بلیچینگ یا سفید کردن دندان

روشن کردن یا سفید کردن دندان‌های تغییر رنگ یافته به کمک مواد شیمیایی را بلیچینگ می‌گویند. بیش از ۱۰۰ سال است که از مواد شیمیایی برای سفید کردن دندان استفاده می‌شود. در ابتدا برای دندان‌های غیر زنده استفاده می‌شده اما امروزه سفید کردن برای دندان‌های زنده هم استفاده می‌شود.
تغیر رنگ دندان، علت خارجی یا علت داخلی دارد. تغییر رنگ خارجی در اثر مواد رنگی غذا، جرم وسیگار ایجاد می‌شود و به آسانی با تمیز کردن سطح خارجی دندان از بین می‌رود. تغییر رنگ داخلی توسط روش سفید کردن انجام می‌شود.
● علل تغییر رنگ‌های داخلی
▪ تغییر رنگ در اثر استفاده از تتراسیکلین هنگام بارداری، این دارو باعث تغییر رنگ دندان کودک خواهد شد یا استفاده از این دارو زیر ۱۲ سالگی نیز باعث تغییر رنگ دندان می‌شود. تغییر رنگ کم تتراسیکلین که زرد روشن یا خاکستری روشن هستند به سفید کردن جواب می‌دهند. تغییر رنگ‌های خاکستری تیره معمولا با سفید کردن قابل درمان نیستند و بایستی از درمان‌های مکمل استفاده کرد. استفاده بیش از حد از فلوراید باعث تغییر رنگ قهوه‌ای دندان می‌شود.
▪ تغییر رنگ می‌تواند در اثر ضربه به دندان باشد که خونریزی داخل ریشه باعث این تغییر رنگ می‌شود.
▪ بعضی مواقع تغییر رنگ منشاء ژنتیکی دارد که با روش سفید کردن به نتیجه نخواهیم رسید در این‌گونه موارد از روش‌های دیگری مانند ترمیم دندان با مواد همرنگ مشکل بیمار حل می‌شود.
▪ تغییر رنگ در اثر افزایش سن نیز خواهیم داشت که دندان در اثر سایش مینا و ساخته شدن عاج ثانویه تیره‌تر می‌شود. تغییر رنگ‌هایی که در اثر سن به‌وجود می‌آید بهتر به روش سفید کردن جواب می‌دهند.
▪ برخی از بیماری‌ها مانند یرقان شدید نیز باعث تغییر رنگ می‌شوند.
▪ در دندان‌هایی که درمان ناقص ریشه صورت گرفته به علت وجود بقایای بافتی داخل تاج رنگ دندان تیره می‌شود که برای درمان نیاز به تخلیه ناحیه تاج تا زیر ناحیه طوق دندان و استفاده از مواد سفید کننده و پس از به دست آمدن رنگ مطلوب ترمیم دندان با مواد همرنگ دندان می‌باشد.
سفید کردن عمدتا به دو صورت انجام می‌شود:
۱) سفید کردن در مطب که در چند جلسه صورت می‌گیرد هر جلسه حدود یک ساعت و با ژل‌های مخصوص سفید کردن وبا استفاده از حرارت یا نور آبی صورت می‌گیرد تعداد جلسات بستگی به تیرگی دندان و رضایت بیمار دارد.
۲) سفید کردن در منزل که ابتدا از بیمار قالب تهیه می‌شود و قاشقک مخصوص ساخته می‌شود ژل سفید کننده مخصوص منزل به مدت دو هفته صبح و بعدازظهرهر بار حدود نیم ساعت استفاده می‌شود.
گاها از هر دو روش برای پایداری بیشتر استفاده می‌شود.
● عوارض ناشی از سفید کردن :
▪ سوختگی بافتی که در اثر مواد سفیدکننده روی لثه ایجاد نواحی سفید می‌کند که بایستی با آب شستشو شود تا رنگ سفید محو گردد معمولا در عرض دو ساعت از بین می‌رود ولی اگر دردناک بود می‌توان از بی‌حسی موضعی استفاده کرد.
▪ حساسیت دندان ممکن است طی مراحل سفید کردن ظاهر شود یا پس از سفید کردن بروز نماید، معمولا تا ۲۴ ساعت رفع می‌شود. اگر از نوع سفید کننده در منزل استفاده می‌شود در صورت بروز درد و حساسیت یکی دو روز سفید کردن را متوقف می‌کنیم و پس از رفع حساسیت دوباره شروع به درمان مجدد می‌کنیم.
▪ گاهی حساسیت تا چند هفته باقی است که در این صورت می‌توان از محلول‌ها و ژل‌های موضعی فلوراید و خمیر دندان‌های ضد حساسیت استفاده کرد.

دکتر سعید معینی

منبع : روزنامه جام جم