جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

الیا کازان


الیا کازان
الیا کازان اغلو کارگردان سینما و تئاتر٬ نویسنده٬ تهیه کننده و رمان نویس عثمانی‌تبار آمریکایی در سال ۱۹۰۹ از پدر و مادری یونانی در شهر کنستانتینوپل &#۶۴۸۳۱;استانبول امروزی) به دنیا آمد.
وی در سن ۴ سالگی با والدینش به آمریکا مهاجرت کرد و در نیویورک مقیم شد. پدرش تاجر فرش بود. کازان پس از پایان تحصیلات متوسطه به کالج ویلیامز، در دانشگاه ییل رفت و به تحصیل رشته درام نویسی پرداخت و پس از فارغ التحصیلی در دهه ۱۹۳۰ به کار با یک گروه تئاتر پرداخت.
کازان نخستین نمایشنامه‌اش را در سال ۱۹۳۵ روی صحنه برد و در دهه ۱۹۴۰ به عنوان یکی از مستعدترین کارگردانان تئاترهای برادوی شهرت یافت. در زمان او بازیگرانی مانند مارلون براندو ، لی جی کاب و جسیکا تندی را به دنیای سینما معرفی شدند.
وی در سال ۱۹۴۸ اکتوز استودیو را تاسیس کرد و آن را به نهاد مهمی برای بازیگران سینما تبدیل کرد. اولین فیلمش را در سال ۱۹۳۷ ساخت و در سال ۱۹۴۱ برای فیلم توافق شرافتمندانه جایزه اسکار دریافت کرد و خود را به عنوان یک کارگردان بزرگ به عالم سینما معرفی کرد.
در سال ۱۹۵۱ ، کازان تصمیم گرفت نمایشنامه معروف تنسی ولیامز، اتوبوسی به نام هوس را که خود بارها با موفقیت به روی صحنه برده بود جلوی دوربین ببرد. کازان برای ساخت این فیلم به سراغ مارلون براندو رفت تا نقش استنلی کوالسکی را برایش بازی کند.
در سال ۱۹۵۲ کازان فیلم زنده باد زاپاتا را ساخت. این فیلم بر اساس داستان جان اشتاین بک ساخته شد. در این فیلم براندو در نقش زاپاتا و آنتونی کوئین ایفای نقش کردند.
در سال ۱۹۵۳، مردی بر طناب بندبازی، فیلم بعدی کازان بود. فیلمی هیجان انگیز و ضدکمونیستی دو آتشه که ماجرایش در چکسلواکی بعد از جنگ می‌گذرد و در آن یک گروه سیرک می‌خواهند از پشت پرده آهنین (اصطلاحی برای مرزهای شوروی سابق) بگریزند.
فیلم بعدی کازان که یکی از مهم‌ترین و بهترین فیلم‌هایش است، در بارانداز نام دارد که آن را بر اساس داستانی از باد شولبرگ ساخت. در این فیلم براندو نقش محوری را بر عهده داشت.
در سال ۱۹۵۵ ، کازان به سراغ رمان دیگری از جان اشتاین بک به نام شرق بهشت رفت. در این فیلم جیمز دین در نقش پسر احساساتی و سرکش فیلم ظاهر شد.
در دهه ۷۰ کازان دو فیلم ساخت. ملاقات کنندگان، درباره دو سرباز سابق ویتنام است که به خانه سرباز همرزم دیگرشان حمله می‌کنند و آخرین ثروتمند، درباره هالیوود دهه ۱۹۳۰ که بر اساس رمان اف. اسکات فیتزجرالد ساخته شد. در این فیلم رابرت دنیرو نقش تهیه کننده فیلمی که شخصیتش براساس ایروینگ تالبرگ معروف پرداخت شده بود، بازی کرد که هر دو فیلم با نقدهای متفاوتی مواجه شدند.
الیا کازان یکی از پرافتخارترین کارگردانان تاریخ هالیوود است به طوری که ۳ بار جایزه اسکار٬ ۴ بار جایزه گلدن گلوب و ۵ بار جایزه تونی را تصاحب نموده همچنین بارها نامزد و برنده جشنواره‌های جهانی نظیر جشنواره فیلم کن و جشنواره فیلم ونیز نیز شده است.
الیا کازان در ۲۸ سپتامبر سال ۲۰۰۳ در سن ۹۴ سالگی درگذشت.
● افتخارات و آثار هنری الیا کازان:
▪ برنده جایزه اسکار بهترین کارگردانی برای فیلم‌های توافق یک جنتلمن در سال ۱۹۴۸ و در بارانداز در سال ۱۹۵۵
▪ برنده جایزه گلدن گلوب در رشته بهترین کارگردانی برای فیلم در بار انداز در سال ۱۹۵۵ و برنده گلدن گلوب بهترین فیلم برای فیلم‌های توافق یک جنتلمن در سال ۱۹۴۸ ، در بارانداز در سال ۱۹۵۵ ، عروسک در سال ۱۹۵۷ و آمریکا آمریکا در سال ۱۹۶۴
▪ برنده نخل طلای کن در رشته بهترین فیلم دراماتیک برای فیلم شرق بهشت در سال ۱۹۵۵
▪ اهالی کامبرلندز، ۱۹۳۷
▪ به تو بستگی دارد، ۱۹۴۱
▪ درختی در بروکلین می روید، ۱۹۴۵
▪ دریای علف ها، ۱۹۴۷
▪ بومرنگ، ۱۹۴۷
▪ توافق یک جنتلمن، ۱۹۴۷
▪ پینکی، ۱۹۴۹
▪ وحشت در خیابان ها، ۱۹۵۰
▪ اتوبوسی به نام هوس، ۱۹۵۱
▪ زنده باد زاپاتا، ۱۹۵۲
▪ مردی روی طناب بندبازی، ۱۹۵۳
▪ در بارانداز، ۱۹۵۴
▪ شرق بهشت، ۱۹۵۵
▪ عروسک، ۱۹۵۶
▪ سیمایی در میان جمع، ۱۹۵۷
▪ رودخانه وحشی، ۱۹۶۰
▪ شکوه علفزار، ۱۹۶۱
▪ آمریکا آمریکا، ۱۹۶۳
▪ سازش، ۱۹۶۹
▪ بازدیدکنندگان، ۱۹۷۲
▪ آخرین ثروتمند، ۱۹۷۶
منبع : همشهری آنلاین


همچنین مشاهده کنید