۱۴ اکتبر سال ۱۵۱۵ ـ نخستین روزی که استعمار غرب پا به تنگه هرمز گذاشت

۱۴ اکتبر سال ۱۵۱۵ دریاسالار پرتغالی آلفونس دا آلبوکرکی (آلبوکرک) در آن زمان که ایران فاقد قدرت دریایی بود (زمان شاه اسماعیل صفوی) با کشتی توپدار و نیروی تفنگدار وارد تنگه هرمز شد و بعدا جزایر استراتژیک آن ناحیه را تصرف کرد. تنگه هرمز دروازه خلیج فارس است، خلیجی که ۹۷۰کیلومتر طول دارد. آلبوکرک نخسین نظامی غرب بود که از راه دریا به خلیج فارس تجاوز مسلحانه کرده است. وی در عین حال نخستین دریا نورد غرب است که به اهمیت استراتژیک خلیج فارس به عنوان بازوی اقیانوس هند پی برده بود. آلبوکرک که از ده سال پیش از آن به تصرف سرزمین های مشرق زمین دست زده بود به خوبی می دانست که پرتغال یک میلیون و پانصد هزار نفری نمی تواند در همه مناطق متصرفه مهاجرنشین تاسیس کند؛ بنابراین کوشش داشت که با بکارگیری بومیان هر محل، اقتدار پرتغال را براین مناطق برقرار سازد و حفظ کند.
آلبوکرک آغازگر تجاوزی شد که هنوز ادامه دارد و قدرت های غرب بدون این که حقی داشته باشند در آبهای کشور های دور دست مداخله می کنند و نام این مداخله را که بارها به برخورد نظامی انجامیده است «حفظ منافع حیاتی!» خود نام نهاده اند.
آلبوکرک پس از بازگشت از منطقه هرمز به پایگاه اصلی و دائمی اش در گوای هند با حکم عزل خود که از پرتغال ارسال شده بود رو به رو شد و از فرط اندوه ۱۶ دسامبر سال ۱۵۱۵ دق کرد و درگذشت!.
بادرگذشت آلبوکرک، مسئله اشغال ناحیه هرمز حل نشد. بعدا شاه عباس با کمک انگلیسی ها ــ رقبای پرتغال ــ ناحیه را پس گرفت، ولی همین اتحاد او با انگلیسی ها باعث گسترش نفوذ و بعدا سلطه آنان بر منطقه خلیج فارس و امضای پیمان «تروشیل» در ۱۸۲۰ با شیوخ امارات هفتگانه شد و سلطه خود را رسمیت داد که آثار آن هنوز زدوده نشده است. انگلیسی ها به همین دلیل، تا نیمه دهه ۱۹۳۰ تلاش بسیار کردند که ایران دارای نیروی دریایی موثر نشود و ....

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز