیه و خیانتی که به اوشد

« یملیان پوگاچفYemelyan Pugachov » قزاقی که در ارتش روسیه افسر بود و در نیمه دوم قرن هجدهم در منطقه « ولگا » و « دن » به حمایت از کشاورزانی که با اراضی زراعی خرید و فروش می شدند (سرف ها) و طبقه زحمتکش که پس از پتر اول با مشقت کار و زندگی می کردند دست به قیام زده بود یازدهم ژانویه سال ۱۷۷۵ در مسکو اعدام شد. در بعضی تاریخها اعدام اورا ۲۱ ژانویه نوشته اند.
با این که پوگاچف در زمانی که افسر بود مورد توجه کاترین امپراتریس روسیه بود و در رفاه زندگی می کرد در جریان یک ماموریت در منطقه ولگا با مشاهده وضعیت بد زندگانی سرفها ، ارتش را ترک و به حمایت از آنان دست به قیام زد . در اندک مدتی هواداران فراوان به دست آورد و بسیاری از دژ های نظامی منطقه را تصرف کرد. قیام او منطقه اورال و بسیاری از مناطق مسلمان نشین روسیه را هم در برگرفت و اربابان ملک فراری شدند .
وی موفق شد که چند واحد اعزامی ارتش تزار را شکست دهد . نزدیک بود قیام او سراسری شود که تزار برای سر او ( تحویل دادنش ) ۲۸هزار روبل طلا جایزه تعیین کرد. این پول سبب شد که اطرافیان پوگاچف و همان هایی که پوگاچف به خاطرشان جان برکف نهاده و قیام کرده بود اورا در خواب دستگیر کنند و به عوامل تزار تحویل دهند . سپس پوگاچف را در یک قفس آهنین قرار دادند و به مسکو منتقل کردند و در آنجا اعدام شد .
باوجود خیانت اطرافیانش ، پوگاچف تا آخرین لحظه عمر از عمل خود دفاع کرد و ابراز پشیمانی نکرد و گفت که روزی افرادی دیگر این کار او را که یک واقعیت است دنبال خواهند کرد . وی خیانت چند تن از اطرافیانش را به حساب نادانی و نداشتن آگاهی و طمع پول ناشی از فقر طولانی آنان گذارد و گفت که با تجربه او نخست باید مردم تحت ستم را بیدار کرد و سپس آنان را وارد قیام ساخت ــ از مردمی که در خواب هستند جز خواب دیدن کاری ساخته نخواهد بود.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز