دندان عقل

دندان‌های عقل یا سومین آسیای دائمی آخرین دندانی است که معمولا در ۱۷ تا ۲۴ سالگی می‌روید. تعداد این دندان‌ها معمولا ۴‌عدد است که در هر گوشه از فک بالا و پایین قرار دارند، اما گاهی جوانه یک یا چند دندان عقل در دهان وجود دارد.
دندان‌های عقل معمولا مشکلی ایجاد نمی‌کنند و در مواقعی که فضای کافی وجود داشته باشد و بهداشت دهان و دندان به خوبی انجام گیرد نیاز به کشیدن آنها نیست. فک انسان در پایان دهه دوم زندگی به رشد واقعی خودش می‌رسد. متاسفانه این اندازه اغلب برای بیرون آمدن دندان عقل کوچک است و ما مجبوریم برای جلوگیری از عوارض بعدی آنها را خارج نماییم. در صورت ایجاد عفونت ممکن است با خوردن آنتی‌بیوتیک موقتا مشکل حل شود، ولی مجددا این عفونت ایجاد می‌گردد. اگر دندانپزشک تشخیص دهد که دندان بایستی کشیده شود بهتر است در همان ابتدا کشیده شود. تجربه نشان داده است مشکلات پس از جراحی با افزایش سن بیشتر می‌شود. اگر کشیدن دندان عقل زمانی باشد که ریشه تشکیل نشده عوارض پس از کشیدن حداقل می‌باشد. بنا به دلایل زیر قبل از نهفته شدن دندان عقل بهتر است آنها را بیرون آوریم:
▪ ایجاد پوسیدگی دندان عقل و دندان مجاور آن به علت عدم امکان تمیز کردن مناسب ناحیه
▪ ایجاد درد در اثر فشار دندان عقل
▪ به دلایل ارتودنتیک، دندان‌های عقل گاهی باعث فشردگی دندان‌ها در قسمت قدامی یا خلفی فک می‌شوند.
▪ به دلایل ساخت پروتز (دندان مصنوعی)‌ گاهی دندان عقل زمانی که فرد تمامی دندان‌های خود را از دست داده شروع به رویش می‌کند و برای دندان مصنوعی فرد مزاحمت ایجاد می‌کند. در این گونه موارد بهتر است دندان عقل کشیده شود.
▪ ایجاد عفونت و بیماری‌های لثه
▪ تشکیل کیست و تومور
▪ گاهی دندان عقل باعث سردرد می‌شود
▪ بوی بد دهان، در اطراف دندان عقل به علت عدم دسترسی مناسب توسط مسواک و نخ دندان، تجمع پلاک باکتری صورت می‌گیرد و این پلاک باعث تولید اسید و پوسیدگی سریع دندان عقل و بوی بد دهان می‌گردد.
▪ دندان عقل هر زمان می‌تواند ایجاد مشکل کند، بخصوص دندان‌های فک پایین و این مشکلات ممکن است ناگهانی و در بدترین زمان اتفاق بیفتد. اگر تشخیص داده شد که باید کشیده شوند بهترین زمان ۱۴ تا ۲۲ سالگی است.
با افزایش سن استخوان اطراف دندان سخت‌تر و محکم‌تر شده و کشیدن دندان با زحمت بیشتری همراه است عوارض پس از کشیدن هم بیشتر است. این عوارض شامل درد، تورم، خونریزی، عفونت و در مواردی ممکن است باعث بی‌حسی طولانی‌مدت لب پایین شود.
اگر قرار است دندان عقل کشیده شود، بهتر است در تمام ملاقات‌های بعدی با دندانپزشک، دندان عقل بازبینی شود.

دکتر سعید معینی

منبع : روزنامه جام جم